De Vlaamse gemeenten en OCMW's betaalden in 2023 net geen 863 miljoen euro pensioenbijdragen aan het Gesolidariseerd Pensioenfonds ter financiering van de pensioenen voor de statutairen die ooit bij hen hebben gewerkt. Het gaat om een toename met 140 miljoen euro of 19% tegenover een jaar eerder. Dat blijkt uit de definitieve cijfers van de Federale Pensioendienst over het jaar 2023.
Vergrijzing en inflatie
De sterke stijging is het gevolg van de hogere basisbijdrage op de lonen van de nog actieve ambtenaren (+18 miljoen euro), maar vooral van een fel gestegen responsabiliseringsbijdrage (+122 miljoen euro). Dat komt dan weer door de groei van de aan ex-statutairen uitbetaalde pensioenen (+94 miljoen euro), een evolutie die vooral te wijten is aan de vergrijzing: meer mensen krijgen een pensioen en de gestegen levensverwachting doet hen ook langer een pensioen genieten. Daarnaast deed de hoge inflatie de kosten verder oplopen.
Het zijn trouwens niet alleen de gemeenten en OCMW's die meer betalen voor pensioenen. Dat is ook het geval voor andere entiteiten die vaak door die lokale besturen (moeten) worden gefinancierd: Vlaamse politiezones (+35 miljoen euro), hulpverleningszones (+5 miljoen euro), publieke ziekenhuizen (+21 miljoen euro) en OCMW-verenigingen (+14 miljoen euro).
Lasten blijven toenemen
De komende jaren zullen de pensioenlasten voor de lokale besturen verder stijgen tegen een ritme dat de jaarlijkse 3,5%-groei van het Gemeentefonds een stuk overtreft. Of de Vlaamse overheid net als in de periode 2019-2024 ook in de nieuwe legislatuur een subsidie uittrekt van 50% van de responsabiliseringsbijdrage, weten we vandaag officieel nog niet want het Vlaamse regeerakkoord(opent nieuw venster) zegt hierover niets. Anderzijds hebben we ook geen enkele aanwijziging dat deze stroom zou worden geschrapt. Daarnaast blijft uiteraard de vraag aan de federale regeringsonderhandelaars om, net zoals ze dat ook doen voor de stelsels van de werknemers, de zelfstandigen en de ambtenaren van de centrale overheden, ook te voorzien in een betekenisvolle cofinanciering van de lokale pensioenlasten. Het VVSG-memorandum is daarover heel duidelijk.
