Buurtgerichte zorg

Buurtgerichte zorg is een organisatiemodel voor een straat, buurt, wijk of gemeente om geïntegreerde zorg aan te bieden in die straat/ buurt/wijk/ gemeente. In dit organisatiemodel staat de buurtzorgregie centraal.

De buurtzorgregie omvat 8 functies:

• Uitvoeren van een buurtanalyse en impact meten
• Vormen van partnerschappen en samenwerken
• Sensibiliseren en informeren (communiceren)
• Sociale netwerken versterken
• Sociaal gewaardeerde rollen tot stand brengen
• Zorgnoden detecteren
• Toeleiden naar de juiste zorg en ondersteuning
• Beleidsadvisering vanuit de straat, de buurt, de wijk

Al naargelang de schaal, voer je de regie voor elk van deze functies op straat-, buurt-, wijk- of gemeentelijk niveau, of zelfs bovenlokaal.

In opbouw

In opbouw

Het lokaal bestuur kan zelf buurtgerichte zorg organiseren op haar grondgebied. Het lokaal bestuur voert zelf de regie, of delegeert de regie naar een partner: een middenveldorganisatie of een burgerinitiatief. Als de lokale overheid zelf de regie in handen neemt, stelt de gemeente één of meerdere buurtzorgregisseurs aan die buurtgerichte zorg organiseren. Zo'n buurtzorgregisseur kan bv. een maatschappelijk werker zijn in het OCMW. In kleine gemeenten of buurten kan de buurtzorgregisseur zelfs een gewone man of vrouw uit de straat zijn, die zich op de straat of op de buurt betrokken voelt en als brugfiguur fungeert. Daarnaast zijn er ook praktijken - wanneer de gemeenten te klein zijn - waarin de buurtzorgregie bovenlokaal wordt gevoerd. Dat is bijvoorbeeld het geval in de Westhoek.

Of het lokaal bestuur de regie zelf voert, of delegeert: in beide gevallen blijft het lokaal bestuur eindverantwoordelijk voor de regie, zoals het decreet Lokaal Sociaal Beleid voorschrijft. 

• Een praktijk waarin het lokaal bestuur zelf de regie op zich neemt, is Londerzeel aan zet! Onze buurt van A tot Z (18.614 inwoners).
• Maar ook kleinere initiatieven missen hun effect niet. Een olifant eet je op in kleine stukjes. De Buurtkar in Bornem (21.178 inwoners).
• Dorpsdienst Nestor (Westhoek) is een praktijk waarin de regie bovenlokaal wordt gevoerd.
• Andere praktijken vind je in onze praktijkenbank. Zie ook ons praktijkenoverzicht.

Sommige lokale besturen opteren ervoor om niet zelf buurtgerichte zorg te organiseren op hun grondgebied en/ of de regie daarover te voeren. Ze delegeren dat bv. naar het middenveld, om het middenveld beter te betrekken, op gelijkwaardige basis, met erkenning van ieders expertise. Dan neemt het lokaal bestuur de rol op van ondersteuner/ facilitator. Soms is het ook een strategie om zelf meer expertise te verwerven. 

Het lokaal bestuur blijft als regisseur van het lokaal sociaal beleid wel eindverantwoordelijke.

• Een praktijk waarin een middenveldorganisatie - Samenlevingsopbouw - de trekker is om buurtgerichte zorg te organiseren, is Buurtgezellen (9 gemeenten in Limburg).
• Andere praktijken vind je in onze praktijkenbank. Zie ook ons praktijkenoverzicht.

Er zijn ook praktijken waarin actieve, geëngageerde burgers het initiatief nemen. Ook dan neemt het lokaal bestuur de rol op van ondersteuner/ facilitator en blijft het ook hier als regisseur van het lokaal sociaal beleid eindverantwoordelijke. 

Het lokaal bestuur activeert zo nog meer lokale krachten, waardoor het lokaal bestuur nog beter zijn maatschappelijke opdracht kan waarmaken. 

• Een praktijk waarin een burgerinitiatief de trekker is om buurtgerichte zorg te organiseren, is Zorgzame Straten (stad Antwerpen, 521.680 inwoners).
• Andere praktijken vind je in onze praktijkenbank. Zie ook ons praktijkenoverzicht.

• Decreet Lokaal Sociaal Beleid
• Woonzorgdecreet
• Decreet met betrekking tot de reorganisatie van de eerstelijnszorg
• Decreet Persoonsvolgende Financiering
• Decreet inzake de Geestelijke Gezondheidszorg

In opbouw

In opbouw