Gemeentelijke participaties

Elk kwartaal analyseren Jan Leroy, senior expert in data en analyse, en Ben Gilot, stafmedewerker financiën, de meest opmerkelijke bewegingen in de Vlaamse lokale financiën van de afgelopen 12 maanden.

Lokale besturen werken reeds lange tijd intensief samen om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Dat leidde de voorbije decennia tot een veelheid van samenwerkingsverbanden (OCMW-verenigingen, intercommunales, …) met telkens andere groepen van besturen. Dit bemoeilijkt een geïntegreerde en impactvolle regionale samenwerking. Met het regiodecreet wil de Vlaamse overheid hier wat aan doen. De VVSG helpt je op weg.

Met ‘regiovorming’ wil de Vlaamse overheid het complexe landschap van bovenlokale samenwerkingen vereenvoudigen. Het principe is dat samenwerking tussen lokale besturen voortaan maximaal binnen vijftien referentieregio’s moet vallen. Je ontdekt de referentieregio’s en hun werking hier.

In elke regio overleggen burgemeesters regelmatig met elkaar. Ze wisselen ervaringen uit, maken afspraken en zoeken samen naar gedeelde standpunten. Steeds vaker groeit dit burgemeestersoverleg, onder impuls van de regiovorming, uit tot een strategisch platform. Werk je mee aan zo’n overleg – als voorzitter, deelnemer of ondersteuner? Dan weet je hoe belangrijk een goede aanpak is. Wat maakt het overleg waardevol? En hoe versterk je het? De VVSG helpt je op weg.

Gemeenten en OCMW's pakken maatschappelijke uitdagingen niet alleen aan. Vaak werken ze daarvoor samen met andere lokale besturen in hun regio en met tal van partners: overheid, middenveld en commerciële organisaties. We geven jou tips en tools om beter regionaal samen te werken.

Iedereen heeft het recht op een menswaardig bestaan, zoals een degelijke woonst, energie en water. Het zijn onze sociale grondrechten. De OCMW's en hun energieteams of energiecellen werken elke dag hard om mensen deze rechten te verzekeren.

Geef je als lokaal bestuur steun aan een onderneming, bijvoorbeeld een KMO, vzw met economische activiteit of sociale onderneming, via subsidies, kortingen, waarborgen of andere voordelen? Dan valt die steun vaak onder de de-minimisregels. Dat zijn Europese afspraken die zeggen dat kleine steunbedragen wel toegelaten zijn, zolang de begunstigde in totaal maximaal 300.000 euro over drie belastingjaren ontvangt. Bij diensten van algemeen belang geldt een plafond van 750.000 euro over drie jaar.

Inwoners liggen wakker van oorlog, klimaatverandering en onrecht. Als lokaal bestuur kan je die betrokkenheid omzetten in actie: via de mondiale adviesraad, steun aan 4de pijlerinitiatieven en samenwerking met partners in het globale Zuiden. Wij helpen je om inwoners nauwer te betrekken bij je lokaal mondiaal beleid. Op deze pagina vind je inspiratie, praktijkvoorbeelden en ondersteuning om je lokaal mondiaal beleid verder uit te bouwen.

Lokale besturen spelen een grote rol bij de transitie naar een eerlijke en duurzame maatschappij. Belangrijke actieterreinen zijn mensenrechten, duurzaam aankopen, ethisch bankieren, dekolonisering en lokaal beleid gestoeld op de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen.

Lokale besturen staan voor een grote renovatieopgave. Tegen 2050 moeten publieke gebouwen voldoen aan steeds strengere energie-eisen. Zowel Europese als Vlaamse regelgeving bepaalt daarbij duidelijke tussenstappen. Deze pagina geeft je inzicht in de wettelijke verplichtingen en de tijdslijn die daarbij hoort.

De quickscan lokaal energiebeleid helpt je snel en eenvoudig na te gaan waar je gemeente staat op het vlak van het energieluik binnen het klimaatbeleid. Je vult een korte vragenlijst in en krijgt meteen een overzicht van de sterke punten en groeikansen. De vragenlijst bestaat uit vijf thema's, afgestemd op de werking van Netwerk Klimaat: gemeentelijk patrimonium, renovatie, hernieuwbare energie, warmte en energiearmoede.

De energietransitie versnelt. Elektrische wagens, zonnepanelen en warmtepompen raken ingeburgerd, terwijl bedrijven steeds grotere aansluitvermogens vragen. Die evolutie vraagt om een sterker en slimmer elektriciteitsnet. Elektriciteitscabines zijn daarin onmisbaar, en lokale besturen spelen een sleutelrol om ze mee op de juiste plekken mogelijk te maken. De VVSG en Fluvius bundelen de krachten om steden en gemeenten hierin te ondersteunen.