Verhaal
De coronaperiode en energiecrisis zetten meer mensen op de radar van de OCMW’s. Dat is in Aalst niet anders. Op basis van parameters zoals de gezinssituatie en het inkomen, leiden de sociaal werkers van het OCMW mensen uit groot-Aalst toe naar de sociale kruidenier. Ruim 450 gezinnen kunnen daar terecht voor brood, diepvriesproducten, fruit en groenten en EU-producten*.
Aline, sociaal werker in deze sociale kruidenier, is een gekend gezicht voor de bezoekers. ‘De sociale kruidenier is een ander kader dan de sociale dienst van het OCMW. Hier ontstaat sneller een vertrouwensband met mensen en komen tijdens een babbel andere zaken naar boven.’ Is voor een gezin de sociale kruidenier de enige vorm van hulpverlening vanuit het OCMW? Dan kijkt Aline na of alle rechten worden uitgeput, zoals een aanvullend leefloon wanneer een inkomen onder het leefloonbarema valt.
Wie naar de sociale kruidenier komt, krijgt een winkelervaring. Hier gelden dezelfde regels voor voedselveiligheid en kwaliteit als in een gewone winkel. Klanten kiezen, net als in de supermarkt, zelf wat ze meenemen. ‘Zo vermijden we ook voedselverspilling’, zegt Donald, verantwoordelijk voor de logistiek achter de sociale kruidenier. Die logistiek is geen kleine oefening. Alle dagen moeten er producten opgehaald worden bij leveranciers, waaronder supermarkten. Elke dag opnieuw zorgen vrijwilligers ervoor dat alles mooi gepresenteerd wordt. Elke avond is de sociale kruidenier leeg. Een ingenieus beurtrolsysteem regelt dat klanten twee keer per maand op uitnodiging langskomen en dat iedereen eens ‘s ochtends (als de winkel net gevuld is) of later op de dag aan de beurt is. Op maandagnamiddag is er thuisbedeling voorzien voor wie minder mobiel is. En er worden noodpakketten gemaakt voor crisissituaties (voor bijvoorbeeld iemand die geen financiële middelen heeft omdat er geen storting kwam van het loon of de uitkering).
Artikel 60’ers** zijn onmisbaar in deze logistieke oefening. Voor iemand die al jaren met zijn gezin in isolement leeft en bij de sociale kruidenier een job en verantwoordelijkheden krijgt, wordt voedselhulp een springplank naar een beter leven. ‘We zetten in op leerkansen. Taal is bijvoorbeeld een gekend obstakel om werk te vinden,’ zegt Donald. ‘Zowel voor de klanten als voor de medewerkers is de sociale kruidenier een plek waar ze Nederlands kunnen oefenen. Twee keer per week komt iemand van Ligo langs zodat medewerkers op maat geholpen worden om de Nederlandse taal beter onder de knie te krijgen. Binnenkort verhuist de sociale kruidenier naar een gebouw waar we ook een hoogtewerker zullen gebruiken. Leren werken met een hoogtewerker is evengoed iets wat de jobkansen nadien kan vergroten.’
Een job dankzij een tijdelijke tewerkstelling bij de sociale kruidenier: zo’n succesverhaal wordt het niet altijd. Voedselhulp is geen structurele armoedebestrijding, maar het kan wel helpen. ‘Toegang tot de sociale kruidenier krijg je voor zes maanden, maar bij heel wat klanten verlengen we die toegang daarna,’ vertelt Aline. ‘Voor die mensen is onze sociale kruidenier - naast een manier om hun maandelijkse kosten te drukken - een extra vangnet, een uitstapje in de week of hun wekelijks sociaal contact. Dat is ook belangrijk.’
* Met de steun vanuit Europese fondsen, voorziet de POD Maatschappelijke Integratie samen met partners zoals de voedselbanken in voedsel om gratis te verdelen onder de meest kwetsbare personen in België.
** Tewerkstelling van iemand die een leefloon krijgt via het OCMW.
