Omschrijving

Stad Oostende wilde op een snelle en efficiënte manier een overzicht krijgen van het aantal meeuwennesten op haar grondgebied en ze op een automatische manier in kaart brengen. Hiervoor werden met een drone beelden gemaakt van de Oostendse daken. Vervolgens werden deze foto’s, zonder menselijke tussenkomst, geanalyseerd met artificiële intelligentie (automatische beeldherkenning) en in kaart gebracht.

Aanleiding en doelstelling

De stad Oostende kent net zoals andere kustgemeenten een meeuwenproblematiek. Meeuwen maken nesten op de Oostendse daken en zorgen voor overlast, vooral tijdens het broedseizoen: ze pikken vuilniszakken open en zorgen voor geluidshinder. De stad heeft een actieplan meeuwen en zet onder andere tijdens het broedseizoen een meeuweninterventieteam in dat bij klachten van hinder ter plaatse komt en op diervriendelijke manier de overlast bestrijdt.

De stad wou de meeuwenproblematiek beter in kaart brengen en wou graag zicht krijgen op het aantal meeuwennesten in de stad. Door de interventies van het meeuwenteam had de stad wel een overzicht, maar het team gaat enkel ter plaatse als er klachten zijn. Het overzicht bevatte dus niet álle meeuwennesten.

Het vorige stadsbestuur had voorgesteld om het aantal meeuwennesten in kaart te brengen met als doel zoveel mogelijk eieren te verwijderen en te vervangen door nepeieren. Het huidige bestuur is daarvan afgestapt en wilde die inventarisatie doorvoeren om maximale ondersteuning te geven aan het meeuwenteam, dat dan indien nodig gericht maatregelen kan nemen.

Timing en budget

Het project liep tijdelijk, namelijk tijdens de broedperiode van de meeuwen, meer bepaald van 1 maart tot eind augustus 2020. Het inzetten van de drone kostte de stad 9000 euro. Tegelijk werd in hetzelfde project beroep gedaan op een meeuwenteam dat aangestuurd werd door het Vogelopvangcentrum Oostende en dat voor 55.000 euro werd gefinancierd door de stad. Dat meeuwenteam had onder andere als taak te reageren op meldingen van burgers over meeuwenoverlast en hier adequaat op te reageren.

Hindernissen en tips voor andere lokale besturen die een gelijkaardig project willen uitrollen 

Hindernissen/aandachtspunten:

  • De resultaten van de ingezette technologie bleken zwaar overschat. Slechts een derde (ongeveer 400) van de nesten (waarvan het meeuwenteam weet had omdat zij ter plaatse moesten voor een interventie) werd automatisch herkend. Factoren zoals de weersomstandigheden, mindere zichtbaarheid of schaduw door andere gebouwen spelen hier natuurlijk een rol. Het kan ook zijn dat er in een aantal gevallen op het moment dat de drone overvloog nog geen nest was, maar dat dit er wel snel kwam.

  • Aangezien Oostende een luchthaven heeft, mag de drone er niet overal vliegen. De drone kon dus enkel worden ingeschakeld in de binnenstad.

  • In 2019 werd een eerste keer een drone ingeschakeld voor het detecteren van meeuwennesten. Eerst leek het alsof er vijf keer meer meeuwennesten gedetecteerd waren dan het jaar daarvoor (op basis van klachten en meldingen), maar aangezien de drone toen meerdere keren over het grondgebied vloog, detecteerde die soms meermaals hetzelfde nest.

Tips:

  • Informeer bij het bedrijf waar je mee samenwerkt naar de realiseerbaarheid van het project en de haalbaarheid van de technologie. Vraag eventuele referenties waarbij je kan informeren naar de ervaringen.
     
  • De technologie staat nog niet voldoende op punt. Stel de verwachtingen niet te hoog in bij dergelijke experimenten met nieuwe technologie. Zie het als een proefproject, waaruit je kan leren, en als een manier om de technologie verder op punt te helpen zetten.

 

Sterktes van het project

  • Automatisering van de inventarisatie op basis van beelden

  • De mogelijkheid om als stad een nieuwe technologie uit te testen en hieruit te leren.

  • Niet zozeer de drone en de technologie, maar de inzet van het meeuwenteam blijkt een schot in de roos te zijn. De meeuwennesten die werden herkend, stonden ook op de radar van het meeuwenteam, omdat er hierrond klachten waren binnengekomen.

Meer weten

Jacky Dereu, milieuambtenaar stad Oostende,  Jacky.dereu@oostende.be