Vanaf 27 juni 2024 verandert de regelgeving rondom de opvang van asielzoekers. Voortaan verliezen asielzoekers (verzoekers om internationale bescherming) hun recht op materiële opvang of equivalent leefloon standaard 30 kalenderdagen na een definitief negatieve beslissing over hun asielaanvraag. Hierdoor komen opvangplaatsen sneller vrij voor nieuwe asielzoekers, omdat niet langer gewacht hoeft te worden op de betekening van bijlage 13quinquies.
Voorheen verloren asielzoekers dit recht pas na de termijn vermeld in bijlage 13quinquies, maar de nieuwe regelgeving zorgt ervoor dat verzoekers internationale bescherming de opvangstructuur moeten verlaten op de eerste werkdag na het verstrijken van de 30-dagen termijn. Ook het OCMW moet vanaf dan de toekenning van het equivalent leefloon stopzetten.
Wat is een definitief negatieve beslissing?
Een definitief negatieve beslissing betekent dat er geen schorsend beroep meer mogelijk is. Dit kan een negatieve beslissing van het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) zijn waartegen geen beroep werd ingediend, of een arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) waarbij het beroep tegen de negatieve beslissing van het CGVS wordt afgewezen. Belangrijk om te weten is dat bij de derde opeenvolgende asielaanvraag een beroep bij de RvV sowieso niet meer schorsend werkt.
De oude regels blijven van toepassing voor verzoekers die voor 27 juni 2024 een definitief negatieve beslissing kregen. Voor hen eindigt het recht op equivalent leefloon bij het verstrijken van de termijn op de bijlage 13quinquies.
Gevolgen voor lokale besturen
In de komende maanden zullen de concrete gevolgen van deze wetswijziging voor de lokale besturen duidelijk worden. Het is positief dat er sneller opvangplaatsen vrijkomen voor pas aangekomen verzoekers internationale bescherming (IB) waardoor er minder verzoekers IB met recht op opvang op straat belanden. Van de andere kant zullen niet alle uitgeprocedeerde verzoekers IB die de opvang sneller moeten verlaten, ook (kunnen) terugkeren naar hun land. Zij hebben alleen nog recht op dringende medische hulp door het OCMW. De kans is dan ook groot dat zij dan op straat belanden als dakloze mensen zonder papieren.
