Voor 2025 ramen de gemeenten en OCMW’s een stijging van 2,2% van de exploitatie-uitgaven. Dat is een merkbare vertraging vergeleken met het jaarlijkse groeipercentage van gemiddeld 5,1% tijdens de vorige bestuursperiode. De stijging komt vooral door hogere kosten voor personeel en individuele hulpverlening. De personeelskosten groeien met 3,1%, terwijl de uitgaven voor leefloon en andere hulp met 4,8% toenemen. Die stijging weerspiegelt de toenemende maatschappelijke noden en de geplande hervorming van de werkloosheidsuitkeringen.
Fiscale ontvangsten blijven stijgen
Aan de ontvangstenzijde voorzien de gemeenten een groei van 3,8%. Vooral de aanvullende personenbelasting (APB) zorgt voor extra inkomsten, onder meer dankzij de indexering van de lonen. Tegelijkertijd waarschuwt de studie voor de impact van de geplande federale fiscale hervorming, die op termijn een daling van de APB-opbrengsten met 4 tot 6% kan betekenen – goed voor een verlies van bijna 200 miljoen euro.
Pensioendruk neemt fors toe
De stijgende pensioenbijdragen voor vastbenoemd personeel vormen de grootste kopzorg voor de gemeenten. Belfius citeert in de studie een waarschuwing van het Beheerscomité van het Gesolidariseerd Pensioenfonds: ‘De stijgende pensioenuitgaven creëren een onhoudbare financiële druk. Als er niets verandert, moeten provinciale en lokale besturen een steeds groter deel van hun budget besteden aan pensioenen. Daardoor kunnen ze niet, of slechts gedeeltelijk, reageren op een reeks maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, sociale kwesties of veiligheid’.
Gemeenten blijven investeren
Ondanks de budgettaire voorzichtigheid plannen de Vlaamse gemeenten in 2025 nog steeds voor 4,2 miljard euro aan investeringen. Daarbij ligt de nadruk op klimaatmaatregelen, energie-efficiëntie en mobiliteit.
Kwartaalblik lokale financiën VVSG
De nieuwste kwartaalblik op de lokale financiën bevestigt verschillende tendensen uit de recente studie. Elk kwartaal analyseert de VVSG de verrichtingen die lokale besturen rapporteren.
