Samentuin Oude Pastorie Kortemark

Hoe en wanneer is het project ontstaan? 

De oude pastorie kwam leeg te staan. Een gebouw dat dateert van 1700 met een grote tuin van ongeveer 3000 m2, volledig ommuurd, in het centrum van Kortemark. 

In 2018 heeft iemand van Tuinhier Kortemark voorgesteld om iets te doen met die site, zoals workshops. Daarna heeft de dienst Vrije Tijd deze optie opgepikt, mensen bijeen gebracht en een brainstorm gedaan. 

Aan de hand van subsidies van Interreg via Parton 2.0 van Provincie West-Vlaanderen zijn ze kort nadien in het najaar van 2018 van start gegaan. 

Kan je kort jullie voedselproject toelichten?

In de samentuin zijn er verschillende acties  

• Er is een scholenwerking opgestart onder begeleiding van Velt. (Subsidie van Buurten op de Buiten). Er was hier heel veel vraag naar vanuit de scholen, maar ze kunnen maar 1 klas doen. Het is niet evident om die dagen in goede banen te leiden, de vrijwilligers zijn hier ook in overschat qua capaciteiten. In de toekomst zal Kortemark blijven samenwerken met Velt, maar ze zullen dan gewoon moeten betalen. 

• Er worden vormingen georganiseerd voor iedereen die geïnteresseerd is gerelateerd aan de dingen die in de tuin te vinden zijn: Vorming voor burgers met milieudienst over composteren, vorming over de bijen, vorming over oogst, tuinieren, fruitbomen. Traject opgesteld om samen met Avanza vorming voor kamer- en tuinplanten te organiseren. 

• Luik rond kunstenaars. Gebouw zelf is in slechte staat, ism cultuurdienst worden jonge kunstenaars ondersteund door het ter beschikking stellen van ateliers in de slaapkamers boven. Ondertussen staat het gebouw niet meer leeg. 

• Buitenruimte bestaat uit verschillende stukken. Een deel wordt bewust als grasveld behouden, waar de jeugddienst een platform heeft gebouwd dat als podium kan dienen. Dit zorgt voor veel beweging en leven in de tuin.  

• Koppeling met de Stationshub: elke donderdagnamiddag komen mensen met beperking langs om te tuinieren als integratieproject 

Welke rol heeft de gemeente hierin gespeeld? 

Project opgenomen vanuit de dienst Vrije tijd. De gemeente neemt de trekkersrol op zich. De samentuin is in handen van de gemeente. 

• Coördineren & meewerken = de lijm  

• Financiële middelen zoeken en beheren  

• Koppelen aan thema’s & diensten => versterking van de werking  

• Faciliteren 

• Netwerking  

• Afspraken maken rond het gebruik van de tuin en het gebouw  

• Jaarlijkse bijdrage van 4000 €

Met welke diensten werken jullie samen ? 

• Dienst vrije tijd 

• Milieudienst (is 1 iemand, is eigenlijk meer bezig met vergunningen)  

• Sociale dienst (link stationshub) 

• Jeugddienst (speelpleinwerking) 

• Academie voor muziek en woord (examens) 

• Cultuurdienst (met oase project voor jonge kunstenaars) 

• Technische dienst ter ondersteuning (gebouw, lek, ..)  

• Groendienst 

• Milieuraad 

Gewoon bellen, iedereen ziet er wel waarde en potentieel in en wil eraan mee werken. Het bestuur stillaan ook. 

Welke externe financiering en partners hebben jullie ingezet ?

Externe partners:

• Velt: expertise, lesgevers, vorming, ondersteuning scholenwerking, advies en hulp in de opstart van de samentuin 

• Avanza:  

• Het regionaal landschap: vleermuizen 

• Provincie West-Vlaanderen: financiële ondersteuning en weg wijzen naar nieuwe middelen, zorgde ook voor draagvlakverbreding binnen de gemeente (politiek) 

Subsidies:

• Steun via Parton 2.0 via Interreg 
• Buurten op de Buiten: 10 000 euro 

Wat zijn de successen en de uitdagingen ?

Successen: 

• Scholenwerking: Ideale invulling van nood van scholen. Iedereen wil aan milieu-educatie doen en de expertise van de leerkrachten ontbreekt, alles wordt begeleid, leerlingen gaan enthousiast naar huis. 

• Opendeurdag in de tuin voor bezoekers met verschillende  

Uitdagingen: 

• Infrastructureel: nood aan een keuken voor workshops 

• Vrijwilligers moeten blijven open staan voor nieuwe mensen, belangrijk om de muren van de samentuin open te houden. Groep van vrijwilligers wordt te hecht, waardoor er geen nieuwe mensen bijkomen. 

• Korte keten beleid uitbouwen: hier nog zoekende over, geen prioriteit om te doen, nog aan het uitzoeken hoe te koppelen met boeren. De dienst economie is vrij gebrekkig (1 persoon die 6u per week werkt) er wordt dus niets gedaan rond boeren, korte keten, … Kortemark is een Westhoekgemeente, waar boeren almachtig zijn en hun eigen ding doen. 

• Blijvend sturing nodig => personeelsinzet Samenwerking Vrije Tijd- SocD-Milieu noodzakelijk  

• Het ecologisch verhaal moet blijvend worden herhaald => meer verschillende medewerkers => meer afwijking van het oorspronkelijk opzet