Uitkijktoren in Ettelgem

Status
Lopend
Startdatum
Einddatum
Budget
250.000 - 500.000 euro

Het project rond de St. Eligiuskerk in Ettelgem richt zich op het verkleinen van de kerkvoetafdruk, waarbij het inkomportaal en schip verdwijnen. De kerktoren wordt een uitkijkpunt, terwijl de rest van de kerk als liturgische ruimte en dorpshuis behouden blijft. Dit maakt deel uit van het masterplan voor Ettelgem.

Algemene gegevens

Initiatiefnemer
Oudenburg
Adres

Weststraat 24
8460 Oudenburg
België

Financiering
Met eigen middelen
Met Vlaamse subsidies

Wat is er gebeurd?

Het ontwerpteam Urbain architectencollectief organiseerde tijdens de verkenningsfase een wandeling met specifieke actoren alsook diverse rondetafelgesprekken. In de fase projectie werd een zogenaamd ‘atelier Ettelgem’ geïnstalleerd waar de dorpsgemeenschap mee kon nadenken over verschillende mogelijke toekomstscenario’s, zowel op van een globale toekomstvisie, als op niveau van een aantal concrete deelprojecten. In de fase van concluderen werd bij de bevolking gepeild naar de reacties op een eerste versie van het masterplan. Het masterplan werd daarna bijgestuurd en verfijnd. Het werd finaal in de gemeenteraad gepresenteerd, besproken en goedgekeurd.

Eén van de belangrijke deelprojecten is de transformatie van het kerkgebouw in de kern van Ettelgem. De kerk wordt verkleind ten voordele van publieke ruimte. Voor de uitwerking van de kerktoren dienden zich verschillende opties aan. Het bestuur van Oudenburg wenste ook hiervoor een participatieproces op te zetten. Aan de ontwerpers belast met de uitwerking van de kerktoren tot uitkijkpunt, urbain architectencollectief, werd gevraagd verschillende opties naar voren te schuiven en hiermee in dialoog te gaan met de bevolking. Het bestuur heeft daarna de bevolking de kans gegeven om te stemmen voor hun favoriete ontwerpinsteek.

Om de verschillende voorstellen inzichtelijk te maken werd maquette schaal gemaakt. Rond een maquettetafel werd door urbain architectencollectief van gedachten gewisseld over de verschillende voorstellen. Door gebruik van opzetstukken werd elk scenario heel duidelijk in beeld gebracht en werden de verschillende aspecten ook tastbaar.

Waarom?

Het masterplan voor Ettelgem kwam tot stand na een participatieproces met de bevolking.

Het beoogde resultaat

Alle inwoners waren via brief en informatiebrochure persoonlijk uitgenodigd om deel te nemen. Er werd via sociale media ook een video-opname van de maquette ter beschikking gesteld.

Aan de hand van de maquettetafel werden de opties inzichtelijk voor jong en oud. In de verschillende leerjaren van de school van Ettelgem werd hier ook bij stil gestaan. Elk van de leerjaren kreeg rond de maquettetafel ook een toelichting door Urbain architectencollectief. Leerlingen kregen ook de kans om te stemmen.

  • Aantal deelnemers inwoners Ettelgem: 87
  • Aantal deelnemers leerlingen school: 54

De meerderheid van zowel de inwoners als de leerlingen heeft gekozen voor optie 2, gevolgd door optie 3.

Het stadsbestuur laat optie 2 verder uitwerken.

Deel van de inwoners was ontgoocheld dat er geen optie was waarbij er geen uitkijktoren werd voorzien. Daar werd ook niet op terug gekomen daar de keuze voor een uitkijktoren deel is van het masterplan waarrond een participatieproces werd gevoerd en dat in de gemeenteraad werd goedgekeurd. Voorwerp van dit proces was de dialoog voeren omtrent de precieze uitwerking van het uitkijkpunt.

Bekijk de video over het project(opent nieuw venster)

Wat waren de uitdagingen?

Twee kampen in het dorp (voor en tegen de inrichting van een uitkijkpunt in de kerktoren) op een constructieve manier rond de tafel krijgen. Voorbij de stemmingmakerij geraken en inhoudelijke discussie voeren met onderbouwde argumenten. Mensen laten luisteren naar elkaar. Het goedgekeurde masterplan niet steeds weer in vraag laten stellen. Dorpsbewoners laten inzien dat het project een hefboom kan zijn voor de uitbouw van recreatieve routes, met mogelijkheden voor plaatselijke middenstand. De impact van een uitkijkpunt in het centrum van het dorp visualiseren, begrijpelijk maken op een grafisch wervende manier.

De succesfactoren

Een schaalmodel spreekt tot de verbeelding en heeft een erg educatieve functie. Mensen kunnen zich beter een beeld vormen van de verschijningsvorm en kunnen door de verschillende opties een goed waardeoordeel vormen en een stem uitbrengen. Door de modellen uitgebreid toe te lichten in een speciale editie van het stadsmagazine, maar ook in de kerk rond de maquettetafel, werden mensen goed geïnformeerd en was het mogelijk de verschillende opties af te wegen tov elkaar binnen duidelijke thema’s (erfgoed, ontsluiting, toerisme, complexiteit). Het gebruik van sociale mediaplatformen om de maquette aan het grote publiek voor te stellen was ook een grote meerwaarde, getuige de vele reacties. Door een stembusgang te organiseren werd de dialoog tussen mensen aangewakkerd, daarbij gingen mensen hun favoriete optie uitspreken en verdedigen tegenover elkaar.

Tips voor andere gemeenten

  • Het ontwerpteam had aanvankelijk voorbehoud voor traject waarbij inwoners via een stemming keuze maken.
  • Met de maquette werd getracht de kenmerken en complexiteit van elk ontwerpvoorstel inzichtelijk te maken (erfgoedwaarde, kosten, belevingswaarde, bouwtechnische complexiteit, reversibiliteit, …) zodat mensen op een bewuste manier keuzes konden maken.
  • Het blijft een gegeven dat participatie ook commotie te weeg brengt. Ook met participatie kan niet aan de wensen van elke inwoner afzonderlijk worden voldaan.

Algemeen contact

Deel je eigen praktijk

Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.

Laad je praktijk op