De meeste woningen in Vlaanderen zijn goed onderhouden. Toch zijn er heel wat woningen die een opknapbeurt nodig hebben of niet meer voldoen aan de huidige normen. Sommige woningen zien er aan de buitenzijde verwaarloosd uit, terwijl andere woningen binnen niet meer aangepast zijn aan de hedendaagse normen. Soms lopen de bewoners zelfs gevaar als ze er langdurig blijven wonen, bijvoorbeeld door ernstige vochtproblemen, elektrocutiegevaar of risico op CO-vergiftiging.

Specifieke rol van de gemeente

De gemeente speelt een belangrijke rol in het bestrijden van verkrotting. Verkrotting verwijst naar verwaarloosde, ongeschikte en onbewoonbare woningen. Een verwaarloosde woning of gebouw vertoont aan de buitenzijde ernstige zichtbare en storende gebreken of tekenen van verval. De uitwendige toestand bepaalt of een woning of gebouw verwaarloosd is.

Of een woning ongeschikt of zelfs onbewoonbaar is, wordt bepaald door de inwendige toestand van de woning. De gemeente kan verschillende methodes en instrumenten inzetten om verkrotting te bestrijden. Hierbij enkele mogelijke acties:

  • Inspecties en controles: Gemeentelijke woningcontroleurs inspecteren de  woningen om de staat ervan te beoordelen.
  • Premies: Gemeenten kunnen eigenaars ondersteunen met premies voor renovaties.
  • Sancties en verplichtingen: Bij ernstige gebreken kan de gemeente eigenaars verplichten om hun woning op te knappen .
  • Opleggen van een conformiteitsattest: Gemeenten kunnen verhuurders verplichten een conformiteitsattest te behalen, wat bewijst dat de woning voldoet aan de veiligheids- en kwaliteitsnormen.
  • Belasting: Gemeenten kunnen een belasting opleggen voor ongeschikte, onbewoonbare of verwaarloosde woningen. 
  • Intergemeentelijke samenwerking: Gemeenten kunnen samenwerken binnen een intergemeentelijk samenwerkingsverband om kennis en middelen te bundelen in de strijd tegen verkrotting.

Door deze maatregelen en samenwerkingen kan de gemeente bijdragen aan het verbeteren van de woonkwaliteit en het waarborgen van de veiligheid en gezondheid van de bewoners.