Magazine Lokaal
Medewerkers opvolgen: leiderschap, absenteïsme, delegatie en flexibel werken
De impact van het Rechtspositiebesluit op de opvolging van je medewerkers
Wat is de impact van het Rechtspositiebesluit van 20 januari 2023 op de opvolging van je medewerkers? We vatten de kansen en uitdagingen voor je samen.
Kansen
Re-integratie van arbeidsongeschikte medewerkers
- Statutaire medewerkers: deeltijdse werkhervatting ook tijdens ziektekrediet mogelijk, met aanrekening op ziektekrediet.
- Statutaire medewerkers personeelsleden : nieuw deeltijds verlof voor gedeeltelijke werkhervatting na afloop ziektekrediet, zonder geen aanrekening op ziektekrediet.
- Geen minimale deeltijdse werkhervatting opgelegd, maar volgens advies arbeidsarts én mogelijkheden werkgever.
- Geen beperking in tijd of in omvang prestaties van verlof voor gedeeltelijke werkhervatting.
- Deeltijds verlof voor gedeeltelijke werkhervatting statutaire medewerker: geen recht op volledig loon (gelijkschakeling statutaire en contractueel aangestelde medewerkers) .
Niet-gewerkte tijd
De mogelijkheid om bepaalde niet-gewerkte tijd die dienstactiviteit is (bijvoorbeeld langdurige arbeidsongeschiktheid, onbetaald verlof, thematische loopbaanonderbreking) niet mee te tellen voor de opbouw van geldelijke anciënniteit, de eindejaarstoelage, vakantiegeld publieke sector of vakantiedagen in de publiekesector-regeling.
Disponibiliteit (uitputting ziekteverlof)
De mogelijkheid om disponibiliteit aan 100% salaris te voorzien in de rechtspositieregeling, in te schrijven bij langdurige en ernstige ziekte (beslissing Medex).
Uitdagingen
Re-integratie van arbeidsongeschikte medewerkers
Dit vergt een zorgvuldige formulering. Wat kan je doen bij (langdurige) arbeidsongeschiktheid van je medewerkers? De keuze is afhankelijk van diverse overwegingen. Wil je een gelijke behandeling van statutairen en contractant? Wil je een verschil tussen werken en niet-werken honoreren? Voer je een gezinsvriendelijk beleid? Wat is de invloed van de kostprijs?
Omgaan met grijs ziekteverzuim
- Procedures bij arbeidsongeschiktheid rond ziekte duidelijk bekend maken.
- Taken van leidinggevenden, human resources en welzijn duidelijk omschrijven.
- Preventief beleid uitwerken aan de hand van verzamelde data.
- Communicatie naar medewerkers.
Hybride werken
- Beleid gedragen door organisatie, leidinggevenden en medewerkers.
- Aandacht voor het belang van de organisatie en de klanten van de organisatie.
- Welzijn op het werk bevorderen.
- Connectie tussen organisatie en medewerkers en medewerkers onderling bewaken.
- Voldoende hard- en software ter beschikking stellen, inclusief de nodige opleidingen om ze te gebruiken.
Leiderschap
Wat doe je als leidinggevende zelf en wat delegeer je naar medewerkers? De algemeen directeur is verantwoordelijk voor het dagelijks personeelsbeheer, maar wat betekent dat precies? Hoe zorg je ervoor dat gemeente en OCMW op een geïntegreerde manier aan personeelsbeleid doen? We reiken je de hand.
Lokale besturen doen het zo
Het nieuwe teamwerken en je rol als leidinggevende
Het kennisplatform Het Nieuwe TeamWerken(opent nieuw venster) gaat in op de vraag hoe leidinggevenden ondersteund kunnen worden om ‘het nieuwe teamwerken’ (HNTW) te doen slagen in hun werkcontext. Je vindt wetenschappelijke informatie, afgewisseld met inzichten uit de praktijk. Met inspirerende tools om HNTW aan te pakken. Het kennisplatform is een samenwerking van de Vlerick Business School en de Arteveldehogeschool.
Video's over leiderschap
- Hoe organiseer je zelfsturende of zelforganiserende teams?(opent nieuw venster)
- Hoe kan je verbindend communiceren?(opent nieuw venster)
- Hoe delegeer je effectief? De aap op de schouder(opent nieuw venster)
- Hoe geef je coachend en motiverend leiding?(opent nieuw venster)
Modern leiderschap ‘op afstand’ in (deze) crisistijden
De coronacrisis was een moeilijke tijd maar gaf thuis- en telewerk wereldwijd een boost. Ann Moreels beschrijft wat modern leidinggeven op afstand inhoudt.(opent nieuw venster)
Artikels over goed leiderschap
- Google onderzocht in 2009 wat goede bazen doen(opent nieuw venster).
