Antenne in Oostende: méér dan een sociale kruidenier
Antenne is een buurthuis voor iedereen. Door middel van onze sociale kruidenier zetten we extra in op het bereiken van mensen met een (tijdelijk) laag inkomen. Via rechtenverkenning versterken we hun levensomstandigheden. Samen met partners en sociale diensten ontwikkelen we activiteiten die energie geven, zodat mensen de kracht terugvinden om hun leven opnieuw op de rails te zetten.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Torhoutsesteenweg 291
8400 Oostende
België
Wat is er gebeurd?
Antenne is een project van Stad Oostende i.s.m. sociale partners in de wijk Westerkwartier die bestaat uit een ontmoetingsruimte, vrijwilligerswerk, projecten en een sociale kruidenier.
Sociale Kruidenier
Inwoners met een laag inkomen kunnen na doorverwijzing bij ons terecht voor een betaalbaar basisaanbod aan voedsel en verzorgingsproducten, in combinatie met circulaire voedseloverschotten.
Ontmoeting
De ontmoetingsruimte heeft een dubbele functie: enerzijds willen we de mogelijkheid tot sociaal contact creëren door het aanbieden van een kop koffie, een aangename ruimte ter beschikking te stellen om een informeel babbeltje te slaan. Anderzijds willen we, voor en nadat klanten hun boodschappen doen in onze winkel, de mogelijkheid creëren op het structureel verbeteren van de levensomstandigheden van onze klanten. We willen de drempel verlagen om hulp te zoeken op andere levensdomeinen, door de aanwezigheid van een opbouwwerker en partners. Deze aanwezigheid in de ontmoetingsruimte moet de drempel verlagen voor onze klanten om verder hulp te zoeken, naast het verkrijgen van het aanbod van de Sociale Kruidenier.
Projecten
Naast de ontmoetingsruimte beschikt Antenne over een goed uitgeruste les/productiekeuken en twee grote polyvalente ruimtes. Deze faciliteiten zetten we maximaal in binnen een klantenversterkende visie om klanten op diverse levensdomeinen te ondersteunen(taal, digitalisering, psychisch welzijn, ontmoeting, gezondheid …).
Dit vertaalt zich in een eigen projectwerking, met voedsel als middel en een breed aanbod van partners in de stad.
Antenne is dus een verhaal van verschillende mensen waarin het samenwerken en -leven een werkwoord blijft.
Waarom?
Onze Visie: Voedselondersteuning als Hefboom voor Structurele Armoedebestrijding
Wij zien voedselhulp niet als een eindpunt, maar als een middel om mensen duurzaam uit armoede te helpen. Daarom werken we nauw samen met verschillende partners en bieden we een breed scala aan ondersteuning op onze locatie. Om beter inzicht te krijgen in de uitstroom, nazorg en impact van onze werking, hebben we de sociale kruidenier verbonden met het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) en de dienst rechtenverkenning. Ons doel is om toegankelijke hulp- en dienstverlening te garanderen en onderbescherming tegen te gaan.
Toegankelijke aanmelding en rechtenverkenning
De eerste aanmelding verloopt zeer laagdrempelig via een uitgebreid netwerk van 27 sociale diensten, waaronder familiehulp, het CAW en straathoekwerk. Voor een verlenging van de ondersteuning wordt steeds een beroep gedaan op de dienst rechtenverkenning. Daar wordt nagegaan op welke sociale rechten mensen aanspraak kunnen maken en welke ondersteuning ze nog niet benutten. Op die manier helpen we hen om hun inkomen te verhogen en hun levensomstandigheden te verbeteren.
Inzicht in langdurig gebruik en zorgtrajecten
Tegelijkertijd krijgen wij zelf een beter beeld van de doelgroep en het aantal mensen dat langdurig gebruikmaakt van onze sociale kruidenier. Wanneer blijkt dat alle beschikbare rechten zijn uitgeput en de sociale kruidenier een noodzakelijke ondersteuning blijft, bieden we een zorgtraject aan. Dit houdt in dat klanten voor een langere periode toegang behouden tot de sociale kruidenier.
