Dorpshuis Bocholt: samen bouwen aan verbinding

Een cascogebouw, een participatief traject en een duidelijke missie: in Bocholt groeide dat uit tot een lokaal dienstencentrum dat méér is dan stenen. Het Dorpshuis is een warme plek voor ontmoeting, dienstverlening en samenwerking, gedragen door inwoners, verenigingen en bestuur.

In het landelijke Noord-Limburgse Bocholt, een gemeente met ruim 13.800 inwoners en verschillende kerkdorpen, vormt het Dorpshuis een nieuw kloppend hart. Het lokaal dienstencentrum (LDC) ligt centraal en vlak bij een woonzorgcentrum en een nieuwe woonsite met 52 appartementen.

Van casco naar gemeenschapsplek 

De kiem voor het Dorpshuis werd gelegd in 2017, toen de gemeente een cascogebouw in het centrum aankocht. In datzelfde jaar bracht een ouderencongres de problemen van de inwoners scherp in beeld: vergrijzing, eenzaamheid en basisdiensten zoals een bankfiliaal die verdwenen. Bocholt wilde daarop een duurzaam antwoord bieden. 

Het idee van een laagdrempelig inloophuis groeide stap voor stap uit tot een volwaardig lokaal dienstencentrum. Dat proces startte in 2020 en verliep participatief: raden, verenigingen, inwoners en interne diensten dachten mee na over missie, visie en concrete invulling. Er was ook aandacht voor bezorgdheden zoals mogelijke concurrentie met de plaatselijke horeca of het verenigingsleven. Een externe partner ondersteunde het proces, hielp een overzicht van alle betrokkenen en belanghebbenden maken en de ambities scherpstellen. 

Onderweg werden de plannen verschillende keren bijgestuurd. De energiecrisis maakte het oorspronkelijke ontwerp financieel onhaalbaar, en ook inhoudelijk kwam er een kentering. Het nieuwe woonzorgdecreet bood immers meer mogelijkheden om een erkend LDC op te richten. Die omschakeling sloot perfect aan bij de missie van het project en maakte bijkomende VIPA-subsidies mogelijk: zo’n 60% van de totale kosten voor de interieurafwerking.

Een open huiskamer 

In maart 2024 startte de inrichting van het gebouw, in november was het Dorpshuis klaar. De architect koos voor een lichte en eigentijdse stijl die rust uitstraalt. Het gebouw biedt een ‘huiskamergevoel’, met veel glas en openheid. 

Het Dorpshuis is geen klassieke infrastructuur. Parallel aan de inrichting van het gebouw timmerde Bocholt ook aan een interne werking: een herkenbare huisstijl, een dienstverleningsconcept en de betrokkenheid van vrijwilligers die het gezicht van het huis mee uitmaken. Het resultaat is een plek waar ontmoeting en dienstverlening hand in hand gaan.

Levendig Dorpshuis dankzij Dorpsgenoten 

Het Dorpshuisteam van Bocholt vertrekt vanuit een brede doelgroep met onder andere deskundigen ouderenwelzijn, jongerenwerking en huis van het kind. Dit team werkt nauw samen met Dorpsgenoten. Als vrijwilligers van het Dorpshuis zijn zij de verbindende schakel tussen de werking van het LDC en de gebruikers. Ook hun betrokkenheid bij de activiteiten is groot. Ze bedenken mee het programma en verzorgen de begeleiding bij avondactiviteiten.   

Ontmoeting en dienstverlening 

Ontmoeting en dienstverlening worden onder andere mogelijk gemaakt door het vragenuurtje: drie keer per week zitten maatschappelijk werkers klaar om inwoners te helpen met praktische vragen, van een energievoorschot tot een huurcontract. Vaak leidt zo’n gesprek tot bredere ondersteuning, wat isolement voorkomt. 

Daarnaast is er de Buurt Bistro Boetiek, uitgebaat door Kringwinkel Maasland. Die biedt kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze medewerkers staan ook in voor het onderhoud aan het gebouw en catering voor de zalen. Bocholt gelooft sterk in lokale sociale economie die extra werkgelegenheid creëert in de gemeente zelf. 

Bezoekers kunnen in de bistro koffiedrinken of iets eten, maar ze vinden er ook streekproducten en upcycling-items. Alles tegen marktconforme prijzen, zodat er geen oneerlijke concurrentie speelt met de lokale horeca.   

Ten slotte creëert het Dorpshuis verbinding met het verenigingsleven. Niet door verhuur van zalen, maar door initiatieven als de Dorpspreuverie: elk jaar mag een vereniging een nieuwe activiteit gratis organiseren in het Dorpshuis, met steun van het team. Zo leren inwoners hun verenigingen beter kennen en verlagen de drempels om aan te sluiten. 

Aanwinst voor Bocholt 

Het Dorpshuis is nu een echte motor voor zorgzame buurten. Jong en oud vinden er hun weg, en thema’s als gezondheidspreventie, welzijn en samenleven krijgen er hun plek. In de toekomst wordt de werking zelfs uitgebreid naar de kerkdorpen via ‘Dorpshuis on tour’. —