Lokaal warmteplan Damme

De stad Damme engageerde zich via het LEKP om een een lokaal warmteplan op te maken. De stad werd als een van de vijf piloottrajecten begeleid door VVSG Netwerk Klimaat en is zo een van de eerste lokale besturen in Vlaanderen met een lokaal warmteplan volgens de methodiek van de warmtegids.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Vissersstraat 2A
8340 Damme
België
Wat is er gebeurd?
Eerst werd 'Antea Group' als gespecialiseerd studiebureau aangesteld door de stad, met financiële ondersteuning vanuit de VVSG. Vervolgens werd er een interne werkgroep opgericht met verschillende relevante stadsdiensten, het studiebureau en VVSG, die het hele proces van a tot z zou opvolgen. Daaraan werd ook een bredere stuurgroep gekoppeld, waarvan de volgende organisaties deel uitmaakten: Fluvius, Aquafin, WVI, Warmtenetwerk Vlaanderen en buurgemeenten Knokke-Heist en Brugge. De Warmtegids gold daarbij als leidraad om tot een kwaliteitsvol warmteplan te komen.
Waarom?
Ruim 75% van het totale energieverbruik van een gemiddeld Vlaams huishouden gaat naar warmte. Bij de ondertekening van het LEKP engageerden 294 steden en gemeenten zich om tegen 2030 een lokaal warmteplan voor hun grondgebied op te maken. Dit plan biedt de lokale besturen een visie en beleidsinstrument dat de transitie naar duurzame verwarming en koeling op hun grondgebied scherp stelt. In 2022 deed VVSG Netwerk Klimaat een oproep aan lokale besturen om zich als pionier kandidaat te stellen voor de opmaak van een lokaal warmteplan volgens de Warmtegids.
Het beoogde resultaat
Het lokaal warmteplan start met een grondige data-analyse van de huidige situatie op het grondgebied van de stad. Vervolgens wordt er een politiek gedragen duurzame warmtevisie opgesteld. Deze 2 stappen worden daarna gevisualiseerd in het warmtezoneringsplan, dat aanduidt in welke zones er naar collectieve warmte-oplossingen (warmtenetten) toegewerkt zal worden en in welke zones individuele oplossingen (warmtepompen) de beste oplossing zijn. Tot slot worden de nodige acties opgelijst om het warmteplan ook effectief te realiseren.
Wat waren de uitdagingen?
- In de huidige Vlaamse economische en beleidscontext is het moeilijk tot onmogelijk om warmtenetten aan te leggen in bestaande bebouwde (woon)omgeving.
- Damme bestaat grotendeels uit eerder landelijke zones, waar de lage warmtevraagdensiteit met zich meebrengt dat warmtenetten meestal niet de meest efficiënte oplossing zijn. Een volledig warmteplan opmaken is in deze context erg duur en arbeidsintensief, terwijl het resultaat grotendeels bestaat uit een renovatieplan met aanduiding van slechts enkele kleinere zones waarin het toch mogelijk de moeite loont om de warmtevoorziening collectief aan te pakken.
De succesfactoren
- In Damme was er sterke politieke betrokkenheid in de werkgroep; zowel de burgemeester als de bevoegde schepen waren nauw betrokken gedurende het hele traject.
- Door meteen de buurgemeenten Knokke-Heist en Brugge mee rond tafel uit te nodigen, werd er van bij de start heel wat nuttige informatie uitgewisseld, werd er van elkaar geleerd én was er de mogelijkheid om eventuele grensoverschrijdende kansen van bij de start te identificeren.
Tips voor andere gemeenten
- stem de werkgroepsamenstelling af op de capaciteit van de interne diensten
- betrek van bij de start relevante partners: streekontwikkelingsintercommunale, Fluvius, provincie, buurgemeenten, sociale huisvestingsmaatschappij, burgerenergiecoöperatie,...
- vooraleer een traject richting een lokaal warmteplan op te starten, loont het om de lokale situatie te bestuderen aan de hand van de VVSG inspiratiekaart warmtezonering. Dit draagt bij aan de kennis van de huidige situatie op het grondgebied, waardoor er realistische verwachtingen kunnen groeien zowel bij de interne diensten als bij de politieke verantwoordelijken.
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.