Lokaal warmteplan Hasselt
Hasselt streeft naar een fossielvrije warmtevoorziening tegen 2050. Het warmteplan focust op duurzame warmtenetten, energie-efficiënte renovaties en samenwerking met inwoners en marktspelers. Door warmtezonering en strategische ingrepen wordt de overstap naar hernieuwbare warmtebronnen versneld, met als doel een toekomstbestendige en klimaatneutrale stad.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Limburgplein 1
3500 Hasselt
België
Wat is er gebeurd?
Tijdens de opmaak van het lokale warmteplan werd een grondige analyse uitgevoerd van de huidige warmtevoorziening en toekomstige uitdagingen. Via warmtezonering werden gebieden geïdentificeerd waar collectieve of individuele oplossingen het meest geschikt zijn. De stad werkte samen met experten, marktspelers en inwoners om haalbare scenario’s te ontwikkelen. Er werden doelstellingen bepaald rond renovatie, duurzame warmtebronnen en CO₂-reductie. Stakeholders werden betrokken via werksessies en adviesrondes om breed gedragen maatregelen te formuleren. Dit resulteerde in een strategisch plan dat richting geeft aan investeringen in warmtenetten en energie-efficiënte gebouwen.
Waarom?
Meer dan 50% van het totale energieverbruik in Vlaanderen gaat naar warmte. In een gemiddeld gezin is ruimteverwarming goed voor 75% van het energieverbruik in huis. 85% daarvan wordt vandaag nog door fossiele brandstoffen opgewekt.
Met het lokale warmteplan heeft de stad Hasselt een instrument in handen om haar afhankelijkheid van fossiele brandstoffen af te bouwen en de klimaatdoelstellingen te halen. Door een planmatig beleid uit te werken, kan de stad gerichte keuzes maken: waar collectieve warmtenetten het meest efficiënt zijn, waar versnelde renovaties prioriteit zijn en welke ondersteuning inwoners en bedrijven nodig hebben. Het plan helpt ook om energiekosten onder controle te houden en investeringen in duurzame infrastructuur te versnellen. Zo zorgt Hasselt voor een toekomstbestendige, klimaatneutrale warmtevoorziening.
Het beoogde resultaat
Dit lokale warmteplan stuurt Hasselt op een strategische en haalbare manier richting een fossielvrije warmtevoorziening tegen 2050 stuurt. Het is gebaseerd op een uitgebreide data-oefening met betrekking tot de lokale situatie. Vervolgens werd er een warmtevisie opgesteld. Die eerste twee stappen werden dan gevisualiseerd op het warmtezoneringsplan. Tot slot wordt de concrete uitvoering vorm gegeven in het warmtebeleidsplan (acties + planning).
Wat waren de uitdagingen?
- De overstap naar duurzame warmte vereist grote investeringen in infrastructuur zoals warmtenetten en renovatiebegeleiding. Het vinden van voldoende middelen en investeerders is een belangrijke uitdaging.
- Het plan moest aansluiten op bestaande wetgeving en klimaatdoelstellingen, maar ook flexibel genoeg blijven om mee te evolueren met technologische en beleidsmatige ontwikkelingen.
- Het betrekken van verschillende stakeholders was cruciaal, maar ook uitdagend. Elke organisatie heeft verschillende (strategische) belangen en niet iedereen is meteen overtuigd van de noodzaak tot verandering.
- Het gebrek aan een duidelijk Vlaams regelgevend kader en financiële ondersteuning voor de uitbouw van duurzame warmteoplossingen. Hoewel Vlaanderen inzet op de energietransitie, blijven collectieve verwarmingssystemen juridisch en economisch moeilijk te implementeren.
- Stijgende bouw- en energieprijzen, inflatie en beperkte financiële steun bemoeilijken de uitvoering van zowel collectieve als individuele warmte-oplossingen. Bovendien zijn investeerders terughoudend door onzekerheden rond regelgeving en terugverdientijden. Hierdoor dreigt de energietransitie trager te verlopen, met risico op een ongelijk speelveld tussen verschillende inkomensgroepen.
De succesfactoren
- Het plan had een helder doel: een fossielvrije warmtevoorziening tegen 2050. Dit bood richting en houvast voor beleidskeuzes en samenwerkingen.
- Door warmtezonering werd inzicht verkregen in welke wijken het meest geschikt waren voor collectieve of individuele oplossingen. Dit maakte de strategie concreet en realistisch.
- Door het intensief bevragen en betrekken van stakeholders als de netbeheerder, projectontwikkelaars, energiecoöperatie en de sociale huisvestingsmaatschappij werden technische en economische haalbaarheden goed afgewogen.
- Het warmteplan sloot aan bij het Klimaatplan 2030 en het Lokaal Energie- en Klimaatpact, waardoor het beter geïntegreerd werd in het bredere stedelijke beleid.
- Naast een louter kader, biedt het plan concrete richtlijnen en investeringsprioriteiten, waardoor het sneller in uitvoering kan gaan.
Tips voor andere gemeenten
- Betrek de netbeheerder, huisvestingsmaatschappij, projectontwikkelaars en burgers vroegtijdig via werkgroepen. Dit vergroot het draagvlak en zorgt voor haalbare en breed gedragen oplossingen.
- Wanneer een gemeente nieuwe woon- of bedrijfsontwikkelingen plant, kan ze verplichten of stimuleren dat deze aansluiten op een warmtenet. Dit biedt schaalvoordelen en maakt het warmtenet rendabeler, omdat nieuwbouw goed geïsoleerd is en een stabiele warmtevraag heeft.
Algemeen contact
Downloads
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.