De Vlaamse afvalintercommunales stellen vast dat door de uitbreiding van de pmd-sorteerboodschap, en misschien ook door het toenemende corona-afval, de volumes sterk gestegen zijn en er hierdoor meer personeelsinspanningen nodig waren. Naar schatting wordt 25 tot 40 procent meer personeelstijd gespendeerd aan het inzamelen van de nieuwe blauwe zakken. Daarnaast stegen ook de kosten voor voertuigen en overslag. Op sommige recyclageparken was een extra container nodig om het pmd-afval op te vangen in de weken waarin er geen pmd huis aan huis werd opgehaald. De meeste afvalintercommunales zullen de kostenstijging binnenkort evalueren om nieuwe tarieven te bespreken met Fost Plus, dat is de organisatie van verpakkingsproducenten die verantwoordelijk is voor de financiering van inzameling en verwerking van verpakkingsafval. Maar het is moeilijk te schatten welke effecten de coronacrisis op afvalhoeveelheden heeft.
Over het algemeen verliep de invoering van de nieuwe blauwe zak zeer vlot, toch zijn er nog een aantal verbeterpunten. Zo wordt pmd op het re - cyclagepark bij voorkeur via zakken aangeleverd omdat de folies waaivuil veroorzaken, en wordt de inwerpopening van pmd via ondergrondse containers het best vergroot, zodat de burger de grote volumes pmd makkelijk kwijt kan.
Communicatie verbeterd, maar we zijn er nog niet
Nagenoeg alle communicatiemedewerkers van de afvalintercommunales zijn het er helemaal mee eens dat de sorteerboodschap een verbetering is tegenover de oude, maar uit de bevraging van Interafval blijkt dat de afvalophalers zelf kritischer staan tegenover deze stelling. Zij ervaren meer moeilijkheden dan vroeger bij de visuele controle van sorteerfouten, die neemt ook meer tijd in beslag. Als ze wel eens een zak laten staan, gaat dit vooral over grote fouten zoals aanwezigheid van glas en textiel.
De burger heeft het meest vragen over piepschuim en samengestelde verpakkingen zoals drankzakjes. Dat deze laatste niet in het pmd mogen, is ook het moeilijkst uit te leggen. De helft van de communicatiemedewerkers kon niet direct uitleg geven over de sorteerinstructie van samengestelde verpakkingen. Lastig, want bijna driekwart van de mensen weet met die eerste twee groepen geen raad. Een op de drie mensen weet geen weg met lege chipszakjes, een op de vier met medicijnenblisters en grote plastic zakken. Dan komen er verhoudingsgewijs nog veel vragen over koffiecapsules (20%), bloempotjes, plastic dat op afval lijkt, netten waarin fruit verpakt wordt en folie van bouwmaterialen (telkens 13%) en verschillende soorten aluminium- en noppenfolie, dozen van waspods, tandpasta en KGA van de grijze zone (6%).
De afvalinzamelaars willen een eenvoudige sorteerboodschap brengen, daarom zou het makkelijker zijn mocht Fost Plus alle verpakkingen toelaten in de nieuwe blauwe zak. Maar het valt toch op dat de communicatiemedewerkers vooral positieve reacties van de burger ontvangen, de hele campagne is dus wel geslaagd. —
Loes Weemaels is projectmedewerker verpakkingsafval bij Interafval
Voor Lokaal 12 | 2021
Hoe verliep de evaluatie?
Interafval is het samenwerkingsverband van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), alle Vlaamse afvalintercommunales en andere lokale besturen die instaan voor lokaal afvalbeleid. Midden 2021 stuurde Interafval een enquête naar de communicatiemedewerkers en afvalophalers. In totaal namen twintig communicatiemedewerkers en zeventig afvalophalers eraan deel. Op 19 oktober organiseerde Interafval een kennisuitwisseling over de inzameling van de nieuwe blauwe zak, zeven afvalintercommunales waren hierop aanwezig.