Neem stijging gemeentelijke saneringsontvangsten waterfactuur mee in meerjarenplan 2026-2031

In 2025 werken gemeenten aan hun meerjarenplan 2026-2031, de motor achter tal van investeringen in het openbaar domein. Tegelijk maken ze samen met hun rioolbeheerder (indien van toepassing) een zesjarig plan voor rioolbeheer op. Goed nieuws: vanaf 2025 kunnen de gemeentelijke saneringsontvangsten uit de waterfactuur met maximaal 15% stijgen. Dit biedt extra middelen voor rioolbeheer. Vergeet dus niet deze stijging mee te nemen in je investeringsplannen voor het openbaar domein. Er zijn meer middelen voor riolering, wat ook meer middelen vraagt om te volgen met de opwaardering van de wegen erboven.

Ambitie en realisme zijn cruciaal

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) toetst het zesjarig meerjarenplan rioolbeheer op ambitie. Gemeenten en hun rioolbeheerder (als de gemeente het rioolbeheer overdroeg) moeten voldoende inzetten op reductiedoelstellingen(opent nieuw venster) om te voldoen aan de Vlaamse normen. Is het plan niet ambitieus genoeg, dan kan bijsturing verplicht worden.

Daarnaast is een realistische planning belangrijk. Na goedkeuring volgt de VMM de uitvoering van het plan op. Bij niet-uitvoering van de rioolverplichtingen  kan de Vlaamse overheid ingrijpen door bijvoorbeeld middelen uit de waterfactuur te blokkeren of werken door derden te laten uitvoeren op kosten van de gemeente.

Financiële hervormingen in 2025

Vanaf 2025 wijzigt de financiering van gemeentelijk rioolbeheer. De bovengemeentelijke saneringsbijdrage (BGSB) op de waterfactuur stijgt, terwijl het plafond voor de gemeentelijke saneringsbijdrage (GSB) daalt.

Het plafond op de GSB daalt van 1,4 keer de BGSB naar 1,15 keer de BGSB in het collectief gebied van de zoneringsplannen en van 2,4 keer de BGSB naar 2,15 keer de BGSB in het individuele waterzuivering (IBA) gebied van de zoneringsplannen.

Deze wijzigingen staan in het programmadecreet 2025(opent nieuw venster) (art. 29), dat eind 2024 door het Vlaams parlement is goedgekeurd(opent nieuw venster). Door de hogere BGSB en het lagere maximum voor de GSB zullen gemeenten, die al het hoogste tarief vragen, ongeveer 15% meer gemeentelijke saneringsinkomsten hebben.

De VVSG, AquaFlanders en Vlario pleitten ervoor om het huidige plafond van de GSB te behouden, omdat gemeenten veel investeringen moeten doen in rioleringen. De Vlaamse regering koos er toch voor om het maximum te verlagen, maar liet wel ruimte voor een lichte stijging van de GSB. Bovendien wil de regering een plan maken voor de lange termijn om het gemeentelijke rioolbeheer beter te financieren.

Jaarlijks beslissen de watermaatschappijen en de Vlaamse overheid in december wat de maximale tarieven voor het volgende jaar worden. De volgende maximumtarieven gelden in 2025 voor de gemeentelijke sanering van waterverbruik.

Meer weten?

Wil je meer informatie over de tarieven of de nieuwe financiële regels? Raadpleeg de website van je watermaatschappij(opent nieuw venster) voor de actuele tarieven in je gemeente.