Een kader om mogelijke afwijkingsaanvragen te beoordelen is zinvol. De omzendbrief lijkt wel extra drempels op te werpen die ambitieus lokaal waterbeleid moeilijker maken. Toch blijft het aan de vergunningverlener om te bepalen in welke mate die met de omzendbrief rekening houdt, op voorwaarde dat je dat goed motiveert.
De omzendbrief stelt: 'De gewestelijke verordening dient te volstaan om tot een zeer kwalitatieve waterhuishouding te komen.' Je kan je afvragen of dat terecht is. De gewestelijke verordening hemelwater houdt rekening met de huidige neerslag, maar niet met toekomstige klimaatscenario’s.
Bij nieuwe ontwikkelingen kan ‘hemelwaterneutraliteit’ een terechte ambitie zijn, ook zonder dat er vandaag al een specifieke lokale waterproblematiek is. Die voorwaarde 'specifieke lokale waterproblematiek' gaat voorbij aan de droogte-uitdaging, die meestal niet specifiek lokaal is. We horen dat lokale besturen die ambitieus lokaal waterbeleid willen voeren, dat nog altijd moeten kunnen.
Kader is houvast, maar je kan ervan afwijken
De omzendbrief biedt een kader dat vergunningverlenende overheden kunnen toepassen en dat houvast kan bieden bij afwijkingsaanvragen. Je kan daar ook van afwijken. Het blijft immers de initiatiefnemer die een afwijking aanvraagt op de stedenbouwkundige regels. Die initiatiefnemer moet dat motiveren.
Uiteindelijk beslist de vergunningverlenende overheid en motiveert ze die beslissing ook. De omzendbrief draait bestaande reglementen en vergunningen niet terug. Die blijven onverminderd gelden.
Beoordeel zelf
Het blijft aangewezen dat vergunningverlenende overheden zelf blijven beoordelen en beslissen. Als je bijvoorbeeld alle voorbeelden van mogelijke afwijkingen in het hoofdstuk ‘Infiltratievoorzieningen in ‘kleine’ tuinen’ overal rigoureus volgt, kan dat een grote impact hebben op het regenwaterbeleid in grote kernen.
Met grenzen voor achtertuinen tot 50 en 100 m² kunnen grote kerngebieden hieronder vallen. Het blijft aan steden en gemeenten om onderbouwd te beoordelen in welke mate ze daarin meegaan. De omzendbrief laat die mogelijkheid ook. De basisambitie blijft om zoveel mogelijk regenwater vast te houden.
Extra informatie vragen blijft nuttig
De omzendbrief stelt dat het niet aanleveren van bijkomende informatie niet kan leiden tot een onvolledig- of onontvankelijkverklaring, en dat verdere technische uitwerking thuishoort in de uitvoeringsfase. De omzendbrief loopt daarmee vooruit op de modulaire omgevingsvergunning. Als die van kracht wordt kan de vergunningverlenende overheid sowieso géén extra informatie meer opvragen om een dossier ontvankelijk te verklaren, ook al meent ze dat dit noodzakelijk is om met kennis van zaken over een aanvraag te kunnen oordelen. Ook toen uitte de VVSG haar bedenkingen daarover.
Gemeenten merken geregeld dat initiatiefnemers afwijkingen moeten aanvragen omdat ze de mogelijkheden op het terrein niet juist inschatten. Daarom blijft het voor initiatiefnemers aangeraden om in te gaan op extra informatievragen van vergunningverlenende overheden. Zo handelen ze proactief en schuiven ze mogelijke problemen niet door naar de fase waarin je alleen nog kan handhaven.
Tot slot: een omzendbrief kan geen nieuwe regels creëren, ze kan alleen bestaande regels interpreteren.
Op deze pagina lees je hoe je als lokaal bestuur omgaat met regenwater bij bouwwerken. Je krijgt een overzicht van de belangrijkste regels uit de gewestelijke hemelwaterverordening, aangevuld met provinciale en gemeentelijke bepalingen.
Groep van omgevingsambtenaren die de VVSG-standpunten mee voorbereiden en kennis uitwisselen op vlak van omgeving, stedenbouw, milieu en ruimtelijke planning.
In het Netwerk Openbaar Domein bereiden steden, gemeenten en VVSG standpunten voor en wisselen ze informatie uit over openbaar domein, openbare werken, waterbeleid en klimaatadaptatie.
