STEM Neteland
Met STEM Netelandbundelen vijf gemeenten hun krachten om kinderen en jongeren warm te maken voor wetenschap en technologie. In nauwe samenwerking met bedrijven, kennisinstellingen en scholen werd een innovatief leerecosysteem uitgebouwd dat STEM zichtbaar maakt in onderwijs én vrije tijd, en dat ism bedrijven. Het project inspireert, verbindt en versterkt, en biedt tegelijk een model dat ook voor
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Augustijnenlaan 30
2020 Herentals
België
Wat is er gebeurd?
Enkele jaren geleden besloten de vijf Neteland-gemeenten Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Olen en Vorselaar hun samenwerking te verdiepen en uit te breiden naar verschillende beleidsdomeinen, ondertussen wel 44.
In 2020 werd STEM Neteland opgericht, een partnerschap dat kinderen en jongeren wil enthousiasmeren voor wetenschap en technologie. Vanuit de overtuiging dat er in onze bedrijven een enorme rijkdom aan kennis en innovatie aanwezig is, maar dat deze vaak onvoldoende zijn weg vindt naar het onderwijs en de jeugd, werd de brug gebouwd tussen ondernemingen, kennisinstellingen, lokale besturen en scholen. De ambitie was duidelijk: jongeren spelenderwijs prikkelen voor STEM en de regio profileren als voortrekker in STEM-onderwijs.
Waarom?
Het project is ontstaan vanuit de nood om jongeren beter voor te bereiden op de uitdagingen van morgen. Bedrijven beschikken over veel technologische expertise, maar die bereikt jongeren niet altijd. Met STEM Neteland werd die kloof gedicht. Het partnerschap wil kinderen en jongeren op een laagdrempelige manier laten kennismaken met STEM, hen prikkelen in hun talenten en de regio versterken als voorbeeld in Vlaanderen. Daarnaast speelt het project ook in op grote transitieopgaven zoals digitalisering, circulaire economie, energie & klimaat en gezondsheidszorg.
Het beoogde resultaat
Het beoogde resultaat werd bereikt door sterk samen te werken in een quadruple helix-structuur waarin onderwijs, overheid, ondernemingen en onderzoeksinstellingen samen hun schouders zetten onder het project. STEM Neteland noemt dat het ecosysteem met de 4 O’s, waarover ze ook een congres organiseerden.
Er kwamen tal van concrete activiteiten: interactieve workshops voor basis- en secundair onderwijs, STEM verwerkt in vrijetijdsactiviteiten (zomerscholen, STEM-kamp, STEM-maand in de bibliotheek, buitenspeeldagen), een jaarlijks congres en netwerkmomenten voor leerkrachten, ... Het uitdenken van nieuwe methodieken, zoals het talentgericht werken (met een talentenpaspoort en het pop-up talent center in Hidrodoe), een opvolgsysteem waarin we het continuüm van STEM-activiteiten proberen te volgen, een systeem van impactrapportage, … zorgen voor innovatie & een dynamiek. Door op een slimme en inclusieve manier inschools te werven (om buitenschools te organiseren), bereikt STEM Neteland maar liefst 71% van alle theoretisch aan te spreken jongeren. Alle activiteiten zijn ingebed in een beleidsplan en meerjarenplan, met vaste overlegstructuren en professionele rapportage.
Wat waren de uitdagingen?
De samenwerking kende ook uitdagingen. Het was niet vanzelfsprekend om kwetsbare doelgroepen te bereiken en meisjes aan te moedigen voor STEM-richtingen. Daarnaast moest nagedacht worden over hoe de werking duurzaam kan blijven bestaan na afloop van ad hoc / projectmatige subsidies. Het afstemmen van verwachtingen tussen vele partners vroeg de nodige inspanning, maar dit heeft een krachtig partnerschap opgeleverd.
De uitbreiding naar secundair onderwijs en de regio Kordia bracht bijkomende capaciteitsproblemen en extra complexiteit met zich mee. Hoewel dit nodig was elke regio heeft nood aan een STEM-initiatief dat jongeren en kinderen laat proeven van wetenschap en techniek, talenten ontdekken en een inclusief beleid (STEM4all).
De succesfactoren
De kracht van STEM Neteland ligt in het brede draagvlak en de sterke samenwerking met 37 scholen, bedrijven zoals Nike, Johnson & Johnson, MTECH+, Aurubis, en kennisinstellingen Hidrodoe, Natuur & Wetenschap en Thomas More. De innovatieve aanpak met focus op inclusie, impactmeting en leerecosystemen zorgde ervoor dat STEM niet enkel in scholen maar ook in de vrije tijd zichtbaar werd. De beleidsmatige verankering gaf het project geloofwaardigheid en continuïteit. Daarnaast droegen vaste netwerken voor leerkrachten en vrijwilligers (guest teachers uit bedrijven) bij tot de duurzaamheid van de werking.
Tips voor andere gemeenten
Andere gemeenten kunnen veel leren uit dit traject. Start breed en betrek van bij het begin partners uit onderwijs, bedrijfsleven en onderzoek. Zorg voor beleidsmatige verankering in beleids- en meerjarenplannen, zodat de werking stevig verankerd is. Werk inclusief en maak STEM toegankelijk voor alle kinderen en jongeren, ook in de vrije tijd. Meet je impact en maak resultaten zichtbaar. En bouw vooral aan een lange termijn visie met vaste netwerken en een duurzaam leerecosysteem. Alleen zo kan een STEM-project uitgroeien tot een blijvende motor van inspiratie voor jongeren.
Algemeen contact
Afbeeldingen
Downloads
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.