Bodemvochtsensoren bomen
Oostende en Hogeschool VIVES lanceren een slim sensorsysteem om stadsbomen beter te beschermen. Dankzij een innovatieve bodemvochtsensor krijgen bomen precies de zorg die ze nodig hebben.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Vindictivelaan 1
8400 Oostende
België
Wat is er gebeurd?
Onderzoekers van het IoT-Lab van Hogeschool VIVES ontwikkelden een netwerk van 20 bodemvochtsensoren om boomsterfte in Oostende tegen te gaan. De sensoren meten het vochtgehalte rond bomen en sturen die info naar een dashboard. Zo kan de stad in real-time opvolgen welke bomen extra water nodig hebben en gericht ingrijpen.
Waarom?
Jonge bomen overleven hun eerste jaren in de stad vaak niet door onregelmatige bewatering, bemaling op bouwwerven en sterk wisselende weersomstandigheden. Hierdoor sterven veel bomen na vijf à zes jaar, nog vóór ze echt volgroeid zijn. Dat is jammer, want het aanplanten en onderhouden van stedelijk groen vergt een grote investering. Met het sensorproject wil de stad Oostende bomen beter opvolgen en verzorgen, zodat ze meer kans hebben om uit te groeien tot volwassen, gezonde stadsbomen die bijdragen aan een aangenamere en klimaatbestendige leefomgeving.
Het beoogde resultaat
Het project staat nog in de beginfase: de eerste sensoren zijn geïnstalleerd. Het uiteindelijke doel is dus nog niet volledig bereikt, maar de interesse van andere steden zoals Brugge, Roeselare en Kortrijk toont dat het initiatief potentieel heeft. Oostende onderzoekt ook hoe de gegevens verder kunnen worden verrijkt, wat de effectiviteit op termijn zal versterken.
Wat waren de uitdagingen?
Het project zit nog in een beginfase maar er gaat extra aandacht naar verschillende zaken:
- De datakwaliteit: Bij dergelijke projecten moet je altijd de afweging maken tussen kostprijs van de sensor en de accuraatheid van de data.
- Netwerk: Via het LoRaWAN-netwerk wordt de data ontsloten. We hebben de antennes geplaatst op verschillende stadsgebouwen. De uitdaging hierbij is om voldoende dekking te krijgen over heel de stad.
- Installatie & onderhoud: De sensoren moeten op een specifieke manier geïnstalleerd worden. Het is van belang dat de diensten voldoende op de hoogte zijn om dit correct te doen.
De succesfactoren
Het is nog te vroeg voor een definitieve evaluatie, maar het project houdt alvast rekening met twee belangrijke elementen:
- Praktisch inzetbaar dashboard
De inzichten uit het dashboard moeten direct vertaald kunnen worden naar concrete handelingen — in dit geval: water geven. Het dashboard moet dus niet louter informatief zijn, maar ook bruikbaar voor de dagelijkse werking. - Dienstoverschrijdende samenwerking
Dit project is tot stand gekomen dankzij een intensieve samenwerking tussen meerdere diensten: Datacel, Openbaar Domein, Facilitair Beheer, Milieu, ICT en Strategische Coördinatie.
Tips voor andere gemeenten
Maak eerst werk van een sterke business case:
- Breng de kosten in kaart van nieuw aangeplant groen, het bewateren en de vervangingskost voor afgestorven groen.
- Ga na of er voldoende schaal is om een sensorennetwerk uit te rollen.
- Maak een inschatting van de kosten die bespaard zouden kunnen worden. Stel indicatoren op om de kosten te monitoren tijdens het project.
Algemeen contact
Afbeeldingen
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.