Lokale besturen als belangrijke en aantrekkelijke werkgevers
Bij de Vlaamse lokale besturen werken in totaal 193.549 medewerkers, goed voor 150.755 voltijdse equivalenten. Ze zijn aan de slag bij gemeenten en OCMW’s, autonome gemeentebedrijven, welzijnsverenigingen, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, politiezones, hulpverleningszones en in het gemeentelijk onderwijs. Ze staan in voor een breed gamma aan dienst- en hulpverlening aan burgers, organisaties en bedrijven en vervullen dus een belangrijke maatschappelijke rol.
Als werkgevers dragen lokale besturen de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de dienstverlening en daarvoor trekken ze bekwame medewerkers aan. Toch zijn het de centrale overheden die in het overleg met de vakorganisaties over de loon- en arbeidsvoorwaarden van die medewerkers de werkgeversrol opnemen, al lopen de respectieve belangen zeker niet altijd gelijk. Voor een goed sociaal overleg moeten de lokale besturen zelf rechtstreeks en officieel als sociale partner aan de onderhandelingen kunnen deelnemen.
Daarnaast constateren de lokale besturen sinds de regionalisering een gebrek aan kennis bij de federale overheidsdiensten over de specificiteit van de (lokale) publieke sector: arbeidstijdwetgeving, reïntegratietrajecten en Codex welzijn op het werk, arbeidsongevallenwetgeving, arbeidsreglementenwet, flexi-jobs socio-culturele sector...
Concrete voorstellen
- Collectieve arbeidsverhoudingen:
- Maak werk van de rechtstreekse werkgeversvertegenwoordiging van de lokale besturen op de overlegorganen waar de lokaleoverheidssector betrokken partij is: het overkoepelende Comité A voor alle overheidsdiensten, het federale comité C en het Vlaamse comité C1. In afwachting van een wetswijziging kan dit worden ingevuld via bijvoorbeeld een samenwerkingsovereenkomst en een voorvergadering. (Technische fiche: Werkgeversvertegenwoordiging lokale besturen(opent nieuw venster))
- Zorg voor een vertegenwoordiging van de lokale besturen in de Nationale Arbeidsraad, want dat overleg heeft een belangrijke impact op de ca 245.000 lokaleoverheidscontractanten in België (ca. 70% van de lokale medewerkers).
- Houd als federale overheid bij het maken van wetgeving over arbeidsrecht en sociale zekerheid rekening met de specificiteit van lokale besturen. Creëer daarvoor een structureel en periodiek overleg over alle aspecten die de lokale besturen aanbelangen: politie en brandweer, publieke zorgsectoren, pensioenen, arbeidsrechtelijke maatregelen met impact op contractanten, ambtenarenmaatregelen met impact op het statutair personeel, enz.
- Publieke zorg- en dienstverlening:
- Geef publieke zorgvoorzieningen instrumenten om, als equivalent voor een cao, dezelfde versoepelingen op de arbeidstijdwetgeving te kunnen toepassen als de particuliere (zorg)sector. (Technische fiche: Arbeidsduurwetgeving publieke zorg(opent nieuw venster))
- Geef publieke zorgvoorzieningen en publieke organisaties met een commerciële of industriële activiteit die onder de arbeidsduurregeling van de Arbeidswet vallen, de mogelijkheid om de leidinggevende functies of functies die een vertrouwensspost bekleden zelf aan te wijzen. (Technische fiche: Overuren leidinggevenden zorgvoorzieningen(opent nieuw venster))
- Breid het toepassingsgebied van de fiscale overuren – waarvan private zorgwerkgevers gebruik kunnen maken – uit naar de publieke zorgvoorzieningen. (Technische fiche: Fiscale overuren publieke zorgsector(opent nieuw venster))
- Verruim de flexi-jobs naar alle functies in de volledige zorg- en welzijnssector. Ook publieke sport- en cultuurdiensten, moeten kunnen werken met flexi-jobs, net zoals dat kan in de particuliere sector. (Technische fiche: Flexi-jobs)(opent nieuw venster) (Technische fiche: Personeel ouderen- en thuiszorg)(opent nieuw venster) ( Technische fiche: Personeel kinderopvang)(opent nieuw venster)
- Geef lokale besturen ruimere mogelijkheden voor de terbeschikkingstelling van hun contractueel personeel om zo hun zorg- en dienstverlening in een krappe arbeidsmarkt te kunnen blijven garanderen. (Technische fiche: Terbeschikkingstelling personeel(opent nieuw venster))
- Voer in het gemeentelijke onderwijs voor de aanstelling van personeel dezelfde bevoegdheids- en delegatieregels in als voor de rest van het gemeentepersoneel. (Technische fiche: Delegatie personeelsbeslissingen gemeentelijk onderwijs(opent nieuw venster))
- Zorg voor voldoende aanwervingen van politiepersoneel met een soepele selectie- en rekruteringsprocedure die afgestemd is op de noden van de lokale politiezones. Geef politie- en brandweerzones instrumenten voor een efficiënt personeelsbeleid: rekrutering, mobiliteit, tucht, …. (Technische fiche: Personeelsbeleid politiezones(opent nieuw venster)) (Technische fiche: Personeelsbeleid hulpverleningszones(opent nieuw venster))
- Moderniseer de Arbeidsongevallenwet publieke sector, voor wat de lokale besturen betreft. (Technische fiche: Arbeidsongevallenwet(opent nieuw venster))
- Vervolg en bestraf systematisch geweldfeiten tegen hulpverleners (brandweerlui, politiemensen, ambulanciers, …) en medewerkers (maatschappelijk werkers, medewerkers recyclagepark, …) van lokale besturen. (Technische fiche: Geweld tegen medewerkers en hulpverleners(opent nieuw venster)).
- Breid het toepassingsgebied van de Sociale Maribel uit tot het voltallige personeel van lokale besturen en indexeer het bedrag van de financiële tussenkomst per toegekende arbeidsplaats. (Technische Fiche: Uitbreiding Sociale Maribel)(opent nieuw venster)