De Wisselaar: van uitwisseling naar lokale verandering

Hoe werkt De Wisselaar?

In De Wisselaar spelen altijd twee lokale besturen een rol. Het ene bestuur noemen we het ‘vragende bestuur’. Dit bestuur vertrekt vanuit een specifieke leernood of vraag. Het andere bestuur is het ‘aanbiedende bestuur’. Zij ontvangen het vragende bestuur en nemen hen mee in een grondige verkenning van een eigen praktijk. Die praktijk, in zijn geheel of in bepaalde onderdelen, biedt een antwoord op de vraag en inspireert het vragende bestuur. Na deze ‘deep dive’ ontwerpt en implementeert het vragende bestuur een verandering of aanpassing voor de eigen lokale context. Deze actie vormt (een deel van) de oplossing voor de nood waarmee het traject begon.

Kennis en expertise delen

De methodiek vertrekt van de sterkte van de kennis en expertise die lokale besturen bezitten. Besturen kunnen veel leren van elkaar, en zijn ook vragende partij om dat te doen. Collega-besturen herkennen immers de uitdagingen die je onderweg tegen komt als geen ander, en zijn een prima kritische vriend.

Iedereen profiteert van nieuwe inzichten

Uit gesprekken met vragende besturen blijkt dat zij daadwerkelijk vooruitgang boeken. Het blijft niet bij uitwisselen, maar er worden veranderingstrajecten ingezet in de eigen organisatie. Ook de aanbiedende besturen vinden de trajecten waardevol, omdat ze ook opnieuw met andere ogen hun werking kijken. 

De positieve ervaring en de aandachtspunten uit het eerste projectjaar waren een hefboom voor de Vlaamse ministers om het project ook in 2024 verder te zetten waarbij zeven nieuwe besturen instapten. Een beschrijving van de trajecten vind je in de praktijkenbank.

Deelnemende steden en gemeenten

De Wisselaar 1.0

• Mechelen-Leuven: organisatieontwikkeling sociale dienst (met een hertekening basiswerking en teamsamenstelling/ reorganisatie).
• Mechelen-Vilvoorde: aanpak dak- en thuisloosheid (ondersteuning tijdens de gerechtsprocedure uithuiszetting, flow tussen sociale dienst en vredegerecht/griffie).
• Mechelen-Balen: effectieve backoffice processen om ruimte te creëren voor maatschappelijk werk (digitaal sociaal dossier, vlotte baliewerking).
• Mechelen-Ronse: organisatieontwikkeling sociale dienst (ingrijpende omslag in de werking waaraan ook een visieoefening gekoppeld werd).

De Wisselaar 2.0

• Kortrijk-Roeselare: gebruik van sociale balans in het kader van REMI.
• Roeselare-Kortrijk: activering en doorstroom naar de arbeidsmarkt.
• Kortrijk-Oud Turnhout: capteren van en omgaan met signalen van de eerste lijn.
• Oostende-Beerse: hertekenen van de voedselbedeling en voedselstrategie, link met rechtenverkenning en rechtenopname doelgroep.
• Beerse-Liedekerke: opmaak van een armoedebeleid vertrekkende van een omgevingsanalyse.
• Deinze-Brugge: dak- en thuisloosheid: voorkomen van uithuiszettingen.
• Mechelen-Deinze: stroomlijnen van de dienstverlening na fusie, en omgaan met multiproblematieken in de hulpverlening.

Methodiek

Tijdens het project testten sociale diensten en OCMW’s de methodiek uit. We zijn ervan overtuigd dat deze aanpak ook in andere beleidsdomeinen en diensten werkt. In de handleiding lees je hoe je ermee begint. Vragen? Neem gerust contact op.