Innovatieve participatie in de publieke ruimte

Lokale besturen maken al lang gebruik van adviesraden, werkgroepen en online participatie om naar de mening van inwoners en andere betrokkenen te peilen, maar niet iedereen heeft tijd, interesse of de mogelijkheid om daaraan deel te nemen. Specifiek voor kwesties in verband met de publieke ruimte ontwikkelde een team onderzoekers van de KU Leuven nu de Citizen Dialog Kit, een interactief beeldscherm dat in de publieke ruimte wordt geplaatst. Daarmee kunnen lokale besturen direct de meningen van passanten verzamelen, precies op de plek waar de enquête over gaat. 

Niet alleen inwoners worden dus bereikt, maar ook andere passanten zoals pendelaars en bezoekers. En dat is belangrijk, want zij gebruiken de publieke ruimte net zo goed. De enquêtes nemen hooguit vijf minuten in beslag en verlopen laagdrempelig: een tiental korte vragen, eenvoudige drukknoppen en ondersteuning in verschillende talen. Volgens Jorgos Coenen, medeoprichter van Citizen Dialog Kit en postdoctoraal onderzoeker aan de KU Leuven, bereik je er al snel twee keer zoveel respondenten mee als met online enquêtes. ‘In Leuven ontvingen we meer dan 2000 reacties over sport in de publieke ruimte,’ vertelt hij. ‘In Mechelen geven passanten hun mening over ontwikkelingen aan de Binnendijle. 

Eerder gebruikten Zandhoven en Harelbeke de kit voor respectievelijk mobiliteitsproeven en de evaluatie van een tijdelijke groenopstelling op het marktplein. Dankzij Europese samenwerking waren er dit jaar ook pilots in steden zoals Amsterdam, Porto en Praag. Doordat we ter plaatse enquêteren, bereiken we ook makkelijker specifieke doelgroepen, zoals jongeren bij een skatepark.’

Snel en gebruiksvriendelijk 

De Citizen Dialog Kit is een draadloos apparaat op batterijen met een levensduur van enkele maanden. De verzamelde gegevens worden opgeslagen op een online platform. Dat is gekoppeld aan een gebruiksvriendelijk dashboard waarmee zowel de enquêtes opgemaakt als de data uitgelezen en geïnterpreteerd worden.

Lokale besturen kunnen de kit huren, basisbegeleiding inbegrepen. ‘We richten onze aandacht daarbij op de bevraging zelf en op de keuze van de locatie, zodat de kit maximaal resultaat oplevert,’ legt Coenen uit. ‘Besturen die dat wensen, krijgen ook hulp bij het ontwerp van de bijhorende informatieborden, de interpretatie van data en de opmaak van rapporten.’

De Citizen Dialog Kit valt op door zijn oranje kleur en het bijhorende informatiebord. Daarop staat een duidelijke uitnodiging tot deelname, uitleg over het doel en de looptijd van de enquête en over welke feedback deelnemers kunnen verwachten. De kit wordt op strategische locaties geplaatst, waar mensen gemakkelijk kunnen stoppen.

De kit wordt nog verbeterd, zegt Jorgos Coenen nog: ‘We willen visuele opties toevoegen, zoals afbeeldingen en kaarten, en de bevraging dynamischer en slimmer maken, bijvoorbeeld door de vragen aan te passen aan het weer of door extra vragen te stellen gebaseerd op voorgaande antwoorden. We onderzoeken ook hoe we respondenten verder kunnen betrekken bij het participatietraject, bijvoorbeeld door QR-codes. Daarmee kunnen ze dan deelnemen aan volgende workshops of aanvullende vragen beantwoorden.’ —