Herentals ziet het duurzaam

De stad Herentals timmert aan een stevig fundament voor duurzamer lokaal beleid. In de voorbereiding van het meerjarenplan 2026-2031 besteedt het bestuur veel aandacht aan de integratie van de SDG’s in zijn beleidsplan. De afgelopen legislatuur werd het duurzaamheidsdenken eerder ad hoc toegepast, nu wil de stad het naar een strategisch niveau tillen.

De duurzameontwikkelingsdoelstellingen zijn in Herentals geen vage bijzaak meer. Ze zijn stevig verankerd in de omgevingsanalyse en in de inspiratienota die de medewerkers aan de nieuwe bestuursploeg bezorgden. Het college van burgemeester en schepenen nam de duurzaamheidsreflex op in zijn bestuursakkoord dat goedgekeurd werd in de zitting van de gemeenteraad van 6 mei 2025. Het gaf aan adviseur beleidsplanning Kaat Raeymakers een belangrijke kanttekening mee: zorg dat het behapbaar blijft en ondersteun transversaal leren en werken bij de stadsmedewerkers. De duurzameontwikkelingsdoelstellingen bleken een ideaal kader om beide opdrachten te verbinden. Ze dwingen medewerkers door een duurzaamheidsbril over het muurtje van hun eigen expertiseveld te kijken.

Een interne werkgroep SDG’s werkte een visie uit om het duurzaamheidsdenken structureel in de beleidsplanning op te nemen. In de werkgroep zitten interne experten vanuit de dienst Gelijke Kansen, de duurzaamheidsambtenaar, de beleidsadviseur en schepen van Internationalisering Liese Bergen. Met een stevige dosis interne en externe input — via enquêtes, benchmarking en workshops — schoof de werkgroep begin 2025 drie prioritaire SDG’s naar voren: geen armoede (SDG 1), gezondheid en welzijn (SDG 3) en duurzame steden en gemeenschappen (SDG 11). Deze doelstellingen, bekrachtigd door het college, vormen voortaan de rode draad in het beleid. Daarnaast dienen ze in het nieuwe meerjarenplan als toetssteen voor strategische projecten.

14 projecten, 1 SDG per jaar 

Veertien strategische projecten zijn als bestuurlijke prioriteit afgeklopt. De trekkers van deze projecten werden ondergedompeld in een SDGbad. Ze kregen een opleiding, een sjabloon van projectfiche en houvast voor rapportage. De projectfiche nodigt uit om stil te staan bij wat de ontwikkelingsdoelstellingen voor het project kunnen betekenen.

In de handleiding worden tools zoals de SDG-cirkeloefening en SDG-toets beschreven. De cirkeloefening visualiseert de bijdrage van het project aan de duurzameontwikkelingsdoelstellingen. De SDG-toets geeft aan op welke vlakken je het project kunt versterken. Deze toets wordt om de drie jaar herhaald. De dienst Communicatie en Participatie koppelt aan de resultaten een plan om hiermee naar buiten te komen. Zo dragen de trekkers het duurzaamheidsdenken ook uit binnen en buiten de organisatie.

Een van de projecten is het cultuurcentrum ’t Schaliken. Dankzij de SDG-bril wordt daar de UiTPASwerking nog geïntensifieerd (SDG1), wordt er samengewerkt met partners zoals Den Dorpel en De Fakkel voor de realisatie van een fototentoonstelling die door mensen in armoede is gemaakt (SDG1), wordt alle verlichting in de schouwburg verled (SDG11). De kruisbestuiving tussen verschillende diensten en externe partners wordt door iedereen als zeer positief ervaren.

De stad besliste om zich ieder jaar extra op één prioritaire SDG te concentreren. Tijdens de week van de duurzame gemeente start het jaar van SDG 11 ‘duurzame steden en gemeenschappen’. De klemtoon ligt op de interne sensibilisering van medewerkers en bestuurders. In deze legislatuur droomt het bestuur nog van verdere sensibilisering via workshops, podcasts, nieuwsbrieven en awards om duurzaamheid tastbaar en herkenbaar te maken.

Aan besturen die stappen naar duurzame transformatie willen zetten, geeft Herentals drie tips: droom groots maar hou de realisatie behapbaar en concreet; vraag een duidelijk mandaat en dito opdracht aan het managementteam en het college van burgemeester en schepenen; ent de SDG’s op projecten die al goed draaien en die een realisatie zijn van het bestuursakkoord, zodat je op een stevig fundament voort kunt bouwen. Met een helder plan, intern draagvlak en de nodige ambitie kan iedereen immers bijdragen aan Agenda 2030 van de Verenigde Naties. Herentals bewijst dat.–