Laatst gewijzigd op
15/07/2025
LIFE BE FREE-project
Status
Lopend
Startdatum
Einddatum
Initiatiefnemer
Febelfin, Embuild, Wattson, VVSG, The Shift & IDEA Consult
Febelfin, VVSG, Wattson, Embuild, The Shift en Idea Consult slaan de handen in elkaar om een permanente rondetafel op te zetten rond de financiering van energie-efficiëntie en hernieuwbare energie. Door private en publieke belanghebbenden te laten samenwerken wil het consortium energiebesparende investeringen in private woningen, KMO’s, publieke gebouwen en industrie opdrijven in België.
Energetisch renoveren: iedereen moet mee
Om de ambitieuze klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030 en 2050 te behalen, moeten we de renovatie van gebouwen in een hogere versnelling brengen. We hebben interdisciplinaire samenwerking nodig om innovatieve financieringsoplossingen te ontwikkelen en investeringsbelemmeringen in België weg te nemen. Verschillende partijen zullen samenwerken om mogelijkheden te verkennen en de energierenovatie te bevorderen. Het succes van de transitie hangt af van betrokkenheid van overheden, universiteiten, bedrijven en burgers. Een voortdurende dialoog is daarbij belangrijk. Zo vinden we nieuwe financieringsoplossingen voor duurzame en betaalbare huisvesting. Iedereen moet mee en moet toegang hebben tot de nodige middelen.
Binnen LIFE BE FREE behandelen we de split incentive tussen verhuurder en huurder, evenals renovatie van appartementsgebouwen, financiering van collectieve wijkinitiatieven en herfinanciering van de Energy Service Companies (ESCO's). Het doel is om meer private financieringsinvesteringen aan te trekken, experimenten uit te voeren om oplossingen te testen, en succesvolle experimenten op te schalen en te verfijnen.
Over BE FREE
BE FREE staat voor BElgian Financing Roundtables on Energy Efficiency.
Het consortium bestaat uit zes partners: Febelfin, Embuild, VVSG, Wattson, The Shift & IDEA Consult. Samen organiseren ze rondetafelconferenties om het project voor te stellen en de belangrijkste thema's te verdiepen die tijdens de thematische rondetafelconferenties worden aangepakt.
Het Life BE FREE-project maakt deel uit van het Europese LIFE Clean Energy Transition programma, dat milieubeleid en klimaatactie financiert.
Het loopt tot september 2026 en streeft ernaar permanente rondetafels op te zetten, waar alle belanghebbenden samenkomen om innovatieve financieringsoplossingen te bespreken en uit te werken voor een snellere energietransitie van gebouwen in België. Samen met de financiële en bouwsector wil het projectfinanciering toegankelijk maken voor iedereen binnen de noodzakelijke, groene transitie.
Tijdslijn ronde tafels
2024
- Nationale rondetafels: 19 februari en 19 november
- Thematische tafel vereniging van mede-eigenaars (VME): 11 maart, 24 mei en 21 oktober
- Thematische tafel Energieprestatiecertificaat (EPC): 24 maart, 24 april en 24 september
- Thematische tafel herziening premies/ voorfinanciering: 3 juni en 9 oktober
2025
- Thematische tafel herziening premies/ voorfinanciering: 29 januari
- Thematische tafel sociale kredietverlening: 13 maart, 4 juni en 16 september
- Derde nationale rondetafel: 17 maart
- Thematische tafel wijkrenovatie: 1 april, 22 mei en 14 oktober
- Thematische tafel renovatie huurmarkt: 19 maart, 12 juni en 6 november
2026
- Thematische tafel ondernemingen/ Energy Service Company's (Esco's)
- Thematische tafel publieke gebouwen
Presentaties en downloads rondetafels
Op 19 februari 2024 vond de eerste nationale rondetafel over financieringsoplossingen voor energie-efficiëntie plaats.
Presentaties
- Estelle Cantillon is verbonden aan SBSEM en ULB als academic director of the Sustainable Devolopment Initiative en sprak over de geleerde lessen van het congres van Belgische economen. Dat leverde heldere inzichten op die we zeer goed kunnen gebruiken om financieringsoplossingen voor energie-efficiëntie binnen de bouwsector te vinden. Download de presentatie
- Wat is de impact van de klimaatdoelstellingen op de Belgische woningmarkt? Peter Reusens, econoom van de Nationale Bank van België maakte duidelijk dat de klimaatdoelstellingen nu al een impact hebben. Een thema dat in het verdere verloop van het project BE FREE verdere aandacht verdient. Download de presentatie
- Christine Lhoste, directeur van de studiedienst van Embuild, lichtte toe welke sleutelrol de bouwsector heeft en hoe we de overgang naar een duurzamere wereld kunnen waarmaken. Download de presentatie
- Een ander voorbeeld om tot die wereld te komen, is het one-stop-shop model voor de Vlaamse Energiehuizen. Willemien Anaf van de stad Mechelen legde uit welk financieringsaanbod er in het LIFE FOSSTER-project was en wat ervan kunnen leren. Download de presentatie
Op 19 november 2024 zette LIFE BE FREE een belangrijke stap richting een versnelling van energierenovaties in België.
