Participatie van personen met een handicap blijft moeilijk: nieuw Vlaams rapport

Statistiek Vlaanderen publiceerde een nieuw rapport(opent nieuw venster) over de maatschappelijke positie en participatie van personen met een handicap. De cijfers tonen aan dat deze groep nog altijd kwetsbaarder is dan personen zonder handicap, en dat in verschillende domeinen van de samenleving. 

Bevindingen

Personen met een handicap blijven kwetsbaar in het onderwijs

Personen met een handicap behalen minder vaak een diploma en volgen minder opleidingen binnen het levenslang leren. Bijna een derde is laaggeschoold, tegenover 14% van de mensen zonder handicap. Het aantal leerlingen in het buitengewoon onderwijs stijgt, en ook in het reguliere onderwijs krijgen meer leerlingen met ondersteuningsnoden extra hulp.

Arbeidsmarkt: minder kansen en meer stress

Slechts 47% van de personen met een handicap heeft een betaalde job, tegenover 82% van de mensen zonder handicap. Ze werken vaker deeltijds, ervaren meer werkstress en hebben minder mogelijkheden om thuis te werken.

Inkomen en armoede

Personen met een handicap verdienen gemiddeld 15% minder dan personen zonder handicap. Ze hebben bijna dubbel zoveel kans om in armoede te leven (13% tegenover 7%) en kampen vaker met zware financiële lasten, zoals hoge woonkosten of schulden.

Wonen: minder eigenaars en hogere woonlasten

Personen met een handicap zijn minder vaak eigenaar van hun woning en huren vaker op de sociale of private markt. Voor 13% van hen neemt wonen meer dan 40% van het gezinsinkomen in beslag. Daarnaast is de woonkwaliteit vaak lager, met meer structurele gebreken.

Gezondheid en levenstevredenheid

Slechts 28% van de personen met een handicap beoordeelt hun gezondheid als goed, tegenover 93% van de mensen zonder handicap. Hun mentale gezondheid scoort ook lager, met meer eenzaamheid en neerslachtigheid. Ze stellen bovendien medische zorg vaker uit om financiële redenen.

Vrijetijd: minder deelname aan sociale activiteiten

Personen met een handicap nemen minder deel aan sport, cultuur en verenigingsleven en gebruiken minder vaak internet. Hoewel de frequentie van sociale contacten vergelijkbaar is met die van anderen, ervaren ze hun relaties vaker als minder goed.

Discriminatie en ondervertegenwoordiging blijven uitdagingen

De houding van de samenleving tegenover personen met een handicap is licht verbeterd. Toch blijven ze ondervertegenwoordigd in de media. Meldingen van discriminatie worden vaak niet geregistreerd, en werkenden met een handicap rapporteren vaker grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer.

Uitdagingen

Het rapport wijst ook op enkele uitdagingen. Klassieke bevolkingsenquêtes bereiken bijvoorbeeld personen met ernstige beperkingen in instellingen niet voldoende. Onderwerpen zoals mobiliteit en toegankelijkheid blijven onderbelicht. 

Lokaal aan de slag met inclusie

Wil je weten hoeveel personen met een handicap in je gemeente wonen en hoe zij het sociaal en economisch ervaren? De Gemeente-Stadsmonitor biedt enkele concrete cijfers over personen met een handicap en hun inkomenssituatie. Deze data kunnen helpen om beleid en dienstverlening beter af te stemmen op hun behoeften.

Daarnaast biedt de Barometer Samenleven inzichten in de combinatie van herkomst en handicap. Door deze cijfers te analyseren, kan je als lokaal bestuur gerichter werken aan een inclusieve samenleving.