Wonen aan de Demer
De intergemeentelijke samenwerking Wonen aan de Demer (Aarschot, Diest en Scherpenheuvel-Zichem) pakt woondiscriminatie preventief aan via transparantie in huuradvertenties, sensibilisering van verhuurders en gerichte ondersteuning van kwetsbare huurders.
Inhoud van deze pagina
Algemene gegevens
Ten Drossaarde 1
3200 Aarschot
België
Wat is er gebeurd?
Context en aanleiding
De lokale besturen merkten dat verhuurders en immokantoren niet altijd alle verplichte informatie vermeldden in huuradvertenties. Dat leidde tot onduidelijkheid en het risico op selectieve of discriminerende verhuurpraktijken. De partners wilden dit aanpakken via een preventieve en transparante werkwijze.
Aanpak
- 
Afficheringsplicht
De gemeenten voerden een politiereglement in dat verhuurders verplicht om in advertenties duidelijk de huurprijs, kosten en lasten te vermelden. Overtredingen kunnen bestraft worden met een GAS-boete tot 250 euro.Sinds 2022 gebeurt een systematische screening van online advertenties en worden papieren advertenties ad-hoc gecontroleerd. De focus ligt op bewustmaking: overtreders worden eerst gecontacteerd en geïnformeerd vooraleer te sanctioneren.
 - Handhaving en sensibilisering
In 2022 werden 124 advertenties gecontroleerd, zonder boetes. In 2023 volgden 185 advertenties en werden twee GAS-boetes uitgeschreven. Uit de controles bleek dat de meeste overtredingen voortkomen uit onwetendheid, niet uit kwade wil. Door rechtstreeks contact met verhuurders groeit de kennis en bereidheid om transparanter te werken. - Huurgids en individuele begeleiding
Een halftijdse projectmedewerker ondersteunt actief mensen die moeilijk een woning vinden. Aanmeldingen gebeuren via het OCMW. Er wordt gewerkt met vier wegingsfactoren en evenveel begeleidingstypes. De medewerker bouwt ook een netwerk uit met verhuurders. De Huurgids helpt zowel huurders als verhuurders om hun rechten en plichten te begrijpen. 
Financiering: Personeelsinzet van de drie gemeenten, inclusief een halftijdse projectmedewerker
Het beoogde resultaat
- Meer transparantie op de huurmarkt en een verhoogde bewustwording bij verhuurders.
 - Versterkte samenwerking tussen woonactoren, politiediensten en sociale diensten.
 - De afficheplicht wordt gezien als een drempelverlagend instrument dat misverstanden en discriminatie voorkomt.
 
Wat waren de uitdagingen?
- Beperkte personele capaciteit om meldingen en controles tijdig op te volgen.
 - Moeilijk om het concrete effect op discriminatiecijfers te meten.
 
De succesfactoren
- Preventieve aanpak en menselijke opvolging in plaats van enkel controle.
 - Duidelijke regelgeving en persoonlijke toelichting aan verhuurders.
 - Nauwe samenwerking tussen lokale besturen, OCMW’s en woonactoren.
 
Tips voor andere gemeenten
- Combineer controle met sensibilisering en duidelijke communicatie.
 - Zorg voor een aanspreekpunt dat verhuurders en huurders begeleidt.
 - Bouw structurele samenwerking op tussen woonactoren en sociale diensten.
 - Voorzie een huurgids of hulpmiddel dat transparantie bevordert.
 
Algemeen contact
Deel je eigen praktijk
Wil je actief helpen en onze praktijkendatabank aanvullen? Deel zelf een praktijkvoorbeeld en inspireer je collega’s.