De Vlaamse regering wil het Vrijstellings- en Meldingsbesluit en de Limitatieve Lijst aanpassen. Die regelgeving bepaalt voor welke handelingen een omgevingsvergunning nodig is, welke meldingsplichtig zijn en wanneer een gemeente zelf een vergunningsplicht mag opleggen, ook al geldt er een vrijstelling. Afgelopen zomer vroeg de Vlaamse overheid hierover advies aan de VVSG. En dat advies is helder: gemeenten vragen duidelijke regels met ruimte voor lokale sturing.
Vergunningen moeten focussen op ruimtelijk relevante ingrepen
Gemeenten willen hun tijd en middelen richten op aanvragen die de ruimtelijke ordening op hun grondgebied echt beïnvloeden. Voor kleinere ingrepen met beperkte beleidsimpact is het vergunningstraject vaak te zwaar. Tegelijk willen lokale besturen voldoende instrumenten behouden om hun ruimtebeleid te sturen.
De bouwshift, een zuinig ruimtegebruik en verrommeling tegengaan, vragen soms om vergunningsplicht, ook als dat voor sommigen als administratieve last aanvoelt. Het blijft dus belangrijk om telkens goed af te wegen welke handelingen voldoende impact hebben om vergunningsplichtig te blijven.
Gemeenten vragen meer lokale autonomie
We pleiten voor meer autonomie voor gemeenten. Het is dan ook positief dat een gemeente de kap van bomen of aanpassingen aan waardevol erfgoed alsnog vergunningsplichtig mag maken.
Ook in het openbaar domein moeten gemeenten kunnen sturen. Daarom maken we opmerkingen bij de uitbreiding van vrijstellingen op het openbaar domein. Die uitbreidingen beperken namelijk onze sturingsmogelijkheden als domeinbeheerder.
Werklast verlagen, maar zonder ruimtelijke impact te negeren
We waarderen maatregelen die de werklast verlagen, zoals de vrijstellingen voor werken aan gevels, daken en binnenruimtes. Die zorgen voor administratieve vereenvoudiging. Toch maken we een kanttekening: bijkomende raam- en deuropeningen kunnen een grote ruimtelijke impact hebben. We vinden daarom dat ze vergunningsplichtig moeten blijven.
Handhaafbaarheid blijft belangrijk aandachtspunt
We herhalen onze vraag om voor bepaalde tijdelijke handelingen (de 'vier keer dertig dagen'-regeling) een meldingsplicht in te voeren. Zo weet je als lokaal bestuur wanneer bijvoorbeeld een pop-upactiviteit is gestart.
Voor vrijgestelde handelingen waarvoor normaal gezien een architect nodig is, vragen we een regeling die toelaat om efficiënt te handhaven wanneer die architect ontbreekt.
Opmerkingen over overgangsbepalingen en technische details
Tot slot maken we opmerkingen bij de overgangsbepalingen. Om te voorkomen dat burgers en bedrijven te maken krijgen met op korte termijn steeds wijzigende regelgeving, moet die voldoende ruim zijn. Daarnaast bezorgen we de Vlaamse overheid een reeks technische en inhoudelijke detailopmerkingen.
