lokaal_20230301_24_detoekomst1.png
Provider image

Ook al valt bij de volgende lokale verkiezingen de opkomstplicht weg, politiek communicatiestrateeg Reinout Van Zandycke verwacht in 2024 geen aardverschuiving. ‘De kaart van Vlaanderen zal gelijkaardig blijven kleuren, maar in de lijsten kunnen er wel grote verschuivingen optreden. Individuele kandidaten hebben hun verkiezing zelf meer in de hand.’ Bovendien zijn volgens hem vooral de extreme partijen hier al behoorlijk op voorbereid.

‘Wie zich nu nog wil voorbereiden, denkt het best aan ons KOLA-model, het stappenplan van doen klikken, dan overtuigen, vervolgens is er sprake van liefhebben zodat deze mensen uiteindelijk je ambassadeurs worden.’

‘Om mensen op je te kunnen doen klikken moet je zichtbaar en aanspreekbaar zijn, zowel on- als offline. Dus zowel op Facebook en andere sociale media als fysiek, in het echt. Tegen het einde van de beleidsperiode moet je een aantal schoenen hebben versleten. Ik hoor op veel plaatsen dat na corona het verenigingsleven is verminderd, en dat er minder vrijwilligers zijn. Mensen zijn meer thuis en ook nog meer online. Dus kun je maar beter maximaal online aanwezig zijn. Er zal ook meer online campagne worden gevoerd dan zes jaar geleden, al was de meerderheid toen ook al actief, nu worden de internetmogelijkheden strategischer en constanter ingezet. Maar je moet ook aanwezig zijn op de braderie, de markt of de spaghettiavond van de scouts of een ander feest van het middenveld. Altijd en overal aanspreekbaar. Mensen die je een keer hebben gesproken, zijn aandachtiger voor je socialemediacontent. Dus alleen digitaal campagne voeren wordt moeilijk, het vertrouwen is zeer laag, als mensen je niet in het echt hebben gezien.'

‘De o van Kola is niet onbelangrijk, overtuigen gaat over inhoud, over wat je zegt en hoe je het zegt, over authenticiteit en politieke competentie. Mensen moeten zoveel geloof en vertrouwen in je krijgen dat ze ervan overtuigd geraken dat jij de beste bent, dat jij de geknipte burgemeester bent, de beste om hun gemeente of stad te besturen. Populariteit is dus belangrijk. De sympathieke nonkel die op elk festijn verschijnt, zal een stem krijgen, al is hij niet per se de ideale bestuurder. In praktijk krijgt zo iemand wel veel stemmen maar de vox populi kijkt er ook door. Wie sympathiek is én competent haalt de meeste stemmen.’

‘Vroeger waren autoriteit en competentie voldoende om de verkiezingen te winnen, maar in oktober 2024 moet je de mensen ook overtuigen om uit hun bed te komen en om naar de stembus te gaan. Daarvoor heb je dat “liefhebben” en het ambassadeurschap nodig. Die ambassadeurs zijn cruciaal, zij kunnen hun netwerk naar de stembus sturen. Ik zeg zelfs tegen mijn vrienden die niet geïnteresseerd zijn in politiek, dat ze moeten gaan stemmen, omdat ze mij er een plezier mee doen. Zeventig tot tachtig procent van de mensen zijn echt niet in politiek geïnteresseerd en ze hebben met moeite vertrouwen in politici. Daarom moet een burgemeester tegen iedereen die hij of zij tegenkomt, zeggen dat ze moeten gaan stemmen. Ook in Frankrijk, Nederland of in de Verenigde Staten zie je dat de lokale ambassadeurs hiervoor hun netwerk moeten overtuigen. Maar hoe krijg je je ambassadeurs zover? Alleen maar als ze je liefhebben. Je moet dus een band opbouwen met je ambassadeurs.’

‘Politici willen uiteraard met iedereen een band opbouwen, maar je zoekt toch beter naar mensen die veel op je berichten klikken en al overtuigd zijn. Die mensen moet je op tijd detecteren en liefde geven. Wie verliefd is praat over je en maakt reclame voor jou. Dus zoek uit wie veel op je klikt en wie over je praat. In een lokale afdeling kun je dat. Bij een enquête heb je ineens ook de mailadressen van al wie in je enquête geïnteresseerd is. Deze datamining hebben het Vlaams Belang en de PVDA al sterk uitgebouwd. Lokaal hoeft dat niet op grote schaal te gebeuren, maar je moet wel weten wat je kunt doen.’

‘Uiteindelijk kost het bij lokale verkiezingen niet veel moeite om het verschil te maken. Soms bedraagt het verschil tussen verkozen of niet verkozen worden maar twintig stemmen, of vijftig stemmen om wel of niet schepen te worden. Als je dan vijf ambassadeurs hebt die ieder tien mensen overtuigen, dat geeft meteen dat een verschil van vijftig stemmen. Je kunt ook perfect bekijken wie eerder al eens een bord voor jouw partij heeft gezet of wie berichtjes heeft doorgestuurd.’

‘Wie de marathon loopt, zal succes kennen, met een sprintje haal je het niet meer in verkiezingen zonder opkomstplicht. Met drie maanden campagnevoeren ben je eraan voor de moeite. Je moet al veel vroeger gezien zijn door wie zijn stem aan je zal geven. Wie nu nog zichtbaar moet worden, mensen moet overtuigen en wie nu nog geen band heeft met zijn kiezers is een vogel voor de kat. Het beste moment om met het KOLA-stappenplan te starten was “gisteren”. Nu is het nog niet té laat, al slaat de klok al twaalf keer.’

‘Het is belangrijk dat de stad of de gemeente de mensen aanmoedigt om te gaan stemmen. Zowel uit een electoraal gegeven als vanuit een democratische reflex. Een bestuur moet ook de middenveldorganisaties aanmoedigen om hun achterban naar de stembus te krijgen. Omdat er veel over te doen zal zijn, verwacht ik nog een redelijk hoge opkomst, zo’n 70 à 80 procent. Al hangt veel af van de verkiezingen in mei, die zullen een belangrijke impact hebben.’

‘Ik verwacht niet meteen een grote aardverschuiving, de kaart van Vlaanderen zal gelijkaardig kleuren, de grote verschillen zul je vooral op de lijsten zien. Partijen zullen hun kopstukken op de eerste plaats zetten, maar het lokale potje zal geen impact meer hebben als bij de andere verkiezingen. Het individu op de lijst heeft nu meer kans. De stemmentrekker op de grootste lijst kan vanaf 2024 rechtstreeks burgemeester worden, het komt dus aan op die individuele stemmen, waarvoor jouw eigen ambassadeurs kunnen zorgen.’ —

 

Marlies van Bouwel is redacteur Lokaal | Beelden Stefan Dewickere
Voor Lokaal 03 | 2023