Bestuurskracht is een begrip dat we vanuit de VVSG nadrukkelijk naar voren schuiven in het debat over de fusie van gemeenten. Een fusie mag geen doel op zich zijn, ze moet het resultaat zijn van een grondige afweging over de manier waarop een lokaal bestuur zijn bestuurskracht kan versterken. Een (vrijwillige) fusie is daarbij een van de mogelijke oplossingen, naast het versterken van de interne organisatiebeheersing of het sluiten van slimme samenwerkingsverbanden met andere besturen.

Wat dit betekent, leest u in deze editie van Lokaal in een interview met de burgemeesters van Hoeselt en Bilzen, die onlangs een nieuwe stap in het fusieproces tussen hun gemeenten aankondigden. De burgemeesters beklemtonen dat je er de tijd voor moet nemen, om vertrouwen op te bouwen tussen de potentiële partners en de voor- en nadelen grondig af te wegen. Dat de fusiebonus ruimte maakt voor nieuwe investeringen, steken ze niet weg. Maar een goed beargumenteerde afweging op het vlak van de bestuurskracht en versterking van de administratie blijft toch het fundament van een fusie. Tegelijk blijft er ook bezorgdheid voor de nabijheid. Fusie is niet louter een kwestie van een steeds maar grotere schaal, maar vooral van een schaal die nog te bevatten is.

Het concept bestuurskracht is in deze editie van Lokaal ook – weliswaar op de achtergrond, maar prominent – aanwezig in het artikel over de werking van de omgevingsdiensten. De druk op omgevingsdiensten is de afgelopen jaren stelselmatig zwaarder geworden. Toegenomen complexiteit, de invoering van nieuwe procedures voor de omgevingsvergunning, beperkte ondersteuning vanwege de Vlaamse overheid en de nood aan meer begeleiding van de burger worden als redenen aangegeven voor een steeds toenemende druk op de omgevingsdiensten. Deze analyse geeft aan dat we ook met een andere bril naar bestuurskracht kunnen en moeten kijken.

Bestuurskracht is geen uitdaging die enkel met schaal en fusie kan worden opgelost, ze kan ook in de problemen komen of juist vleugels krijgen door de manier waarop andere overheden te werk gaan.

Lokale besturen kunnen aan bestuurskracht winnen wanneer ze meer ondersteuning krijgen vanuit de andere overheden, als de financiële stromen stabieler en voorspelbaar worden en de regelgeving transparant is, stabiel en vooral eenvoudig zonder al te veel details. Of samengevat: door meer vertrouwen in de lokale besturen.

 

Kris Snijkers is algemeen directeur van de VVSG
Voor Lokaal 09 | 2021