De bevraging van het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) (opent nieuw venster)over de woonzorgkwaliteit in woonzorgcentra krijgt overwegend positieve reacties van onze leden. Ze waarderen de centrale aanpak en de objectieve methodiek. Tegelijk wijzen ze op enkele verbeterpunten, zoals de beperkte steekproefgrootte en de interpretatie van bepaalde resultaten. De inzichten vormen wel degelijk een goede basis voor verdere kwaliteitsverbetering in de sector.
Meer dan 400 woonzorgcentra namen vrijwillig deel aan de bevraging – dat is de helft van alle Vlaamse woonzorgcentra. Dit toont hun grote betrokkenheid en engagement. Het brede draagvlak onderstreept de bereidheid om de stem van bewoners en hun mantelzorgers centraal te plaatsen. De publieke woonzorgcentra zijn positief over de bevraging die het VIKZ organiseerde. Ze vinden het een grote meerwaarde dat ze daarvoor zelf geen aparte bevraging moesten opzetten. De methode met een gestandaardiseerde vragenlijst en onafhankelijke enquêteurs biedt meerdere voordelen.
Zo bestrijkt de vragenlijst een breed scala aan thema’s. Niet elke vraag was voor elke voorziening relevant, maar de resultaten leveren wel een bruikbaar overzicht én een waardevolle benchmark op. Voorzieningen kunnen zichzelf vergelijken met andere deelnemers én nagaan wie uitzonderlijk goed scoort op bepaalde thema’s. Dat stimuleert om gericht van elkaar te leren.
Kritiek op de steekproefgrootte bij bewonersbevraging
Leden gaven wel aan dat de vaste steekproef van 20 bewoners per woonzorgcentrum een vertekend beeld kan geven, vooral bij grotere instellingen. Van de geschatte 39.150 bewoners konden 15.059 bewoners (38%) worden benaderd. Uiteindelijk namen 8.313 bewoners vrijwillig deel, goed voor een responsgraad van 55%. Dat is op zich positief, maar bij grote woonzorgcentra roept het vragen op over de representativiteit.
Voorzieningen kunnen wel verder aan de slag met de resultaten. Verschillende leden doen nu al extra bevragingen over thema’s waarop ze verrassend scoorden. Zo zetten ze de resultaten in om hun kwaliteit verder te verbeteren.
Inzet van vrijwilligers en betrokkenheid van naasten
De naastenbevraging vroeg veel inspanning van de voorzieningen om voldoende reacties te verzamelen. Het engagement van de vrijwilligers van de ouderenraad werd over het algemeen als positief ervaren. Daar zijn we zeer tevreden over.
Bewoners en naasten geven gemiddeld positieve feedback
Het sectorrapport geeft een helder overzicht van de scores per dimensie. Voor het eerst zien we ook hoe belangrijk gebruikers zelf die dimensies vinden. We zien gemiddeld positieve resultaten, dit in zowel de bevraging bij bewoners als in de bevraging bij hun familieleden. Drie thema’s – privacy, veiligheid en respect – scoren zeer hoog. Dat is een mooie erkenning voor de medewerkers en de woonzorgcentra.
Andere thema’s, zoals een band voelen met het personeel, zinvolle tijdsbesteding en persoonlijke relaties, scoren lager. Bewoners geven ook aan die thema’s minder belangrijk te vinden. Maar dat roept vragen op: zijn het net de bewoners die zich eenzaam voelen die deze thema’s toch als belangrijk aanduiden? Die koppeling ontbreekt nu, en dat is jammer. Voorzieningen kunnen hier wel zelf op verder werken met verdiepend onderzoek.
Wat verwachten bewoners van hun relatie met personeel?
Het is belangrijk om stil te staan bij de verwachtingen over de relatie tussen bewoners en personeel. Verwachten bewoners vriendschap of volstaat een professionele relatie? En hoe kijken medewerkers daar zelf naar? Het is zinvol om dit te bevragen bij bewoners én personeel. Zeker in een context van personeelstekort en krappe budgetten moeten we als maatschappij kiezen hoe we hiermee omgaan.
