Stad Mechelen zet nieuwe stappen in transitie naar klimaatneutrale stad met project ACCESS

Stad Mechelen zet via het Interreg NZR-project ACCESS stappen naar klimaatneutraliteit. In stadsrandparking Keerdok experimenteert ze met een geavanceerde energie- en mobiliteitshub. Daar test de stad lokaal energiedelen, slim energiebeheer en opslag via ‘vehicle-to-grid’.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Reuzenstraat 1
2800 Mechelen
België
Wat is er gebeurd?
In Mechelen krijgt ACCESS concreet vorm in randparking Keerdok, een onderdeel van het bredere stadsvernieuwingsproject Keerdok. Dit is niet zomaar een parkeergebouw. Je vindt er naast parking en fietsenstallingen ook een supermarkt, kantoorruimte, een daktuin, infrastructuur voor snel en traag laden van je auto en lockers om de batterij van je elektrische fiets of andere kleine apparaten op te laden.
Het gebouw staat model voor duurzaamheid. De ruimtes worden verwarmd met geothermie en op het dak ligt een PV-installatie van 170 kW piek, goed voor het stroomverbruik van zo’n 50 Mechelse gezinnen. Voor het laden van voertuigen zijn er 20 slimme AC-laadpunten van 11 kW, 4 DC-laadpunten van 200 kW en 2 vehicle-to-grid (V2G) DC-laadpunten voorzien.
Bij V2G geeft (een deel van) de batterij van elektrische deelwagens energie terug aan andere gebruikers in het gebouw.
Daarnaast delen de verschillende ‘bewoners’ van het gebouw ook energie met elkaar, volgens de recente Vlaamse regelgeving. De PV-installatie is via deelinstallaties elektrisch verbonden met de verschillende gebruikers van het gebouw: de retail, de kantoren van VOKA op de bovenste twee verdiepingen en laadpaalbeheerder Energytix. Ze delen hun zonne-energieoverschotten onderling.
Waarom?
Het Interreg NZR-project ACCESS had als doel steden te helpen overstappen naar slimme, koolstofarme energiesystemen. Tien partners uit vijf landen werkten samen binnen het project. Ze streefden naar 25% minder CO₂-uitstoot, 30% kortere ontwikkelingstijd van slimme energie- en mobiliteitshubs en 20% lagere kosten.
Het beoogde resultaat
Het project resulteerde in een duurzaam parkeergebouw met een PV-installatie van 170 kW piek op het dak, 20 slim aangestuurde AC-laadpunten van 11 kW, vier slimme DC-laadpunten van 200 kW en twee slimme vehicle-to-grid (V2G) laadpunten.
Het gebouw haalt elektriciteit uit verschillende bronnen: hernieuwbare energie via de PV-installatie, teruggewonnen energie uit opgeladen (deel)wagens en het openbare elektriciteitsnet. Een innovatief energiemanagementsysteem verdeelt die energie op een slimme manier.
Tijdens het project merkten we dat er een informatiekloof bestond. Er was nood aan eenvoudige en toegankelijke uitleg over de overstap naar lokaal energiebeleid. Daarom ontwikkelden we binnen ACCESS de interactieve gids Leading the Local Energy System(opent nieuw venster). Die gids bundelt vier jaar experimenteren, leren en vooruitgang in een leeservaring van 20 minuten. Hij is bedoeld voor burgers, organisaties en lokale overheden die zelf werk willen maken van een lokale energiegemeenschap.
Tips voor andere gemeenten
1. Om vooruitgang te boeken richting ambitieuze net-zero-doelen en een duurzame modal shift, stemmen steden en gemeenten hun doelstellingen voor lokale hernieuwbare energie en e-mobiliteit best goed op elkaar af.
2. Stad Mechelen besefte dat ze intern niet over de juridische of technische kennis beschikte om dit toekomstgerichte project alleen tot een goed einde te brengen. Daarom werkte ze samen met ingenieursexperten van Ingenium en Energytix, en kreeg ze juridische ondersteuning van advocatenkantoor GSJ. Het is cruciaal om de grenzen van de eigen stedelijke capaciteit te erkennen en waar nodig expertise in te schakelen. Zo ontwerp je complexe lokale energiesystemen van bij de start op een doordachte manier.
3. Tijdens deze piloot binnen een nieuw stadsontwikkelingsproject ontdekte Mechelen dat ze een belangrijke rol speelt in het op elkaar afstemmen van verschillende belanghebbenden. De stad werkte nauw samen met een consortium van ingenieurs en juridische en technische experten. Die samenwerking resulteerde in een ambitieuze offerte, veel uitgebreider dan wat normaal is voor een doorsnee parkeergarage in Europa. Wie als stad of gemeente werk maakt van zero-emissiedoelen, bereidt zich best goed voor op de coördinatie van een gestructureerd overleg met alle betrokkenen, zoals de netbeheerder en de energiegebruikers.
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.