Fusies

Op 29 januari 2021 keurde de Vlaamse regering een besluit goed met de regels voor de schuldovername bij fusies van gemeenten op 1.1.2025. Die geldt alleen in het geval de nieuwe gemeente na de fusie ten minste 20.000 inwoners telt. Hoe groter de fusiegemeente, hoe hoger de schuldovername. Ze bedraagt 200 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 20.000 tot 25.000 inwoners, 300 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 25.000 tot 30.000 inwoners, 400 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 30.000 tot 35.000 inwoners en 500 euro per inwoner voor fusiegemeenten met meer dan 35.000 inwoners. Het absolute maximum per fusie is 50 miljoen euro. Voor de berekening wordt het officiële inwonertal op 1 januari 2022 in aanmerking genomen.

Daarnaast is er de al langer bestaande garantieregeling Gemeentefonds, waardoor een fusiegemeente nooit minder uit het Gemeentefonds kan krijgen dan de som van de aandelen van de 'oude' gemeenten, verhoogd met een groeifactor. 

Lopende fusieprojecten

• Op 4 oktober 2021 keurden de gemeenteraden van Tessenderlo (18.881 inw.) en Ham (11.031 inw.) een principiële beslissing tot fusie goed,. Het is de bedoeling dat beide germeenten op 1 januari 2025 worden samengevoegd tot een nieuwe gemeente. Een  nieuwe naam is er nog niet. Uiterlijk op 31 december 2023 moet de definitieve fusiebeslissing volgen. De nieuwe gemeente zal bijna 30.000 inwoners tellen.
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Tessenderlo 4 oktober 2021
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Ham 4 oktober 2021
• Op 30 augustus 2021 nam de gemeenteraad van Tongeren (31.224 inw.) de principiële beslissing voor een fusie met Borgloon. Op 2 september 2021 deed de gemeenteraad van Borgloon (11.123 inw.) hetzelfde. Het is de bedoeling dat beide gemeenten op 1 januari 2025 worden samengevoegd tot een nieuwe gemeente. Een  nieuwe naam is er nog niet. Uiterlijk op 31 december 2023 moet de definitieve fusiebeslissing volgen. De nieuwe gemeente zal ruim 42.300 inwoners tellen.
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Tongeren 30 augustus 2021
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Borgloon 2 september 2021
• Op 28 juni 2021 keurden de gemeenteraden van de gemeenten Bilzen (32.536 inw.) en Hoeselt (9.740 inw.) een principiële beslissing tot fusie goed. Het is de bedoeling dat beide gemeenten op 1 januari 2025 worden samengevoegd tot een nieuwe gemeente. Een  nieuwe naam is er nog niet. Uiterlijk op 31 december 2023 moet de definitieve fusiebeslissing volgen. De nieuwe gemeente zal bijna 42.300 inwoners tellen.
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Bilzen 28 juni 2021
  • Principiële fusiebeslissing gemeenteraad Hoeselt 28 juni 2021

Sinds 1 januari 2019 ontstonden in Vlaanderen zeven nieuwe gemeenten door de samenvoeging van vijftien 'oude' gemeenten. Het waren de eerste fusies sinds 1983 (Antwerpen) en 1977 (vele andere gemeenten). Daardoor telt Vlaanderen vandaag 300 in plaats van voorheen 308 gemeenten.

De nieuwe gemeenten die ontstonden door een fusie zijn:

• Aalter - fusie van de gemeenten Aalter en Knesselare
• Deinze - fusie van de gemeenten Deinze en Nevele
• Kruisem - fusie van de gemeenten Kruishoutem en Zingem
• Lievegem - fusie van de gemeenten Lovendegem, Waarschoot en Zomergem
• Oudsbergen - fusie van de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek
• Pelt - fusie van de gemeenten Neerpelt en Overpelt
• Puurs-Sint-Amands - fusie van de gemeenten Puurs en Sint-Amands

Door deze fusies veranderde de verdeling van de Vlaamse gemeenten over de verschillende inwonersklassen: 

• VVSG-Standpunt fusies 19 februari 2020
• Fusiepagina's Agentschap Binnenlands Bestuur
• Fusiedraaiboek Agentschap Binnenlands Bestuur
• Studie i.o.v. Agentschap Binnenlands Bestuur: 'Veldonderzoek fusionerende gemeenten Vlaanderen 2018 Discoursen en motieven in vrijwillige gemeentefusie en motieven bij gemeenten die besluiten toch niet te fusioneren'