- Het Amerikaanse consultingbureau Gallup lijstte op wat we van leidinggevenden mogen verwachten(opent nieuw venster) en waarom een goede leidinggevende zo zeldzaam is.
Geef je zelf training?
Dan is dit materiaal interessant voor je.
Delegatie van personeelsbevoegdheid
VVSG-Schema met delegatiemogelijkheden volgens het decreet lokaal bestuur
Wie bevoegd is, mag die bevoegdheid delegeren. Dat is het uitgangspunt, tenzij de wet het anders bepaalt. De VVSG screende de wet op wat niet gedelegeerd mag worden.(opent nieuw venster)
VVSG-Modellen delegatiebeslissing van raad naar college, van college naar algemeen directeur, en van algemeen directeur naar andere gemeente-of OCMW-medewerkers
Op verzoek van vele besturen hebben we bovendien een voorbeeld van een delegatiebeslissing opgesteld voor besturen die dit wensen.
In dit voorbeeld van een delegatiebeslissing(opent nieuw venster) beslist de raad om de rechtspositieregeling, het organogram of de personeelsformatie naar het college van burgemeester en schepenen, of naar het vast bureau te delegeren.
In dit voorbeeld van delegatiebeslissing(opent nieuw venster) beslist het college van burgemeester en schepenen, of het vast bureau om het organogram of de personeelsformatie naar de algemeen directeur te delegeren.
De VVSG maakte een model van delegatiebesluit(opent nieuw venster) voor de algemeen directeur op, om de ondertekenings- en beslissingsbevoegdheid van gemeentelijke bevoegdheden aan OCMW-personeel en van OCMW-bevoegdheden aan gemeentepersoneel toe te vertrouwen (kruiselingse delegatie).
Het gaat over de delegatie van het dagelijks personeelsbeheer, het bijwonen van de vergaderingen van het bijzonder comité voor de sociale dienst, het opstellen en het medeondertekenen van de notulen ervan, de bevoegdheid tot ondertekening of mede-ondertekening van documenten, de aanstellings-, ontslag- en tuchtbevoegdheid en andere bevoegdheden.
Let op, voordat gemeente en OCMW elkaars personeel kunnen inzetten (bijvoorbeeld voor kruiselingse delegatie), moeten de gemeente- en OCMW-raad eerst een beheersovereenkomst afsluiten. De VVSG stelde een model van beheersovereenkomst(opent nieuw venster) tussen gemeente en OCMW op, op het vlak van personeelsaangelegenheden. Die beheersovereenkomst laat de aanstellende overheden en de algemeen directeur toe om gezamenlijke sollicitatieprocedures te voeren en gemeenschappelijke werfreserves aan te leggen, gebruik te maken van elkaars diensten, een beroep te doen op elkaars personeel, en ambtelijke kruiselingse delegaties mogelijk te maken.
VVSG-handreiking dagelijks personeelsbeheer bij lokale besturen
Volgens het Decreet Lokaal Bestuur is de algemeen directeur bevoegd voor het dagelijks personeelsbeheer. Deze bevoegdheid kan worden gedelegeerd, bijvoorbeeld naar een leidinggevende of naar iemand van de personeelsdienst. Hierdoor kan een vormingsverantwoordelijke vormingsaanvragen die binnen het budget en de beleidsvisie passen, goedkeuren zonder tussenkomst van de algemeen directeur.
De gemeenteraad omschrijft wat ze verstaat onder dagelijks personeelsbeheer. Dat verschilt van bestuur tot bestuur: in een groot bestuur dekt dat een andere lading dan in een kleiner bestuur. Maar waar ligt de grens tussen dagelijks personeelsbeheer, aanstellingsbevoegdheid en individuele weddevaststelling? En houdt dagelijkse personeelsbeheer ook budgethouderschap in, en waarom is deze vraag belangrijk? De VVSG maakte een handreiking(opent nieuw venster) om het begrip dagelijks personeelsbeheer te omschrijven, afgestemd op de specifieke behoeften en omstandigheden van elk bestuur.
Flexibel werken
Tijdens de coronacrisis in 2020 en 2021 werkten medewerkers noodgedwongen thuis. Een aantal besturen deelden hun beleid en andere nuttige documenten over thuis- en telewerk. Ondertussen speurden we naar websites met interessante tips.