Drie financiële experts deelden hun innovatieve oplossingen om de renovatie van alle gebouwen in België te stimuleren. Met hun inzichten willen we belangrijke hefbomen vinden om deze ambitie waar te maken.
Presentaties
- Janko Lindenbergh(opent nieuw venster) presenteerde het Nationaal Warmtefonds(opent nieuw venster)Nederland, een publiek-private samenwerking die de verduurzaming van woningen versnelt. 80.000 woningen en appartementen zijn gerenoveerd dankzij leningen van in totaal 1,5 miljard euro. Het fonds wil nog eens 500.000 woningen renoveren voor een bedrag van 7 miljard euro. Het biedt 0% leningen voor inkomens onder 60.000 euro. En lost voorfinancieringsproblemen op. Download de presentatie en de Q&A Warmtefonds.
- Romain Bocognani(opent nieuw venster) presenteerde de Superbonus 110, een fiscale incentive die Italië in staat stelde om het renovatietempo met 6% te verhogen. Dit heeft geleid tot meer dan 150.000 projecten per jaar. In totaal gaat het over 496.155 renovaties in drie jaar, met een totale investering van 119.598 miljoen euro. Een financieringsoplossing die werkgelegenheid creëerde. En meer kwetsbare personen aanmoedigde om deel te nemen aan de renovatie van hun woning. Download de presentatie en de Q&A Superbonus 110.
- Salim Chamcham(opent nieuw venster) presenteerde de geleerde lessen van het RENO+ project en het wijkrenovatie proefproject in Braine-l'Alleud. Dit project telde: 18 werven en 83 begeleidingssessies. Er was een gemiddeld budget van 7.340 euro exclusief btw per isolatiewerkplaats. In totaal ging het om een project van 146.504 euro. Dankzij de samenwerking met het SWCS - Société wallonne du crédit social(opent nieuw venster)(opent nieuw venster) stelt het project geschikte financieringsinstrumenten en materiaal ter beschikking. Zoals de educatieve brochure: “Hoe de energierenovatie van mijn woning financieren”. Download de presentatie en de Q&A Wijkrenovatie
- Dankzij inzet en de inzichten van alle deelnemers hebben we samen opnieuw belangrijke stappen gezet richting 2050. Via de Mentimeter hield het publiek de vinger aan de pols en leverde het LIFE BE FREE cruciale input. Deze inzichten helpen om meer oplossingen te vinden voor om energetische renovaties te financieren. Download de presentatie, de Q&A en de resultaten van de Mentimeter.
Wat nemen we mee van de 3e nationale rondetafel 'Beleid aan zet' van LIFE BE FREE?
Vertegenwoordigers uit Europa, Wallonië en Vlaanderen deelden hun visie op de energetische renovatie van gebouwen.
Europa – Kurt Vandenberghe(opent nieuw venster) - Director-General of the European Commission’s Directorate-General Climate Action, benadrukte het belang van de EPBD-richtlijn 2024, CO₂-pricing en de uitbreiding van het Emissiehandelssysteem (ETS) in 2027. Dit moet fossiele brandstoffen ontmoedigen, met ondersteuning via een sociaal klimaatfonds. Europa investeert daarnaast 110 miljard euro in renovaties via programma’s zoals InvestEU en ETS 2.0.
Wallonië – Sébastien Pradella(opent nieuw venster) - Directeur du Centre d’études Habitat Durable de Wallonie, ter vervanging van Waals Minister voor Wonen, Energie en Klimaat Cécile Neven(opent nieuw venster), lichtte de focus toe op sociale woningen en private huur- en eigendomswoningen. Huurwoningen scoren beter op EPC sinds 2018, maar isolatie blijft een uitdaging. Collectieve renovatieprojecten zoals Novation en LaboReno krijgen steun.
Vlaanderen – Jan Schaerlaekens(opent nieuw venster) Adjunct-kabinetchef van Vlaams Minister voor Wonen, Energie en Klimaat Melissa Depraetere(opent nieuw venster), wees op de noodzaak om energetische renovatie te versnellen en netversterking te beheersen. De taksshift moet fossiele brandstoffen zwaarder belasten. Specifieke maatregelen voor appartementsgebouwen zijn in ontwikkeling.
De rondetafel toonde aan dat samenwerking en financiële ondersteuning cruciaal zijn voor een duurzaam woonbeleid.
Download de presentatie.
Inventaris uitgevoerde experimenten en opgeschaalde pilots
De inventaris van LIFE BE FREE bevat een lijst met geteste oplossingen, financieringscases, succesfactoren en drempels in België. Aan de inventaris zullen we relevante informatie, resultaten van onderzoek en financiële oplossingen toevoegen. Dit is een dynamische database die we regelmatig bijwerken om aan de behoeften van het project en van de partners te voldoen. In het tabblad 'History of change' houden we een logboek van de wijzigingen bij.
Co-funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or CINEA. Neither the European Union nor the granting authority can be held responsible for them.
