Ook in 2025 mildere werkgeversbijdrage pensioenen lokale besturen

Lokale besturen kunnen ook in 2025 reserves inzetten om hun werkgeversbijdrage voor de pensioenen van hun ambtenaren te milderen. De federale regering heeft hiervoor een ontwerpbesluit definitief goedgekeurd. Deze maatregel geldt specifiek voor de zogenaamde ex-pool 1-besturen. Dat zijn lokale besturen die al lange tijd hun pensioenlasten gesolidariseerd hebben binnen (de voorloper van) het Gesolidariseerd Pensioenfonds. In de beginjaren bouwden zij reserves op, die al enkele jaren worden aangesproken om de pensioenbijdrage te verlagen.

Van 37,5% naar 34,5% werkgeversbijdrage pensioenen, wellicht tot eind 2027

De financiering van de lokale pensioenlasten gebeurt met twee stromen. Ten eerste betalen de besturen een basisbijdrage die berekend wordt op het salaris van de actieve statutairen. Als dat bedrag op jaarbasis lager is dan de pensioenen die de statutairen krijgen uitbetaald, volgt er ook een tweede stroom: de responsabiliseringsbijdrage. 

Voor 2025 bedraagt de basispensioenbijdrage 45%. Dat omvat 37,5% werkgeversbijdrage en 7,5% persoonlijke bijdrage. Met de goedkeuring van het federale besluit bedraagt de werkgeversbijdrage in 2025 geen 37,5% maar 34,5%, zoals in voorgaande jaren.

Daarnaast betaalt 63% van de Vlaamse lokale besturen een responsabiliseringsbijdrage. Deze bijdrage werd jarenlang doorgerekend met een korting (coëfficiënt) van 50%, maar steeg in 2023 al naar 70,17%. De Vlaamse overheid blijft ook deze legislatuur tussenkomen in deze factuur.

De VVSG stelt voor om ook in 2026 en 2027 reserves in te zetten om de werkgeversbijdrage met 3% te milderen. Dat zou betekenen dat het ex-pool 1-reservefonds tegen 2027 volledig opgebruikt is. Dat is belangrijke informatie voor de opmaak van de meerjarenplanning 2025-2031 van de betrokken ex-pool 1-besturen.

Pensioenfactuur stijgt, federale ondersteuning blijft uit

De pensioenlasten van Vlaamse lokale besturen blijven stijgen. In 2023 bedroegen ze 1,806 miljard euro en in 2024 wordt een verdere stijging verwacht tot 2,014 miljard euro. De werkgeversbijdrage voor lokale ambtenarenpensioenen steeg sinds 1987 van 11,90% naar 37,5% vandaag.

Deze stijging is te wijten aan de vergrijzing en het gesloten financieringssysteem. Lokale besturen dragen de volledige verantwoordelijkheid voor de pensioenuitgaven, zonder ondersteuning van de federale Schatkist. Dit staat in schril contrast met de financiering van zelfstandigen- en werknemerspensioenen, waar de federale overheid wel tussenkomt met belastinggeld.

VVSG vraagt eerlijke verdeling van pensioenlasten

De VVSG pleit in haar memorandum voor een plafonnering van de basispensioenbijdrage op het niveau van 2024 (45%) en een responsabiliseringscoëfficiënt van 50%. Het tekort dat hierdoor ontstaat, moet de federale overheid bijpassen.

Op langere termijn wil de VVSG dat de bijdragen verder dalen tot een ‘normaal’ niveau, in vergelijking met andere sectoren en rekening houdend met de hogere statutaire pensioenen. Uiteindelijk moet er één gezamenlijk fonds komen voor alle statutaire pensioenen van verschillende overheden, met een eerlijke verdeling van de financiering tussen werkgevers en de Schatkist.

Daarnaast vraagt de VVSG een specifieke regeling voor (ex-)publieke ziekenhuizen. De financiering moet gestroomlijnd worden, met een objectieve verdeling van de pensioenlasten. Zo komt de factuur niet meer volledig bij het OCMW of de gemeente van de vestigingsplaats terecht.