bib Moensstraat – verkoop onder (circulaire) voorwaarden
In 2019 opende de nieuwe Mechelse bibliotheek in het gerestaureerde Predikherenklooster. De boeken werden door Mechelaars verhuisd vanuit de oude bib in de Moensstraat. De stad besloot de oude site te verkopen voor herontwikkeling tot een duurzame, groene woonsite. Hierbij werd de nadruk gelegd op circulair bouwen en fossielvrije verwarming, vastgelegd in de verkoopvoorwaarden en stadsvisie.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Moensstraat 51
2800 Mechelen
België
Wat is er gebeurd?
Niet alleen moest de woonkwaliteit, architecturale en ruimtelijke kwaliteit gegarandeerd worden. Ook moest dit grote project bijdragen aan de circulaire economie en een zo laag mogelijke voetafdruk hebben.
Voorstellen van projectontwikkelaars werden beoordeeld op verschillende circulaire en duurzame criteria: een modulair, multifunctioneel en aanpasbaar ontwerp; selectieve sloop i.f.v. hergebruik van materialen; optimaal grondstoffengebruik bij de ingebruikname…, goed voor 15/100 punten in het aanbestedingsdossier.
Het nieuwe project bestaat uit 22 duurzame woningen, drie commerciële ruimtes en een groene publieke ruimte.
Een BEO-veld benut aardwarmte voor het duurzaam verwarmen, maar ook koelen van de gebouwen. Zo speelt het project in op klimaatadaptatie en stijgende koelingsnood.
Waarom?
De stad Mechelen heeft zich via het burgemeestersconvenant gecommitteerd om een Europese voortrekkersrol te spelen in klimaatmitigatie en -adaptatie, met als doel een emissiereductie van 40% tegen 2030. Omdat 67% van de broeikasgasemissies in Vlaanderen materiaalgerelateerd zijn, streeft Mechelen naar een vermindering van de materialenvoetafdruk met 30% tegen 2030. De stad ondertekende de Green Deal Circulair Bouwen en integreerde circulaire bouwambities in het bestuursakkoord. Elk groot bouw- of renovatieproject wordt beschouwd als een kans om emissies en grondstoffengebruik te beperken.
Het beoogde resultaat
66% van de structuur is behouden, wat 402,5 ton beton en 75 ton CO2 bespaarde. Materialen als gevelstenen, natuursteen, raamprofielen en meubilair zijn gedemonteerd voor hergebruik. Niet-herbruikbare materialen zijn hoogwaardig gerecycleerd. Waar mogelijk is gekozen voor gerecycleerde opties (PUR-recyclaat) en ontkoppelbare verbindingen (kalkmortel). Zo komen we tot een circulair voorbeeldproject.
Wat waren de uitdagingen?
Er zijn geen strikte manieren om te handhaven dat de bouw effectief circulair werd aangepakt aangezien het om een verkoop ging, maar daarom niet wachten om al te experimenteren. Met het uitzetten van ambities en een toekomstvisie kom je al ver.
Tijdelijke opslag van bouwmaterialen is een uitdaging. Steden of gemeentes kunnen een belangrijke rol vervullen in het faciliteren hiervan.
De succesfactoren
In afwachting van de herontwikkeling bleven de gebouwen in gebruik door startende ondernemers en andere creatievelingen. Met het MechCiCo(opent nieuw venster)-project, gesteund door Vlaanderen Circulair(opent nieuw venster), onderzocht de stad samen met burgerbeweging Klimaan vzw(opent nieuw venster), Mest vzw(opent nieuw venster), Thomas More(opent nieuw venster) en Ecofocus(opent nieuw venster) hoe herbruikbare installaties het comfort en de duurzaamheid van zulke tijdelijke invullingen kunnen verhogen.
Tips voor andere gemeenten
Door vooraf expertise in te roepen om haalbaarheid van circulaire doelstellingen te onderzoeken, het aanleveren van de juiste info op het juiste moment wordt ruimte gecreëerd voor het bouwteam om een realistisch antwoord te bieden op de wedstrijdvraag. Daarmee verkleint het risico op timing- en budgetoverschrijding en boek je efficiëntiewinst waar je tot ver in het project de vruchten van plukt.
Algemeen contact
Afbeeldingen
Downloads
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.