Lokale voedselstrategie Oostende Oogst

Tekst: Aline Verbrugge op basis van interview (maart 2021) met Kathy Belpaeme (kathy.belpaeme@oostende.be ). Oostende zit in de uitwerkingsfase van het actieplan. www.oostende.be/oogst 

Presentatie ruimte voor voedsel (voedselpark)

Hoe en wanneer is de lokale voedselstrategie ontstaan? 

Oostende is deel van het Europese project Foodshift 2030 omwille van de unieke aanpak van het voedselpark, de Tuinen van Stene.
Binnen Foodshift 2030 was een van de doelstellingen, een voedselstrategie opstellen.

Voor de uitwerking van Oostende Oogst hebben ze vijf strategische doelstellingen opgesteld in samenwerking met zowel interne als
externe actoren (bv. Horeca Middenkust, chef-koks, mensen uit toerisme, boeren,…).

Via een workshop werden dan ook de
operationele doelstellingen gedefinieerd. De acties die de hoogste prioriteiten gekregen hebben worden eerst uitgewerkt o.a.
werken rond voedselverlies-veggiechallenge-...

Kan je kort jullie voedselproject toelichten?

Oostende geeft ruimte aan duurzame en lokale voedselproductie. Ze ondersteunen de korte keten. Zo heb je gezonde en faire voeding op je bord. Die duurzame voeding moet er zijn voor iedereen.  
En voedselresten, die bestaan niet. Ze verwerken, herverdelen en hergebruiken.  De doelstellingen van de voedselstrategie zijn als volgt:  

  • Duurzame en lokale voedselproductie ruimte geven   
  • Korte keten verwerking en distributie initiëren en ondersteunen   
  • Consumptie van gezond, lokaal en fair geproduceerd voedsel promoten   
  • Sociale meerwaarde rond voedselinitiatieven versterken (inclusief armoedebeleid)   
  • Voedsel(gerelateerde) overschotten reduceren, herverdelen, hergebruiken   

Welke rol heeft de gemeente hierin gespeeld? 

Volledig de trekkersrol van A tot Z. De stad Oostende heeft het initiatief genomen en de partners samengebracht.  

Dit bestond uit het maken van een stakeholderanalyse waarin ze hebben gekeken wie er betrokken moet zijn, alle partners samenbrengen, het proces lanceren, strategische en operationele doelstellingen opzetten, actieplan uitwerken, en nu voor de verdere uitvoering nemen ze ook alle actoren hierin mee.  

Met welke diensten werken jullie samen ? 

Dienst strategische coördinatie (overkoepelende dienst), openbare domein, landbouw, milieu, toerisme, economie, sociale kruidenier Antenne, onderwijs, fairtrade

Welke externe financiering en partners hebben jullie ingezet ?

Externe partners:

  • Het Economisch Huis, Buitengoed (bio-pluktuinen), De landbouwers, Horeca Vlaanderen, Foodwin, ILVO… vanuit alle sectoren uit het voedselveld actoren uitgenodigd. 
  • Rond voeding zijn er veel sectoren die hiermee te maken hebben. In dat opzicht niet zo moeilijk om ze samen te brengen. Je moet ze kunnen enthousiasmeren voor iets. Wij hebben beslist dat de zelfstandigen die in de stuurgroep zitten een vergoeding krijgen van 150 euro per vergadering (bv boer, iemand die in de horeca werkt, ..).   

Subsidies: 

  • Foodshift 2030 subsidie (weinig werkingskosten, vooral personeelskost)
  • Sociale kruidenier subsidies
  • Provincie W-VL subsidie: In kader van het traject van ‘De
  • Klimaatacties’ (BBL). Provincie betaalt 50%, de gemeente 50%.
  • EU subsidie "Horizon 2020-programma": 100% financiering
  • Momenteel nog geen subsidies van Vlaanderen, maar wel aan het bekijken

Wat zijn de successen en de uitdagingen ?

Successen: 

  • Het is een ongelofelijke luxe dat Oostende de middelen al had via Foodshift 2030 en dat 1 VTE voor dit project voltijds is aangesteld. 

  • In andere gemeenten hebben ambtenaren vaak nog veel andere taken en is er minder tijd om te steken in het opstellen van een lokale voedselstrategie. 

  • Ook waardevolle ondersteuning van ILVO. Zij zaten in de werkgroep en hielpen ook met de methodiek te bepalen. 

  • 1 dag iemand extern ingehuurd om de procesbegeleiding te doen. Dat was iemand die daar ervaring mee had zodanig dat de leden van de werkgroep inhoudelijk konden bezig zijn met de doelstellingen.

Uitdagingen: 

  • Betrekken van horeca is niet gemakkelijk, ze hebben momenteel andere zorgen door corona. Voor de brede visievorming is het een uitdaging om de Horeca mee te krijgen in het verhaal. 

  • Door Corona geen fysieke meetings. Online is niet makkelijk om mensen te betrekken.