Europa en internationaal

De COVID-19 pandemie is een globale crisis, waarbij de lokale besturen wereldwijd in de frontlinie staan. Hoe gaan andere steden en gemeenten in Europa om met de Coronacrisis? Welke maatregelen nemen zij en kan hun aanpak voor inspiratie dienen? Van bewustmaking, via dienstverlening  en hulpverlening tot  economische steunmaatregelen en handhaving van de social distancing en andere noodmaatregelen.

Ook al zijn de antwoorden en initiatieven van de steden en gemeenten wereldwijd afhankelijk van de specifieke context zoals de gedecentraliseerde bevoegdheden, de schaal en de grootte en aard van bevolking, toch valt op dat door de Coronacrisis de steden en gemeenten over heel de wereld naar vindingrijke en innovatieve oplossingen grijpen.

We lijsten een aantal interessant initiatieven op, die de aanpak van lokale besturen verzamelen:

• www.beyondtheoutbreak.uclg.org. De grootstedelijke context kent ongeziene uitdagingen met de uitbraak van het Coronavirus. Metropolis, heeft samen met de wereldkoepel van lokale besturen, UCLG en UN-Habitat, een COVID-19 pagina gecreëerd, waar steden hun aanpak tegen het virus kunnen delen en verspreiden. De praktijkpagina is een onmiddellijk resultaat van de Live Learning Experiences die UCLG en Metropolis en UN-Habitat organiseren.
• https://unhabitat.citiiq.com/: City index van UN Habitat waar data verzameld worden over COVID-19 in honderden steden wereldwijd, over verspreiding maar ook aanpak van de crisis.
• De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft eveneens een beknopt overzicht gemaakt (in het Nederlands) van de corona-aanpak van lokale besturen in het buitenland. Het betreft volgende thema's: verkiezingen organiseren; economisch herstel en Europese subsidies; lokale economische steunmaatregelen; kwetsbare groepen; en rolverdeling overheidsniveaus.
• Op Europees vlak verzamelt EUROCITIES stedelijke praktijken van over heel Europa. Eurocities is de koepelvereniging van Europese grote steden (met meer dan 250.000 inwoners). De burgemeesters van Eurocities roepen in deze crisistijd tegelijk op tot solidariteit tussen steden binnen Europa.
• Eveneens op Europees vlak, verzamelt de koepelvereniging van lokale en regionale besturen CEMR, de praktijken van verenigingen van lokale en regionale besturen op een Coronapagina, met verwijzing naar hun websites of naar de ontwikkelde documenten.
• De OESO brengt de data rond de crisis samen in haar overzichtspagina, waaronder haar globale economische vooruitzichten in het licht van de crisis. De stedelijke cel van de OESO verspreidt verder lokale inspiratie in een beleidsnota met stedelijke praktijken.        
• Wil je meer weten over de EU-aanpak van de Coronacrisis, dan kan de VLEVA-website je al de eerste inzichten verschaffen. Ook vind je hier informatie over verschoven deadlines voor EU-subsidieoproepen.
• Verdere info over de lokale impact van de Coronamaatregelen op EU-niveau vind je in dit CEMR-artikel.

De OESO verzamelt in haar recente studie Stedelijke Beleidsoplossingen voor COVID 19 de praktijken van 40 steden uit de OESO lidstaten. De beleidspraktijken zijn gegroepeerd in 6 categorieën, gaande van sociale distancing, via economische maatregelen, aandacht voor kwetsbare groepen en de continuïteit van dienstverlening naar bewustmaking en (digitale) communicatie. Hierbij kunnen sleutelconcepten als circulaire economie, de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen en de 15 minuten stad een belangrijke rol spelen in het helpen om de levenskwaliteit te verbeteren met voldoende aandacht voor productiviteit, sociale inclusie en klimaat. 

Dirk De Wachter benadrukt in de VLEVA State of the EU het belang van verbinding en samenwerking in Coronatijden. 

De EU-staatssteunregels stellen de lidstaten in staat snel en doeltreffend actie te ondernemen om burgers en bedrijven, met name kleine en middelgrote ondernemingen, te ondersteunen die door de COVID-19-uitbraak in economische moeilijkheden verkeren.

Ruime ondersteunende maatregelen kunnen genomen worden in overeenstemming met de bestaande EU-regels. Lidstaten kunnen maatregelen nemen, zoals loonsubsidies, uitstel van betaling van vennootschapsbelasting en belasting over de toegevoegde waarde of sociale premies. Daarnaast kan er rechtstreeks financiële steun aan consumenten verleend worden. Bovendien kunnen volgens de EU-staatssteunregels ondernemingen geholpen worden bij liquiditeitstekorten. Artikel 107, lid 2, onder b), VWEU biedt de mogelijkheid bedrijven te vergoeden voor de schade die rechtstreeks door uitzonderlijke gebeurtenissen is veroorzaakt.

Meer info.