Met deze aanpak versterken we onze signaalfunctie: we kunnen structurele problemen sneller detecteren en beleidsmatig aankaarten.
Het beoogde resultaat
- Meer tijdelijke klanten door een doorgedreven rechtenverkenning bij iedereen die gebruikmaakt van de sociale kruidenier. Met klanten wordt steeds bekeken op welke steun ze recht hebben maar (nog) geen beroep doen, om hun inkomen te verhogen, zodat ze hun boodschappen niet meer bij de sociale kruidenier hoeven te doen.
- Een duidelijker beeld van de mensen die een lange periode gebruik maken van de sociale kruidenier.
- Samen met verschillende partners een klantenversterkend aanbod creëren op maat en op vraag van de bezoekers.
- Een keukenwerking waarin mensen sociaal aan de slag gaan met voedseloverschotten in functie van lokale noden (bv maaltijdproductie voor het doorgroeihuis).
Zo brengt Antenne diverse groepen mensen samen die vanuit gemeenschappelijke doelen en noden projecten ontwikkelen rond een meer solidaire gemeenschap.
Wat waren de uitdagingen?
Elke transitie gaat traag omdat er steeds voldoende draagvlak en vertrouwen moet gecreëerd worden tussen de partners en het lokaal bestuur. Door alles heel transparant te maken en regelmatig duidelijk terug te koppelen konden we snel schakelen. Op vraag van de sociale partners (aanmelders voedselhulp) werden ook enkele uitzonderingen op regel gemaakt. Bv in zeer kwetsbare situaties (zoals dakloosheid, geen papieren, beperkte mobiliteit, verslavingsproblematiek, ...) kan de eerste aanmelder, in overleg met de sociale kruidenier, de voedselondersteuning zelf verlengen.
Daarnaast organiseren we als Antenne, sociale kruidenier, ook na de openingsuren een verdeling van voedselpakketten voor mensen die in een tijdelijke crisis of zonder inkomen zitten. In 70% van de gevallen zijn dit éénmalige noodpakketten die bezoekers vrij kunnen kiezen.
Op termijn wensen we de koppeling met GBO verder uit te breiden naar andere voedselpunten in de stad. Op die manier creëren we extra capaciteit voor nieuwe voedselhulpvragen en krijgen we een duidelijker zicht op de doelgroep en doorstroom dankzij het zorgtraject.
Een andere uitdaging is de transitie van Voedselhulp in Oostende. We stellen vast dat bij heel wat voedselpunten er niet steeds opvolging is gegarandeerd voor de opvolging van “supervrijwilligers” die een hogere leeftijd hebben bereikt.
In het boekje ‘noodhulp onder protest’ wordt de pertinente vraag gesteld: “hoe een voedseltransitie maken van liefdadigheid naar solidariteit.” De uitdaging op lange termijn wordt hoe het sociale middenveld in onze stad voedsel kan omarmen en als middel kan inzetten tot ontmoeting, sociale integratie en een brug naar ruimer welzijn. Solidariteit betekent dat voedselhulp geen eindpunt is, maar een startpunt: een middel om mensen te verbinden, hun stem te laten horen en ze te betrekken. Zo kan voedsel een brug slaan tussen diensten, diverse gemeenschappen, generaties en achtergronden, en een voedingsbodem creëren voor meer empathie, begrip en samenwerking. Dit vraagt om innovatieve ideeën en een gezamenlijke visie op een toekomst met diverse nieuwe actoren.
De succesfactoren
Binnen onze organisatie en de stad merken we dat de vraag naar voedselondersteuning niet afneemt. Door een nauwe samenwerking met het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) en de dienst rechtenverkenning kunnen we nieuwe voedselhulpvragen beter opvangen, creëren we nieuwe ruimte voor nieuwe klanten én krijgen we een scherper beeld van mensen die langdurig afhankelijk zijn van voedselhulp.
Deze geïntegreerde aanpak helpt ons niet alleen om individuele noden beter te detecteren, maar stelt ons ook in staat om structurele knelpunten te signaleren aan de lokale overheid. Zo werken we samen aan duurzame oplossingen die armoede en voedselonzekerheid op lange termijn helpen verminderen.
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.