De lokale besturen staan voor een lastige oefening om hun meerjarenplanning af te werken. De ontvangsten dalen en de uitdagingen worden groter. Alleen al voor hun investeringsplan in het openbaar domein hebben lokale besturen veel keuzes te maken en schaarse middelen.
Europese Kaderrichtlijn Water
Neem de riooldoelstellingen(opent nieuw venster) in functie van goede waterkwaliteit en de wegenwerken die daarbij horen verder mee in de afwegingen voor je gemeentelijk meerjarig investeringsplan. Die opdracht moet bijdragen aan de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Zuiver water zorgt ook voor meer mogelijkheden om wateroverlast en droogte aan te pakken. Voor de gemeentelijke rioolopdracht heeft Vlaanderen sinds 2024 openbare dienstverplichtingen en een opvolgings – en handhavingsinstrumentarium.
Aangezien Vlaanderen de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water niet haalt, zal Europa heel concrete remediëring vragen die daadwerkelijk moet gerealiseerd worden.
Ambitieuze riooldoelen
Om al die redenen is het noodzakelijk om ambitieuze riooldoelen op te nemen die je ook kan realiseren. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) heeft de opdracht om de meerjarige rioolplannen te toetsen op ambitie. Eens de meerjarige rioolplannen zijn goedgekeurd, volgt Vlaanderen op of je ze ook daadwerkelijk uitvoert. Als reductiedoelen(opent nieuw venster) niet gehaald worden, vraagt de VMM een plausibele verklaring. Is de verklaring onvoldoende? Dan kan de VMM bijsturing vragen van het plan of zelfs handhavend optreden. Twijfel je over de riooldoelen in je meerjarenplan? Contacteer je gemeentelijke rioolbeheerder (indien van toepassing) of de VMM.
Rioolsubsidies
Weet ook dat de geoormerkte middelen voor rioolbeheer stabiel blijven tot licht stijgen. De saneringsbijdrage op de waterfactuur is sinds 2025 gestegen. Voor het eerst engageerde de Vlaamse regering zich in het kader van de Blue Deal om de hele Vlaamse legislatuur jaarlijks 120 miljoen euro aan rioolsubsidies te voorzien.
De Vlaamse regering voorziet ook 500 miljoen euro voor het Lokaal Pact-programma rioolprojecten. Dat zijn projecten die Vlaanderen via Aquafin financiert die - na uitvoering - de gemeentelijke rioolbeheerder verder beheert. De Vlaamse regering werkt dit najaar uit, hoe en welke projecten die middelen van het Lokaal Pact-programma krijgen.
Verbetering is nodig
Gezien de Europese druk op dit dossier is het een gemiste kans dat de riooldoelen niet onmiddellijk als doelstelling werden meegenomen bij de opmaak van het geïntegreerd investeringsprogramma van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW). De VVSG is in overleg met MOW en de rioolsector om dit in de toekomst te verbeteren.
