De VVSG gaf via de Milieu- en Natuurraad (Minaraad) input voor het advies over de actualisatie van het Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP). Vlaams minister Depraetere vroeg dit advies aan. Met deze actualisatie wil de Vlaamse Regering de uitstoot van broeikasgassen in Vlaanderen tegen 2030 met 40% tot 47% verminderen, vergeleken met 2005. Het advies bundelt concrete beleidsmaatregelen die bijdragen aan die ambitie.
Door de korte timing legde de Minaraad de focus op het identificeren en beoordelen van maatregelen met een grote impact – de zogenoemde With Impactful Measures. Het advies telt vijf hoofdstukken en bijna 100 paragrafen over uiteenlopende thema’s.
Wat is relevant voor lokale besturen?
Sterke governance als fundament
Een robuuste governance-structuur is noodzakelijk om impact te realiseren en het draagvlak te vergroten. Structurele samenwerking tussen de Vlaamse overheid en lokale besturen is daarbij essentieel. Structurele financieringsafspraken zijn een basisvoorwaarde om de lokale klimaatwerking te verduurzamen. Het advies pleit ook voor een permanente energie- en klimaatdialoog tussen Vlaanderen, provincies en gemeenten.
Collectieve renovatie verduidelijken
De Minaraad vraagt om collectieve renovatie op te nemen in het Energiedecreet, zodat er een helder juridisch kader ontstaat. Lokale besturen moeten wel de vrijheid krijgen om dit op maat vorm te geven. Cruciaal is ook dat ze toegang krijgen tot de juiste data. Nu ontbreken vaak de tools om hiermee effectief aan de slag te gaan.
Thermische energie: nood aan afgestemd beleid
Voor thermische energie pleit het advies voor een gedifferentieerde aanpak met geïntegreerde instrumenten. Zo vergen zones met kansen voor collectieve warmte-oplossingen (warmtenetten) andere stedenbouwkundige regels, energetische normen en ondersteuningsmechanismen dan zones waar individuele warmte-oplossingen (vooral warmtepompen) het meest aangewezen zijn. Momenteel ontbreken Vlaamse en lokale beleidsinstrumenten om deze visie concreet uit te werken.
Structurele ondersteuning voor warmtesystemen
Laat het huidige call-systeem los en kies voor voorspelbare en structurele ondersteuning. Denk aan duidelijke randvoorwaarden zoals een minimale efficiëntiegraad en een verplicht verduurzamingsplan.