Extra vergroening via ‘reglement geveltuintjes’

Inwoners van Wemmel kunnen sinds maart ’23 een gratis groene gevel aanvragen. Daarmee zet de gemeente actief in op de doelstelling ‘0,5 meter extra geveltuin of haag per inwoner tegen 2030’ uit het Lokaal Energie- en Klimaatpact (LEKP).
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
J. Vanden Broeckstraat 25
1780 Wemmel
België
Wat is er gebeurd?
De gemeente Wemmel voerde het reglement geveltuintjes in. Daarmee kunnen inwoners een toelating aanvragen voor het aanleggen van een geveltuin op het openbaar domein. De aanleg van een geveltuintje is volledig gratis en verloopt in overleg tussen de gemeente en de aanvrager. De aanvrager staat nadien in voor het onderhoud.
Het reglement is van toepassing op gebouwen waarvan de gevel zich bevindt aan de straatzijde, grenzend aan de perceelsgrens/rooilijn. De aanvrager vraagt een toelating voor aanplant op het openbaar domein. Voor beschermde gebouwen of gebouwen gelegen in een beschermd dorps- of stadszicht of cultuurhistorisch landschap werd voorafgaand toelating gevraagd aan het Agentschap Onroerend Erfgoed.
Waarom?
Dit initiatief zet in op de doelstelling ‘0,5 meter extra geveltuin of haag per inwoner tegen 2030’ uit het Lokaal Energie- en Klimaatpact (LEKP). Groene gevels hebben immers heel wat voordelen. Ze beschermen de gevel tegen directe zonnestralen waardoor die minder extreme temperatuursveranderingen ondervindt. Bovendien verbetert de plant de luchtkwaliteit. Klimplanten halen zware metalen, stof, ozon en CO2 uit de lucht. In ruil geven ze zuurstof, een boost aan de biodiversiteit, vruchten en een mooi straatbeeld. Studies tonen dat gezondheid van de mensen verhoogt wanneer ze uitzicht hebben op groen. Door plaatselijk te ontharden kan regenwater in de bodem infiltreren waardoor de stad net iets klimaatbestendiger wordt.
Het beoogde resultaat
Tussen juni 2023 en oktober 2024 zijn er 47 geveltuintjes aangelegd (25 in 2023 en 22 in 2024). We doen twee aanlegrondes per jaar, één in juni en één in oktober. Dit reglement is een stap in de goede richting maar er dient nog verder ingezet te worden op deze doelstelling om de doelstelling voor 2030 (+9000m extra haag- of geveltuin) te behalen.
Wat waren de uitdagingen?
Niet alle aanvragen kunnen goedgekeurd worden, afhankelijk van de aanwezige infrastructuur (brievenbussen, verkeersborden, nutsleidingen,…). Hierdoor is het aantal aanvragen steeds lager dan het aantal realisaties. Voorlopig zijn er geen klachten.
De succesfactoren
Enkele weken voor de aanlegronde doet Groene Gevels vzw een plaatsbezoekronde. Ze doen een voorstel aan de huiseigenaar. Het is ook opvallend dat er uit sommige straten meer aanvragen komen. Het is duidelijk de mond-aan-mondreclame die zorgt voor verdere aanvragen.
Tips voor andere gemeenten
Indien de kost te duur is van ongeveer 25 geveltuinen voor 15.000 euro per jaar, kan je een regelement opmaken dat inwoners op eigen kosten toelaat om onder bepaalde voorwaarden een geveltuin aan te leggen op openbaar domein (de stoep), en hier communicatie rond voeren.
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.