Net als veel andere steden en gemeenten ondertekende Oostkamp het Burgemeestersconvenant, met als engagement de CO2-uitstoot op haar grondgebied tegen 2020 met 20% te verminderen. Cijfers toonden aan dat in Oostkamp zo’n 48% van de CO2-uitstoot afkomstig is van wonen, 34% van mobiliteit. Om hier iets aan te veranderen, diende de gemeente samen met haar inwoners actie te ondernemen. Daartoe werd in november 2016 een Droomavond georganiseerd.

Een goede voorbereiding is goud waard

Participatiebureau Levuur zorgde voor een professionele aanpak. Met de Droomavond wou Oostkamp niet enkel de usual suspects samenbrengen die reeds actief zijn in het verenigingsleven en het klassieke middenveld, maar een ruime mix van inwoners uit alle groepen en lagen van de samenleving. Hiertoe werd vooraf een uitgebreide lijst opgemaakt van alle mogelijke stakeholders. Er werd een kernteam samengesteld van een 15-tal inwoners met een groot netwerk, met een diverse achtergrond en vanuit verschillende lagen van de bevolking. Zij waren de ambassadeurs, die kennissen aanmoedigden om actief te komen ‘meedromen’ met andere inwoners.

En dan was het zover: de Droomavond

240 inwoners brainstormden met veel energie en goesting over:

• ontmoeting: hoe kunnen we mensen uit de buurt meer ontmoeten en helpen?

• wonen: hoe kunnen we anders gaan wonen: betaalbaar, energiezuinig, op een kleinere ruimte en beter voorbereid op zomerhitte en overvloedige regen?

• mobiliteit: hoe kunnen we ons anders verplaatsen met minder CO2-uitstoot? Veertien concrete ideeën haalden de meeste stemmen. Elke aanwezige koos zelf waaraan hij of zij verder wou meewerken. Men leerde nieuwe mensen kennen die zich voor eenzelfde idee wensten in te zetten. Het was een avond die zeer veel dynamiek op gang bracht.

 

  • “De avond leidde tot tal van projecten waarbij mensen enthousiast met elkaar aan de slag gaan.”

 

Van dromen naar doen

In april 2017 organiseerde Oostkamp een ‘Van dromen naar doen’-avond. De veertien voorstellen werden verder verfijnd. Er was kennis- en ervaringsuitwisseling mogelijk met medewerkers van vergelijkbare projecten uit omliggende gemeenten, van particulieren en vanuit de provincie.

En hoe loopt het nu verder?

Op de Droomavond werd een belangrijk draagvlak gecreëerd waarbij de Oostkampenaar niet alleen zijn stem liet horen, maar vooral ook in actie kwam. De Droomavond creëerde een positieve dynamiek waarbij inwoners hun eigen expertise en talenten inzetten. De avond leidde dan ook tot tal van projecten waarbij mensen enthousiast met elkaar aan de slag gaan, maar waardoor ook diverse groepen zoals consumenten en handelaars met elkaar leerden spreken. De werkgroepen kwamen zelf samen, ze organiseerden zich, ze stelden van tijd tot tijd vragen aan de administratie en soms was er ook nood aan wat financiële ondersteuning.

Het is een proces waarbij de gemeente leert om te faciliteren, om niet langer alle touwtjes zelf in handen te houden, maar om los te laten en te vertrouwen op de goede bedoelingen van inwoners.

Inspirerende voorbeelden

Oostkamp heeft een werkgroep Groene Energie die zich actief inzet voor meer hernieuwbare energie. De werkgroep gaat samen met burgercoöperatie CoopStroom bij bedrijven langs om hen over de streep te trekken wat het plaatsen van zonnepanelen betreft. Ze zet windmolens op de politieke beleidsagenda.

De werkgroep Leve(n)de Gevels wil tegeltuintjes en gevelgroen bij bewoners aanmoedigen. Gevelgroen zorgt voor verkoeling in hete zomers, helpt fijn stof uit de lucht te filteren, houdt het regenwater langer vast, helpt geluid dempen en is goed voor vogels, vlinders en bijen.

Het Kruimelcafé gaat elke dinsdagnamiddag aan de slag en maakt met voedseloverschotten een driegangenmaaltijd klaar. Inwoners kunnen er ’s avonds komen eten en een vrijwillige bijdrage geven. Dat brengt wekelijks zo’n 100 mensen op de been. Aansluitend vindt er ook een Buurderij plaats, waar lokale producenten hun producten na online bestelling zelf aan de klant overhandigen.

Werkgroep trage wegen wil oude kerkwegels en doorsteekjes vrijwaren en behouden voor de komende generaties. Ze zorgt voor draagvlak, geeft input en bepaalt prioriteiten waarbij de gemeente dan voor de technische uitwerking zorgt.

Zwerfvuilvrij Oostkamp kent intussen een 60-tal helpers die zich dagelijks inzetten om de publieke ruimte vrij te maken van zwerfvuil en sigarettenpeuken. Hun werk is zo groots, dat afstemming met de interne gemeentelijke diensten noodzakelijk bleek, zodat dezelfde straat niet kort na elkaar wordt geruimd door verschillende ploegen. Zij ijverden voor een verzekering, een bolderkar en meer afstemming met de gemeentelijke opruimingsacties.

De fietsbieb is een groep vrijwilligers die tweedehandse kinderfietsen op punt zet zodat je ze vervolgens tegen een vriendenprijsje kan ontlenen.

Allemaal voorbeelden van de kracht van mensen om samen aan een beter klimaat te werken.

Uitdagingen voor de nieuwe beleidsploeg

De gemeente Oostkamp denkt momenteel na over hoe ze burgerinitiatieven nog meer kan faciliteren. Dat kan bijvoorbeeld door het invoeren van een meer structurele financiële ondersteuning, door het organiseren van overlegmomenten, door te evalueren en bij te sturen waar nodig. De gemeente Oostkamp is dankbaar dat ze zoveel enthousiaste, warme inwoners heeft. Ze wil hun talenten en inzet de komende jaren ook verder koesteren.