Vastgoedinformatieplatform

Als een onroerend goed wordt verkocht, moet bepaalde informatie aan de koper worden meegedeeld. Notarissen en makelaars doen hiervoor een beroep op steden en gemeenten, de gevraagde info wordt dan aangeleverd via het inlichtingenformulier vastgoedinformatie, ook wel ‘de notarisbrief’ genoemd.

Bij sommige gemeenten kan de aanvrager de informatie digitaal aanvragen, bij anderen gebeurt de aanvraag met een mailtje of een telefoontje.
Hier en daar betaalt de aanvrager meteen voor de gegevens, vaak stuurt de gemeente achteraf een factuur. Die verschillen qua aanpak zijn voor notarissen en makelaars niet altijd even gemakkelijk. Hoe zat het ook weer in gemeente X? Maar ook voor steden en gemeenten is het opvolgen van de aanvragen en bijhorende facturatie ook een heus takenpakket. Sommige gemeenten maken deze brief vrijwel volledig digitaal op, terwijl er bij andere nog veel handmatig opzoekwerk moet worden gedaan.

In het voorjaar van 2021 gaf de Vlaamse overheid daarom het startschot voor de bouw van een Vlaams Vastgoedinformatieplatform dat dankzij digitalisering en centralisering van de informatiestromen de doorlooptijd zal versnellen en het proces kwalitatiever en eenvoudiger zal maken.

Dit grootschalige digitaliseringsproject wordt gedragen door de vijf belangrijkste stakeholders in deze processen: de Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen (CIB), de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (Fednot), de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, het Vlaams departement Omgeving en Digitaal Vlaanderen, dat de ontwikkeling van het platform zal coördineren.

Het loket wordt de unieke poort voor alle vastgoedinformatie in Vlaanderen.

• Professionele aanvragers zoals notarissen en makelaars vragen via het platform de informatie aan over alle Vlaamse percelen, ongeacht in welke gemeente het vastgoed ligt. Op termijn zullen ook de eigenaars van vastgoed de informatie over eigen vastgoed kunnen aanvragen.
• Zoveel mogelijk informatie wordt automatisch verzameld bij de bevoegde overheid, zoals bijv. de overstromingsplannen.
• Wat de gemeentelijke informatie betreft zouden de lokale besturen hun eigen info via het Vastgoedinformatieplatform kunnen opladen of ze zouden kunnen werken met een eigen systeem. Gemeenten doen vervolgens nog een kwaliteitscontrole, een finale check.
• Tot slot wordt de ingevulde brief via het Vlaams platform aan de aanvrager afgeleverd.
• Voor beide beroepsgroepen is het mogelijk om naast een pdf ook de ruwe data aangeleverd te krijgen, zodat zij deze rechtstreeks in hun software kunnen inlezen.
• Vlaanderen organiseert alle financiële aspecten en stort periodiek de gemeentelijke retributie door naar de lokale besturen. Per dossier zal er een platformretributie worden aangerekend. Hoe dit zal gebeuren en hoeveel deze zal bedragen staat nog niet vast.

Vanaf januari 2024 wordt elke gemeente geacht aangesloten te zijn op dit platform.

Het project wordt opgevolgd vanuit de VVSG. Kathleen Declercq zetelt mee in het projectteam om de belangen van alle lokale besturen te vertegenwoordigen. 

De VVSG vindt het positief dat wordt nagegaan hoe we notarissen, makelaars en burgers nog beter van dienst kunnen zijn. Zij uitten de wens om eenvormig de aanvraag te kunnen indienen en ook sneller over de informatie te kunnen beslissen.

Het proces zal voor steden en gemeenten een werklastvermindering betekenen door het wegvallen van administratieve taken zoals het opvolgen van de aanvragen en van de betalingen, door het detecteren van dubbele aanvragen, door het wegvallen van de individueel aan te sluiten authentieke bronnen en de verzameling van deze gegevens in ieder dossier, waarbij de vrijgekomen tijd kan worden geïnvesteerd in bronverbetering en digitalisatie. De mogelijkheid om fouten te melden via het platform zal tot bronverbetering leiden. Daarnaast voorziet het project hefboomfondsen voor nieuwe centrale registers die nu decentraal beheerd worden.

De VVSG vraagt rekening te houden met volgende aandachtspunten:

• Gemeenten moeten de mogelijkheid behouden om eigen informatie toe te voegen aan het inlichtingenformulier. We vinden het immers belangrijk dat potentiële kopers, eventueel via hun makelaar of notaris, zo volledig mogelijk worden geïnformeerd; 
• Een deel van de gemeenten stak al veel geld in de uitbouw van eigen lokale systemen. Bij de uitbouw van een Vlaams platform moet met die realiteit rekening worden gehouden, door hen de mogelijkheid te bieden om pas eind 2023 in te stappen;
• De uitbouw van een platform moet er ook toe leiden dat de kwaliteit van de (Vlaamse) data verbetert. Omdat gemeenten zélf natuurlijk ook een grootverbruiker zijn van vastgoeddata, doen ze daar zelf ook een voordeel mee;
• De gemeentelijke retributie dient te blijven bestaan. Dat is gerechtvaardigd omdat gemeenten veel geld steken in het opbouwen en onderhouden van de databanken, het aanleveren van de gemeentelijke info en de eindcontrole achteraf. 
• Voldoende begeleiding en ondersteuning bij de implementatie van het project bij de gemeenten blijft belangrijk.