Dat de financiële situatie van de lokale besturen met de dag penibeler wordt, valt steeds moeilijker te ontkennen. Terwijl de gemeenten hun meerjarenplannen afwerken, wordt duidelijk dat begrotingsoefeningen van zowel de Vlaamse als de federale overheid op meerdere vlakken directe – vaak negatieve – gevolgen zullen hebben voor de lokale financiën. De groeiende impact van diverse besparingsmaatregelen is nog niet helemaal duidelijk maar blijven we de komende weken nauwgezet volgen en analyseren.
Dat duurzaam lokaal beleid voeren er daarmee niet makkelijker op wordt, is ook een open deur intrappen. Dezelfde centrale overheden wier besparingen op het bord van de gemeenten en hun inwoners terechtkomen, benadrukken zelf volmondig het belang van lokale besturen als eerstelijnsoverheid. Als belangenbehartiger van die lokale besturen blijven we daarom aandringen op voldoende en voorspelbare middelen, zodat gemeenten hun meerjarenplannen en investeringsbeloften aan de bevolking kunnen realiseren. Stabiliteit en financiële zekerheid zijn essentieel om krachtig, toekomstgericht én burgernabij beleid te blijven voeren.
Om wendbaar en alomvattend te kunnen inspelen op de uitdagingen van de toekomst hebben lokale besturen voldoende bestuurskracht en armslag nodig. Financiële ondersteuning is daar één wezenlijk element in. Daarnaast zal het meer dan ooit nodig zijn om de krachten te bundelen en in te zetten op partnerschappen op alle niveaus. Expertise delen, capaciteit samenbrengen, netwerken opzetten om efficiënter en gerichter diensten te leveren en opdrachten uit te voeren zonder aan nabijheid in te boeten: lokale besturen hebben in het verleden keer op keer getoond dat ze productieve samenwerkingen kunnen activeren en stimuleren om hun leidende rol optimaal te vervullen. Ze zullen dat moeten blijven doen.
Samenwerking in al haar vormen doet telkens energie vrijkomen die nieuwe kansen schept. Laten we nu dus vooral die krachten blijven bundelen.
Door hun nabijheid en verbindende kracht bekleden lokale besturen een unieke positie om de vaak complexe problemen van vandaag het hoofd te bieden. Ze doen dat nooit alleen. Binnen de gemeente steken ze de hand uit naar inwoners, bedrijven en verenigingen. Bovenlokaal kijken ze naar de Vlaamse, federale en Europese overheid om samen oplossingen voor knelpunten te zoeken. En ook intergemeentelijk bewegen ze zich, zoals blijkt in deze editie, op een vruchtbaar en perspectiefrijk terrein van effectief – ‘verlengd’ – lokaal beleid.
Samenwerking – in al haar vormen, en als autonoom initiatief van de lokale besturen – doet telkens energie vrijkomen die nieuwe kansen schept. Laten we nu dus vooral die krachten blijven bundelen. Geld mag dan vandaag echt nodig zijn, de discussie erover mag ons niet immobiliseren. Als geloof in de kracht van lokale besturen bergen kan verzetten, is de winst daar al verzekerd. —
