Deinze en Lievegem werken intergemeentelijk aan een stedenband

Sinds 2011 werken Lovendegem, Waarschoot, Zomergem en Nevele samen in een stedenband met de Senegalese gemeenten Keur Moussa, Pout en Diender (afgekort KeMoPoDi). Deze stedenband is uniek omwille van zijn intergemeentelijk karakter, zowel in Vlaanderen als in het Globale Zuiden. De focus van de stedenband lag op de ondersteuning van scholenbanden en activiteiten vanuit het middenveld.

De drempel om een stedenband aan te gaan, is vaak te hoog omwille van de personeelstijd en -kost. De buurgemeenten besloten hun personeelstijd en werkingsmiddelen aan elkaar te koppelen om toch een stedenband mogelijk te maken. Dit was pionierswerk in Vlaanderen. Afvalverwerking is een grote uitdaging in Senegal, te groot voor één lokaal bestuur. Er bestond ginds geen nationaal kader voor intergemeentelijke samenwerking. De lokale besturen Keur Moussa, Peut en Diender pionierden met de eerste intercommunale in Senegal dat met vallen en opstaan een gemeenschappelijk afvalbeleid uitwerkt. 

De fusies van Deinze en Nevele enerzijds en Lovendegem, Waarschoot en Zomergem anderzijds waren een kantelmoment voor de intergemeentelijke stedenband. De gefusioneerde besturen Deinze (Deinze-Nevele) en Lievegem (Lovendegem-Waarschoot-Zomergem) erkenden de meerwaarde van de stedenband en focussen op bestuurskrachtversterking. 

Voor de intergemeentelijke samenwerking werd een Interlokale Vereniging Stedenband Lievegem/Deinze – KeMoPoDi opgericht. Het bestuurscomité heeft een vertegenwoordiging van meerderheid en oppositie uit beide lokale besturen, aangevuld met vrijwilligers. Beslissingen gebeuren in consensus vanuit een diepgewortelde cocreatie met het middenveld. Het bestuurscomité komt tweemaal per jaar samen. 

Daarnaast is er een nauwe samenwerking met vrijwilligers van de intergemeentelijke stedenbandraad. De leden garanderen dat beslissingen afgetoetst worden met een breder netwerk van inwoners met expertise en persoonlijke interesse in mondiale samenwerking. De stedenbandraad denkt inhoudelijk mee en speelt een actieve rol bij de opmaak en uitvoering van de programma’s. Vaak zijn de leden persoonlijk betrokken in Senegalese projecten en overtuigd vaandeldrager van de stedenband. Zij vormden een buffer die de stedenband overeind hield tijdens woelige periodes zoals een bestuurswissel, de fusie of de afname van Vlaamse subsidies. De stedenbandraad vergadert jaarlijks viermaal.

De intergemeentelijke stedenbandcoördinator capteert de input van de raad, stelt op een cocreatieve manier plannen op en toetst ze af met het politieke bestuursniveau. Ze vormt een belangrijke schakel tussen de politieke besturen, de administratieve diensten en de vrijwilligers. Zo wilden de vrijwilligers graag inzetten op scholenbanden, terwijl het politieke besturen de nadruk leggen op een samenwerking met de gemeentelijke jeugddiensten. Het is aan de mondiale ambtenaar om enerzijds de stem van de vrijwilligers te versterken bij het lokale beleid, maar anderzijds ook respect te hebben voor de politieke visie en keuzes en dit te vertalen naar de vrijwilligers. 

Ieder lokaal bestuur heeft ook zijn eigen erkende mondiale raad die een grote groep inwoners met interesse in internationale solidariteit vertegenwoordigt. Beide gemeentelijke adviesraden zijn betrokken bij activiteiten van de stedenband. Zo wordt jaarlijks een stand van zaken van de stedenband toegelicht op de algemene vergaderingen van beide mondiale raden. 

De intergemeentelijke medewerker bewaakt de sterke linken tussen het bestuurscomité, de intergemeentelijke stedenbandraad en de gemeentelijke mondiale raden.