Lokale besturen doen het zo
Structureel en occasioneel thuiswerk bij een intercommunale
- Policy voorbeeld 1(opent nieuw venster)
- Policy voorbeeld 2(opent nieuw venster)
- Bijlage arbeidsovereenkomst(opent nieuw venster)
- Gids(opent nieuw venster)
- Gedragscode gebruik van ICT(opent nieuw venster)
Hoe bepaal je een thuiswerkformule?
Acerta lijstte enkele spelregels op om van thuiswerken een succes te maken.(opent nieuw venster)
Acht tips voor gezond en productief telewerken
Hoe hou je telewerken gezond én productief? (opent nieuw venster)Lees de tips op Werkbaar Werk, de website van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Stichting Innovatie & Arbeid.
In vijf stappen een visie op telewerken ontwikkelen
Lees de vijf stappen om een visie op telewerk te ontwikkelen(opent nieuw venster) op Werkbaar Werk, de website van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Stichting Innovatie & Arbeid.
Occasioneel thuiswerk bij lokale besturen
Lees de afsprakennota’s over occasioneel thuiswerken van de gemeenten Olen(opent nieuw venster), Rijkevorsel(opent nieuw venster) en Nijlen(opent nieuw venster).
Hybride werkcultuur
Hoe pas je je organisatiecultuur aan, nu het werk het gebouw verlaten heeft? De Nederlandse bedrijfsanthropologe, Jitske Kramer, toont de mogelijkheden.(opent nieuw venster)
Dertien spelregels voor telewerken op maat
Op de website van Werkbaar Werk vind je tips voor een telewerkbeleid op maat (opent nieuw venster). Dit is een initiatief van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Stichting Innovatie & Arbeid.
Absenteïsme (arbeidsongeschiktheid)
Je spreekt van absenteïsme of ziekteverzuim als medewerkers geregeld zonder reden en met opzet afwezig zijn op het werk.
Leidraad terugkomgesprek
De personeelsdienst van De Panne maakte een leidraad voor het gesprek met de medewerker die na langdurige arbeidsongeschiktheid terug aan de slag gaat. Bekijk de leidraad voor zo’n terugkomgesprek.(opent nieuw venster)
VVSG-handleiding bij langdurige arbeidsongeschiktheid
Welke stappen kan je nemen als je medewerker ziek wordt en ziek blijft? Is de regeling anders voor statutairen en contractanten? Hoe passen de federale en Vlaamse regels in elkaar? Deze VVSG-nota gidst je doorheen de mogelijkheden. Ze is geïnspireerd op de vele toepassingsvragen van lokale besturen in de afgelopen jaren.
Handelingskader re-integratie
Het sjabloon voor een handelingskader re-integratie van Diverscity(opent nieuw venster) geeft een houvast om de interne afspraken en spelregels voor re-integratie op een heldere manier neer te schrijven. De werkwijze kadert in de wetgeving van re-integratie van arbeidsongeschikte medewerkers.
Dit werkdocument van Diverscity(opent nieuw venster) hoort bij het sjabloon van handelingskader re-integratie langdurig arbeidsongeschikte medewerkers in het bestuur te re-integreren. Met het handelingskader re-integratie werk je aan interne afspraken in de dienst. Met het re-integratieplan stel je een concreet re-integratietraject van een medewerker op.
Checklist re-integratietraject
De FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg heeft checklists met goede praktijken van Belgische bedrijven(opent nieuw venster) om de re-integratie van langdurig zieke werknemers te vergemakkelijken. Er zijn vier checklists.
- Voor de arbeidsongeschiktheid: risicopreventie
- Tijdens de arbeidsongeschiktheid: contact onderhouden
- De effectieve re-integratie
- De communicatie tussen actoren bevorderen.
Elke checklist bestaat uit vragen, voorbeelden, adviezen en schrijfruimte om zelf aan de slag te gaan.
VOKA-handleiding bij langdurige arbeidsongeschiktheid
Het Vlaams netwerk van ondernemingen VOKA bracht in januari 2023 een Voka-wijzer uit over preventie en re-integratie van (langdurig) zieken.(opent nieuw venster)
Retentiebeleid
Nieuwe medewerkers aantrekken haalt niet veel uit als tegelijk competente medewerkers het bestuur verlaten. Een lokaal bestuur moet niet al haar energie in nieuwe aanwervingen steken. Aan boord houden wie er al is, verdient minstens even veel aandacht.
HR Kompas
Deze pagina maakt deel uit van het HR KOMPAS. Ben je op zoek naar juridische informatie over opvolgen? Het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) toont de weg.(opent nieuw venster) Ben je op zoek naar wetenschappelijke inzichten en tips & tricks? Poolstok geeft je een duidelijk kader.(opent nieuw venster)
