VVSG waarschuwt: geplande beperking werkloosheidsuitkering zet lokale activering zwaar onder druk

De geplande beperking in de tijd van de werkloosheidsuitkeringen zal een forse impact hebben op de activeringsopdracht van de OCMW’s. De maatregel leidt tot een verhoogde instroom van mensen in het leefloon, met bijkomende druk op lokale activeringstrajecten.  Dat zei de VVSG vandaag tijdens een hoorzitting in de Commissie Werk van het Vlaams Parlement. 

OCMW’s botsen nu al op fundamentele knelpunten

Lokale besturen investeren jaarlijks zo’n 100 miljoen euro in activering. Toch botsen ze vandaag al op structurele problemen. Denk aan het gebrek aan structurele financiering, beperkte toegang tot Vlaamse activeringsinstrumenten, de complexe samenwerking met de VDAB en een tekort aan inclusieve werkvloeren. Voor kleinere OCMW’s komt daar nog de schaalproblematiek bovenop.

Bovendien verminderen de federale middelen voor participatie en e-inclusie, en dreigen ook Vlaamse middelen zoals de Lokaal Activeringsplannen (LAP) vanaf 2026 weg te vallen. Dat zet de lokale inspanningen voor activering net onder druk, op een moment dat ze broodnodig zijn.

Activeren vraagt meer dan een traject opstarten

Activering is méér dan trajecten opstarten. Het vraagt tijd, middelen, samenwerking én perspectief op duurzame tewerkstelling. Zonder structurele ondersteuning riskeren we draaideureffecten in plaats van doorstroom. Daarom vraagt de VVSG:

• Structurele Vlaamse cofinanciering van de wettelijke activeringsopdracht, ook na 2026
• Samenwerking en afstemming met de VDAB
• Versterking van de regierol Sociale Economie en Werk, lokale besturen hebben zicht op de noden van hun inwoners én hun lokale werkgevers, de regisseurs bouwen bruggen en zijn nu meer dan ooit cruciale partners
• Rechtstreekse toegang tot activeringsinstrumenten voor OCMW's en VDAB, zonder beperkingen en op maat van de cliënt
• Erkenning van het OCMW als volwaardige indiceringsactor, met de mogelijkheid om zelf rechten toe te kennen
• Efficiënte en veilige datastromen voor betere samenwerking met de VDAB. De VVSG pleit voor een versnelde implementatie van Jobseeker, voor een snelle en correct toegang tot relevante activeringsgegevens van VDAB. Dit bespaart tijd, en is noodzakelijk om voormalige VDAB-cliënten gepast te begeleiden. Aandacht voor duurzame jobs en inclusieve werkvloeren.
• Specifieke ondersteuning voor kleine OCMW’s en mensen die moeilijk toe te leiden zijn naar werk

Meer capaciteit nodig voor slagkrachtig activeringsbeleid

Zonder toegang tot instrumenten, samenwerking met de VDAB en structurele middelen, lopen lokale activeringstrajecten vast. De intentie om mensen te activeren moet ook zichtbaar zijn in de capaciteit die je ervoor vrijmaakt. Een slagkrachtig lokaal activeringsbeleid draagt bij tot een inclusieve arbeidsmarkt. Het is tijd om dat beleid ook de nodige slagkracht te geven.