#2080 Circulair - Circulaire bouwregisseur
Een onderzoeksproject in samenwerking met VUB architectural engineering over de rol(len) en hefbomen van de lokale overheid in het versnellen van de transitie naar een circulaire bouweconomie aan de hand van praktijkcases, (deel)experimenten en intergemeentelijke uitwisselingen.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Grote Markt 21
2800 Mechelen
België
Wat is er gebeurd?
Om de systeemomslag te versnellen, zochten we uit hoe lokale besturen een actieve rol kunnen spelen als circulaire bouwregisseur. Het concept van die bouwregisseur werd opgevat als een actief proces, een policy mix en een toolbox van mechanismen die voor alle steden en gemeenten een sleutel kunnen zijn naar een meer duurzame bouwpraktijk.
VUB zette de structuur voor het onderzoek uit. Er werden vier proefcases gekozen, verspreid over de verschillende stadsdiensten en representatief voor de dossiers waarin de stad Mechelen een rol opneemt. In elke case werden vervolgens gerichte experimenten opgezet: daarin kwamen telkens andere tools en thema’s aan bod, of speelde de stad een andere rol.
Waarom?
De ambitie om grondstoffengebruik en milieu-impact van bouwen te verminderen is in vele gemeenten de laatste jaren sterk gegroeid. Veel lokale besturen verkennen nog hoe ze met circulair bouwen aan de slag kunnen gaan, andere hebben al gerichte experimenten gedaan en zoeken naar manieren om die nieuwe praktijken structureel te verankeren in hun procedures, documenten en besluitvormingskaders.
In een 1e reflex gaan veel administraties op zoek naar off-the-shelf oplossingen; een sluitend afwegingskader, een unieke tool of label, waarmee ze, met een beperkte voorkennis en binnen een aanvaardbaar tijdbestek op een betrouwbare manier projecten kunnen beoordelen op vlak van “circulariteit”. Een magische oplossing is er echter (nog) niet, en het blijft dus zoeken hoe je kan omgaan met de complexiteit van het thema, de veelheid en contextgevoeligheid van de diverse strategieën, en het systemische karakter ervan, dat nieuwe en andere samenwerkingen vereist.
Het beoogde resultaat
Naast de Beleidsmatrix Circulair Bouwen, werden volgende outputs opgeleverd:
- analyse van de rol van stedenbouwkundige verordening
- beslissingskader en leidraad voor maximaal waardebehoud bij herbestemming/renovatie/sloop
- presentatie van voorbeeldacties
- impactvisualisatie van de circulaire ontwerpbeslissingen bij 1 vd cases
- Fiches met een overzicht van de acties, leerlessen en resultaten van de piloten
Wat waren de uitdagingen?
Een uitvoerder kiezen die het duurzaamste plan had.
Samenwerking tussen lokale en bovenlokale niveaus is cruciaal vanwege capaciteitstekorten.
Samenwerking via LEKP biedt kansen voor geharmoniseerde beleidsacties en helpt kleinere gemeentes verder te gaan dan hun eigen capaciteit toelaat.
De succesfactoren
Digitaal infomoment op 27/01/2022
Het is slim om te starten vanuit bestaande procedures en instrumenten om medewerkers vertrouwd te maken met het complexe circulaire thema. Door gerichte vragen in concrete gevallen leren zij de nuances begrijpen.
Tips voor andere gemeenten
Coördinatie tussen diensten is nodig voor een integrale aanpak. Zowel harde als zachte maatregelen vergroten het potentieel. Besturen kunnen voortbouwen op bestaande energie/renovatieformats om circulaire thema's te verspreiden. Bestaande tools, processen en beleidsplannen (bvb lokaal sloopbeleid) moeten worden aangepast aan belang van grondstoffen.
Algemeen contact
Afbeeldingen
Downloads
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.