In 2022 brak een tijd aan waarin de COVID-19 maatregelen stillaan plaats maakten voor het "normale" leven. Toch werd duidelijk dat de afgelopen jaren van opsluiting en het afstand nemen van elkaar er stevig op heeft ingewerkt. Het klimaat van maatschappelijke onrust en onzekerheid over de gevolgen van het coronavirus lijken toch gezorgd te hebben voor een voedingsbodem om verdeeldheid te zaaien en valse informatie (desinformatie) te verspreiden.

Net als vorige bevragingen blijkt de tendens van toename van rechts-extremisme in onze maatschappij zich verder door te zetten. Voor het eerst zijn er meer dan de helft van de gemeenten die aangeven dat ze geconfronteerd worden met signalen vamet deze signatuur. Hierdoor wordt deze ideologische grondslag meteen ook de meest gesignaleerde vorm van extremisme met 54%. Daartegenover staan 51% van de gemeenten die aangeven ook nog steeds signalen van Salafi Jihadisme te ontvangen. Het toont aan dat er een verregaande vorm van polarisatie leeft op de etnisch-culturele breuklijn, spanningen rond het samenleven in diversiteit dus. Extreme meningen in dat spectrum halen vooral hun winst uit deze polarisatie waardoor beide vormen van extremisme elkaar in stand houden.

Daarnaast blijkt uit de bevraging ook dat de toename van spanningen in de maatschappij zorgt voor een aantasting van het vertrouwen in de democratische instellingen. Het anti-overheidsdenken blijkt uit de resultaten: 3 op 5 respondenten is zelf al het doelwit geweest van haatspraak en polarisatie. Vaak blijft het bij beledigingen, maar in sommige gevallen krijgen lokale besturen af te rekenen met vandalisme en zelfs doodsbedreigingen. Rode draad door deze vormen van polarisatie en haatspraak is de katalyserende werking van sociale media.

Meer details over de resultaten kan je terugvinden in het rapport ledenbevraging 2022