Mobipunten, combipunten, slimme schakels… What’s in a name? In elk geval zullen deze punten de ambassadeurs van combimobiliteit worden in elke stad en gemeente. Het zijn herkenbare plekken met een divers palet aan vervoersmogelijkheden. Het doel is tot combimobiliteit (het combineren van verschillende vervoersmiddelen om van punt A naar punt B te gaan) en synchromodaliteit (zo goed en duurzaam mogelijke transportmiddelen gebruiken in een netwerk onder regie van een logistiek dienstverlener) te komen waarbij de overstap van het ene op het andere transportmiddel gemakkelijk en laagdrempelig wordt. Dit vereist verregaande integratie van de verkeers- en vervoersnetwerken.
Een mobipunt is een huis met vele kamers, want naast de klassieke autobus zijn er ook deelauto’s, laadpunten, fietstrommels en fietsenstallingen aanwezig. De vervoerknooppunten moeten veilig bereikbaar zijn voor voetgangers en fietsers, ook voor mensen met een beperking. Eventueel kunnen mobipunten aangevuld worden met extra diensten zoals een pakjesmuur, een geldautomaat, een kinderdagverblijf, een krantenwinkel, een horecazaak of een strijkatelier. De (inter)regionale mobipunten worden geregisseerd door de vervoerregioraad, de lokale en buurtmobipunten door de lokale overheid.
Mobipunten als kwaliteitslabel
Een mobipunt moet een kwaliteitslabel zijn. Voldoende verlichting, een schone omgeving, uitgerust met voldoende en veilige fietsenstallingen, P+R’s en laadmogelijkheden voor elektrische voertuigen. Het aanbod aan nieuwe verplaatsingsmiddelen wordt met de dag groter, een reden te meer om de verkeersveiligheid niet uit het oog te verliezen.
De VVSG en Fietsberaad schakelden Vectris in om twee potentiële mobipunten verkeerstechnisch uit te werken. Deze oefening is een goede leidraad voor om het even welke gemeente die aan de slag wil gaan. Je kunt als gemeente zelf de aangereikte bouwstenen in functie van je eigen lokale context inpassen in je lokale mobipunt.
Dit ontwerpend onderzoek is toepasbaar in een landelijke en stedelijke context. De resultaten van het ontwerpend onderzoek kun je raadplegen op www.vvsg.be. Dit onderzoek biedt elke mobiliteitsambtenaar en -schepen een concreet zicht op de verkeerstechnische en planologische mogelijkheden van een toekomstig mobipunt.
Netwerken werken
Het succes van het toekomstige mobipunt in onze gemeenten hangt niet enkel af van de resem vervoersmodi maar ook van een goede en doordachte inplanting. Een mobipunt is uiteraard gesitueerd op een bereikbare locatie. Het is centraal gelegen en kan bereikt worden vanuit verschillende richtingen. De knoop- en plaatswaarde zijn doorslaggevend om te bepalen waar er ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk zijn. De regionale en interregionale knooppunten bezitten dan ook een intrinsiek hoog vervoerpotentieel. Vooral aan de (inter)regionale mobipunten is een afgebakende zone voor kiss-and-ride geen overbodige luxe, deze zone is gemakkelijk bereikbaar met de auto maar mag de verblijfskwaliteit niet in het gedrang brengen.
De potentiële verdichting van het vervoersnetwerk zal afhangen van de locatie van kern- en treinnet en attractiepolen of vervoersmagneten, maar een mobipunt is ook een locatie met ontwikkelingspotentieel. Mobipunten moeten zichtbaar zijn in de straat, zo worden buurtbewoners en passanten zich bewust van het bestaan ervan en wordt de drempel kleiner. Ongeacht de duur van de wachttijd, moet het er aangenaam wachten zijn, het liefst een mooie wachtaccommodatie.
Op mobipunten op lokaal en buurtniveau vind je genoeg informatie over de digitale en fysieke aankoopmogelijkheden terwijl op (inter)regionaal niveau een mobipunt ook beschikt over verkooppunten zoals loketten.
Mobipunten vormen de fysieke en visibele plaats waar vervoer op maat en een eventueel aanvullend net het kernen treinnet gaan voeden. Idealiter gebeurt deze ‘voeding’ in een stervorm. Het mobipunt vormt de schakel tussen verschillende vervoersmodi en vervoerslagen. De vervoerregioraad moet ook oog te hebben voor het voor- en natraject van de reiziger. Als we maximaal willen profiteren van mobipunten als schakelknooppunt van diverse vervoersvormen, is het absoluut nodig te werken met kruisingen van netwerken. A priori alle vervoersstromen in kaart brengen en extra faciliteren is een must voor een performante netwerklogica. •
Mathieu Cockhuyt was VVSG-stafmedewerker vervoerregio
Voor Lokaal 01 | 2020