Voedselverspilling tegengaan in woonzorgcentra
WZC Sint-Amand (Zwevegem) en WZC De Gavermeersen (Deerlijk) tonen samen met FoodWIN dat voedselverspilling tegengaan loont: minder afval, lagere kosten, een lagere CO₂-uitstoot én meer tevreden bewoners.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Otegemstraat 75
8550 Zwevegem
België
Wat is er gebeurd?
De gemeenten Zwevegem en Deerlijk zijn een traject gestart om voedselverspilling in hun woonzorgcentra aan te pakken. Het traject begon met een nulmeting: medewerkers wogen bord- en buffetresten bij zowel warme maaltijden als broodmaaltijden. Zo werd duidelijk hoeveel voedsel er effectief in de vuilnisbak belandde.
Op basis van deze gegevens werd samen met de begeleiders van FoodWIN een concreet actieplan opgesteld. Tijdens het traject kregen de woonzorgcentra coaching over portiegroottes, bordpresentatie en de communicatie tussen keuken en zorg.
Waarom?
In de woonzorgcentra van Zwevegem en Deerlijk werd duidelijk dat er gemiddeld 455 gram voedsel per bewoner per dag in de vuilnisbak belandde. Dat confronterende cijfer zette de WZC aan het denken: waar komt die verspilling precies vandaan?
Een eerste vaststelling was dat er vaak standaard te grote porties werden opgeschept. De bulkschalen werden voller gemaakt dan nodig, vanuit de goedbedoelde reflex om bewoners zeker voldoende eten te geven. In de praktijk leidde dit echter tot overschotten én een verminderde maaltijdbeleving.
Door deze inzichten wilden Zwevegem en Deerlijk hun aanpak aanpassen en bewust zoeken naar manieren om verspilling te verminderen zonder in te boeten aan kwaliteit.
Het beoogde resultaat
Zowel in Zwevegem als in Deerlijk werd een duidelijke daling in voedselverspilling gerealiseerd. De resultaten zijn zichtbaar én meetbaar:
In Zwevegem is de voedselverspilling met 17% gedaald, goed voor 100 gram minder afval per persoon per dag.
In Deerlijk gaat het om een daling van 16%, wat neerkomt op 8.560 kilo minder verspild eten.
De impact gaat verder dan alleen cijfers. Door portiegroottes aan te passen, overal dezelfde opschepmaterialen te gebruiken en opscheptechnieken te verbeteren, zorgen de woonzorgcentra niet enkel voor minder afval, maar ook voor een betere maaltijdbeleving en lagere CO₂-uitstoot, mét een kostenbesparing als bijkomend voordeel.
Wat waren de uitdagingen?
De porties waren met goede bedoelingen vrij groot. Dit was een aanpassing in het gedrag.
De succesfactoren
- samenwerking tussen afdelingen (communicatie tussen keuken en afdelingen zijn zeer belangrijk).
- Confronterende nulmeting waarbij hoeveelheid voedselverspilling duidelijk werd.
- Actieplan op maat met concrete en haalbare stappen om verspilling tegen te gaan.
Tips voor andere gemeenten
- Volg een traject via Foodwin
- Inspelen op voorkeuren van bewoners: Kleinere porties voor minder populaire groenten, mogelijkheid tot halve portie vlees, navraag doen naar eetgewoontes bewoners (bv aanbieden alternatieve groente, puree i.p.v. aardappelen voor wie dit wenst, …).
- Feedback geven aan de keuken vanuit de afdeling is essentieel.
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.