Gepubliceerd op: 19-01-2023
De Vlaamse gemeenten staan een stap dichter bij de realisatie van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (de Sustainable Development Goals of SDG’s) van de Verenigde Naties. Het behoud van open ruimte, kwaliteitsvol onderwijs en verantwoorde consumptie blijven de grootste uitdagingen richting 2030. Dat blijkt uit de SDG-monitoring 2022 van Idea Consult*. De Vereniging van Vlaamse Steden is tevreden met de vooruitgang, al is het werk niet af en blijven inspanningen van alle overheden hard nodig.
Open ruimte, onderwijs en verantwoorde consumptie vragen extra inspanningen
De laatste update van de monitor (2022) toont aan dat de Vlaamse steden en gemeenten er sinds 2010 systematisch zijn op vooruitgegaan op vlak van duurzame ontwikkeling. ‘Dat is zeker het geval voor ‘armoede’, ‘werk en economische groei’ en ‘ongelijkheid’. Voor ‘gezondheid en welzijn’ zien we een verbetering in preventie en verkeersveiligheid, maar een achteruitgang qua fysieke gezondheid,’ stelt Valentijn Vanoeteren van Idea Consult. Een aantal andere SDG’s gingen er wel op vooruit sinds 2010, maar kenden de afgelopen jaren een terugval. Zo dalen in ‘het onderwijs’ de aanwezigheidscijfers in het kleuteronderwijs en de deelname aan volwassenenonderwijs. Ook ‘verantwoorde consumptie en productie’ kenden een kleine daling door de toename van afval. ‘Sterke publieke diensten’ stonden door corona onder druk, met als gevolg dat de tevredenheid over gemeentebesturen en de loketdiensten daalde. Sinds 2010 gaat het consequent slechter met ‘Leven op het land’. Redenen zijn de constante vermindering van de open ruimte en een vermindering van groene ruimten in 87% van de gemeenten.
Steden kennen de grootste uitdagingen, maar zijn ook trekkers
Al maakten de centrumsteden de afgelopen jaren een sterke inhaalbeweging, toch blijven de cijfers op vlak van ‘armoede’, ‘klimaat’, ‘veiligheid’ en ‘publieke diensten’ opvallend slechter dan in de gemiddelde Vlaamse gemeente. Tegelijk zijn het de trekkers op een aantal domeinen, zoals biologische landbouw, duurzame voeding, milieubewust handelen en innovatie.
Opvallend is ook dat een hoog mediaan inkomen van de inwoners één van de belangrijkste verklarende factoren is voor verschillen in SDG-scores tussen gemeenten. Hoe rijker de inwoners in een gemeente, hoe beter de cijfers. Deze gemeenten worstelen dan weer wel met een hogere ongelijkheid, niet enkel wat inkomen betreft.
Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen lokaal waarmaken
De SDG’s vormen het internationaal kompas voor een duurzame wereld richting 2030. Om de 17 doelstellingen om te zetten in de praktijk, zijn de steden en gemeenten hard nodig. Het Sustainable Development Network (SDSN) schat dat 65% van het succes van de SDG’s afhangt van de onmiddellijke en actieve betrokkenheid van lokale besturen. ‘De SDG’s zullen lokaal zijn of ze zullen niet zijn, zo simpel is het. Het is goed dat deze monitioring elke gemeente uitdaagt om verder werk te maken van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen, al kijken we hier ook naar de centrale overheden die over belangrijke hefbomen beschikken om gemeenten te ondersteunen,’ aldus Wim Dries, voorzitter van de VVSG.
*Idea Consult ontwikkelde met UNU-CRIS een SDG-monitor, waarin de situatie van elke gemeente ten aanzien van de 17 SDG’s kan worden afgelezen. De monitor is gratis te raadplegen op www.sdgmonitor.be. Bij de laatste update konden IDEA Consult en UNU-CRIS de dataset uitbreiden naar +200 indicatoren. De additionele data werden verzameld in het kader van de opmaak van de Voluntary Subnational Review (VSR) door de VVSG, samen met de VVP.
Contact en meer info
- Idea Consult: Valentijn Vanoeteren, valentijn.vanoeteren@ideaconsult.be, 0498 08 97 76
- VVSG: Nathalie Debast, Vereniging Vlaamse Steden en Gemeenten, 0497 31 80 77
Verwant
